29 Tháng 12 2004 - Cập nhật 00h06 GMT

Cứu trợ khẩn cấp tới Châu Á

Con số người chết đang tăng thêm và số các xác chết thu lượm được ngày càng nhiều.

Các tổ chức cứu trợ cũng đang bắt đầu giúp đỡ cho những người còn sống. Họ đang phải đối diện với một lượng công việc khổng lồ.

Các tổ chức cứu trợ thường xử lý với một vài cuộc khủng hoảng, thì này đã có tới 11 khu vực gặp thảm hoạ, hàng chục ngàn xác người chưa được chôn cất, hàng triệu người không có nơi ăn chốn ở, và hiện đang có nguy cơ bùng phát bệnh dịch trên diện rộng.

Cần phối hợp quốc tế

Gần như tất cả các quốc gia bị trận thiên tai vừa qua tấn công đều là những nước nghèo, đang phát triển và sẽ cần tới những sự trợ giúp to lớn.

Giám đốc quốc tế của tổ chức từ thiện Oxfam, Jasmine Whitbread, nói rằng cần có một vai trò lãnh đạo mạnh mẽ, có khả năng phối hợp được các hoạt động:

"Rõ ràng là mức độ thảm hoạ lần này đòi hỏi phải có những nỗ lực quốc tế to lớn nhất từ trước tới nay. Nỗ lực quốc tế không chỉ cần phải thật nhanh chóng và hiệu quả trên hiện trường, mà cần có những hệ thống phối hợp ở mọi cấp độ, bắt đầu ở việc cần phải có vai trò lãnh đạo quốc tế rõ ràng."

Mức độ thiệt hại đầy đủ vẫn chưa xác định được. Nhiều cộng đồng, đặc biệt là ở Thái Lan, vùng lãnh thổ Andaman và quần đảo Nicobar thuộc Ấn độ, và quần đảo Maldive ở phía nam Ấn độ đã bị cô lập, do hệ thống thông tin liên lạc đã bị hư hại trong trận cuồng nộ của thiên nhiên.

Tình hình một số nơi

Tỉnh Aceh của Indonesia trên đảo Sumatra là nơi gần trung tâm động đất nhất.

Phóng viên Rachel Harvey của đài BBC vừa mới tới Aceh và chị mô tả quang cảnh khủng khiếp ở nơi này:

"Trên đường lái xe tới thủ phủ của tỉnh là Banda Aceh, chúng tôi đã đi ngang qua từng đống hàng trăm xác chết ở hai bên đường. Đó là những thi thể đã thu nhặt được, chuẩn bị đưa đi chôn trong những nấm mồ tập thể. Tại Banda Aceh, tôi đã đi bộ lòng vòng và thấy những đống đổ nát, xà bần, bùn dày đặc khăp nơi, với những xác người vẫn còn bị vùi trong đó mà chưa được đem đi. Đó là những cảnh tượng mà ta có thể chứng kiến ở khắp mọi nơi."

Andaman và quần đảo Nicobar, hai chuỗi quần đảo nằm giữa Ấn Độ Dương, nằm trực tiếp trên đường đi của các cơn sóng thần.

Một số đảo hẻo lánh khó có thể giữ liên lạc tin tức được.

Phóng viên BBC trong khu vực, Geeta Pandy, đánh giá rằng một bức tranh toàn cảnh về mức độ thiệt hại chỉ mới bắt đầu hiện ra:

"Tình hình nơi đây đang trong thế hoàn toàn hoảng sợ. Không ai biết được là cần phải làm gì trước mức độ thê thảm này. Chúng tôi đã chứng khiến cảnh người ta ngủ trên đường phố vì sợ hãi. Họ đã trải qua những giây phút tồi tệ, và họ tin rằng có thể sẽ có một cơn dư chấn nghiêm trọng nữa. Nước tràn vào một số đảo ở vùng Nicobar thì vẫn chưa rút đi. Nhiều nơi vẫn ngập nước và rất nhiều người đang phải chen chúc tại những nơi đất cao."

Nguy cơ bệnh dịch

Cứu trợ quốc tế đang bắt đầu tới một số quốc gia bị ảnh hưởng. Hàng triệu người đang cần hỗ trợ khẩn cấp.

Trên phần đất Ấn Độ, bang Tamil Nadu ở phía đông nam là nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Các thi thể vẫn đang được kéo ra từ những đống đổ nát ở các khu nhà tạm, sơ sài bên bờ biển, là nơi mà cộng đồng chài lưới địa phương thường sinh sống.

Họ đang được chôn cất không theo nghi lễ Ấn giáo thông thường, vì có quá nhiều người chết và đang có lo sợ phát sinh bệnh dịch.

Hàng ngàn người sống sót đang vội vã dựng lều trại tạm thời ven bờ biển.

Giới chức đang bắt đầu phối hợp giúp đỡ, nhưng theo phóng viên Sampath Kumar của BBC thì các cộng đồng địa phương trước hết cần phải học cách tự giúp mình.

Hàng trăm xác chết nay đang được đánh giạt vào những bãi biển trong khu vực. Có nhiều người không thể nào nhận dạng được, do bị ngâm lâu trong nước và rất ít người có mang theo giấy tờ tuỳ thân.

Tại Sri Lanka, nơi có số người thiệt mạng cao nhất, tổng thống Chandrika Kuramatunga đã tuyên bố hôm Thứ Sáu là ngày quốc tang.

Chính phủ Maldives đã tạm hoãn kỳ bầu cử quốc hội, lẽ ra sẽ được tổ chức vào hôm Thứ Sáu tới.

Các cộng đồng bị tàn phá, hàng ngàn cử tri phải đi sơ tán khiến cho công tác bầu cử không thể tổ chức được.

Thiệt hại lẽ ra đã hạn chế được?

Trong lúc hàng ngàn người sống trong vùng không nhận được bất kỳ cảnh báo nào về tai hoạ, thì trận động đất đã được các khoa học gia ở Hawaii cách đó hàng chục ngàn cây số phát hiện ra.

Ở vùng Thái Bình Dương có hệ thống cảnh báo, thế nhưng Ấn Độ Dương thì không.

Chính phủ Thái Lan đã được cảnh báo về mối nguy, nhưng lời cảnh báo không hiệu quả, vì chẳng có một cơ quan trung ương nào trong khu vực để đón nhận lời cảnh báo này.

Theo tiến sĩ Phil Cummins, một chuyên gia về động đất của Australia, người đã dự cuộc hội thảo hồi năm ngoái về vấn đề này, thì cần nhanh chóng xây dựng một hệ thống cảnh báo sớm.

Có lẽ cần phải mất nhiều ngày nữa thì bức tranh toàn cảnh của thảm hoạ này mới được xác định rõ ràng.

Điều mà nay đã rõ, đó là sẽ cần có chiến dịch cứu trợ lớn nhất thế giới để đối phó với thảm kịch này.