01 Tháng 12 2004 - Cập nhật 20h28 GMT

Ba Lan điều tra thảm sát Katyn

Hơn sáu mươi năm sau khi các sự các sự kiện diễn ra, Ba lan đã bắt đầu một cuộc điều tra về cuộc thảm sát Katyn hồi Đệ nhị Thế chiến.

Vào năm 1940, gần 22.000 sĩ quan và thường dân Ba Lan đã bị mật vụ Liên bang Xô-Viết hành quyết trong khu rừng Katyn.

Nhưng chỉ mãi đến năm 1990 thì cựu tổng thống Liên bang Xô-Viết, Mikhail Gorbachev, mới thừa nhận trách nhiệm của Liên bang Xô-viết trong tội ác này.

Một nhóm công tố viên từ Viện Hồi ức Dân tộc của Ba Lan sẽ tìm cách truy tìm những tên tuổi các thủ phạm và thông tin chưa được biết về vụ thảm sát.

Vụ thảm sát Katyn vẫn còn gây phức tạp trong quan hệ giữa Nga và Ba Lan. Một cuộc điều tra do Nga tiến hàng gần đây đã kết luận rằng nó không cấu thành một tội ác chiến tranh và dù gì đi nữa cũng đã diễn ra cách đây quá lâu để có thể đem ai đó ra xét xử.

Leon Kieres, người đứng đầu Viện Hồi ức Dân tộc phản bác quan điểm này. Tại một cuộc họp báo diễn ra ở Warsaw để thông báo về cuộc điều tra, ông Leon Kieres nói rằng việc sát hại các sĩ quan Ba Lan là một tội ác chiến tranh theo đúng nghĩa của nó. Và đối với việc hành quyết các thường dân Ba Lan, thì hiển nhiên là một tội ác chống lại nhân loại.

Khi Liên bang Xô-viết xâm lăng miền đông Ba Lan vào năm 1939, các binh sĩ của họ đã bắt đầu bố ráp và vây bắt các sĩ quan và thường dân Ba Lan. Hơn một triệu người đã sau đó đã bị chuyển đến các trại lao động khổ sai ở Siberia.

Nhưng một số người trong đó đã chẳng bao giờ thực hiện cuộc hành trình này. Vào mùa thu năm 1940, gần 22 000 sĩ quan, trí thức và giáo sĩ đã bị đưa đến cánh rừng Katyn. Bị trói bằng dây gai, họ đã bị hành quyết bằng một phát súng vào đầu.

Tội ác này đã được Phát-xít Đức phát hiện năm 1943. Matxcơva đổi trách nhiệm cho Đức. Và các đồng minh phương tây của Ba Lan là Anh Quốc và Hoa Kỳ, cũng đã công khai từ chối lên án Liên bang Xô-viết.

Vào thời điểm đó, thì lãnh tụ Xô-Viết Stalin lại là một chiến hữu trong cuộc đấu tranh chống lại Hitler và trong nhiều thập kỷ tiếp theo thì sự thật về một trong những giai đoạn bi thảm nhất của Thế chiến Thứ hai, vẫn còn bị dấu diếm.