31 Tháng 12 2004 - Cập nhật 15h20 GMT

Viện trợ khẩn cấp cho các vùng bị nạn

Các lãnh đạo thế giới và các tổ chức đa quốc gia đang gia tăng nỗ lực nhằm giải quyết thảm hoạ động đất và sóng thần tại châu Á vừa qua, làm hơn 120 ngàn người thiệt mạng.

Đề nghị trợ giúp mới nhất được ngân hàng phát triển Á châu, ADB, đưa ra: họ tuyên bố cung cấp một gói viện trợ khoảng 300 triệu đôla cho các nước bị thiệt hại nặng nề nhất.

Về mặt ngoại giao, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan gặp gỡ Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell vào hôm thứ Sáu để thảo luận về cách điều phối cứu trợ.

Ðiều phối

Vào đúng thời điểm khu vực Ấn Độ Dương đang cần sự trợ giúp nhất, điều cuối cùng mà người ta muốn thấy là các nỗ lực cứu trợ của quốc tế lại trở thành chuyện tạo vai trò chính trị.

Và đó là lý do tại sao cả LHQ lẫn Hoa Kỳ đều tìm cách gạt bỏ đi những quan ngại rằng các kế hoạch cứu trợ khẩn cấp của họ đang có mâu thuẫn.

Thế nhưng đối với những ai đang làm việc trực tiếp cho các tổ chức này, và muốn thấy có một cơ quan quyền lực rõ ràng để điều phối hoạt động, thì đúng thực là có nhiều điều đáng lo ngại.

Raja Jarrah là giám đốc chương trình của cơ quan viện trợ quốc tế Care International, nói: "Thật đáng tiếc là một số chính phủ, đặc biệt là Hoa Kỳ, tuyên bố gần đây đây rằng họ muốn thành lập cơ chế điều phối song song và bỏ qua LHQ. Chúng tôi muốn thấy những thể chế hiện nay phải thực sự ra tay, chứ không phải tạo ra những thể chế song song nào đó đằng sau thảm hoạ này. Đây không phải là thời gian để làm việc đó".

Đây là một cáo buộc mà Hoa Kỳ mạnh mẽ phản đối. Họ nói vào thời điểm khẩn cấp hiện nay, trợ giúp là cần thiết trên mọi lĩnh vực, và việc Hoa Kỳ đề xuất tạo lập một nhóm cứu trợ riêng không có mâu thuẫn gì với các kế hoạch của LHQ.

Ex Fox từ cơ quan phát triển quốc tế của Mỹ nói rằng những quan ngại về chuyện rối rắm trong cơ chế điều hành là không có cơ sở.

Khả năng quân sự siêu cường của Hoa Kỳ có nghĩa là sự đóng góp của họ là tối quan trọng trong việc thực hiện các chiến dịch cứu trợ.

Nhiều chuyên gia nhận định rằng bây giờ là lúc cần tới sức mạnh về hậu cần của Hoa Kỳ để đối phó với thảm hoạ của khu vực.

Thế nhưng rõ ràng, giờ đây cũng là lúc người ta cần phải bỏ lại mọi sự khác biệt hay bất tín lại đằng sau, để không bị cản trở trong các nỗ lực cứu trợ tới khu vực Ấn Độ Dương.

Thiệt hại tại Sri Lanka

Con số tử vong chính thức tại Sri Lanka nay lên tới 28,500 ng‎ười. Viện trợ đang được đưa tới đây nhưng vẫn chưa đến được mọi khu vực của hòn đảo này.

Trên khắp cả nước, mức độ tổng thể của thiên tai đang hiện rõ dần thêm.

Phóng viên đài BBC, Dumeetha Luthra, đã bay tới Hambantota và cho biết mọi thứ đều đổ nát, hầu như không còn lại gì nơi đây.

Chị cho hay tất cả các gia đình đều mất mát người thân, một số gia đình không còn ai sống sót và mùi hôi thối từ xác chết bốc lên nồng nặc.

Mối lo sợ xảy ra bệnh dịch nơi đây là một điều rất hiển hiện. Chỉ tới lúc này người dân mới có thể xoay xỏa dọn dẹp đường phố và bắt đầu đưa xác người ra khỏi các ngôi nhà đổ nát.

Tình hình tại Indonesia

Trong khi đó, các quan chức Indonesia nói giờ đây họ phải thừa nhận rằng họ không thể đưa ra con số người thiệt mạng chính xác sau thảm hoạ động đất và sóng thần hôm Chủ Nhật.

Phó Tổng thống Indonesia, Yusuf Kalla, nói với các phóng viên tại Banda Aceh, thành phố bị thiệt hại nặng nhất tại khu vực, rằng con số cuối cùng có thể lên tới ít nhất 100 ngàn người.

Ông nói những đánh giá là dựa trên những thiết bị thám thính tại những nơi còn chưa thể tới được ở bờ biển Sumatra phía tây.

Indonesia mới đây cũng đã đã tuyên bố sẽ chủ trì một cuộc họp thượng đỉnh những nước đóng góp viện trợ cho các quốc gia bị thiên tai, sẽ diễn ra vào ngày 6/1 để đáp ứng những nhu cầu cấp thiết của vùng.

Trong khi đó, quân đội Indonesia tuyên bố rằng họ sẽ tiếp tục chiến dịch quân sự chống quân ly khai tại tỉnh Aceh, cho dù nơi đây bị thiệt hại nặng nề sau đợt động đất và sóng thần hôm Chủ Nhật.

Một người phát ngôn cho quân đội Indonesia nói quân lính tiếp tục có các đợt tập kích vào những khu vực mà phong trào giải phóng Aceh nắm giữ.

Tờ báo Jakarta Post trích lời một phát ngôn nhân của phong trào này nói rằng hai thành viên của họ đã bị thiệt mạng trong các vụ tập kích, và người ta vẫn đang thực hiện chiến dịch quân sự rộng khắp tại miền bắc và đông Aceh.

Thiệt hại tại Ấn Độ

Các phóng viên tại Ấn Độ cho biết quang cảnh hỗn loạn vẫn đang diễn ra tại những khu vực phân phát hàng viện trợ cho những nạn nhân của đợt sóng thần vừa qua.

Các báo cáo nói rằng việc thiếu sự điều phối trong các nỗ lực cứu trợ đã dẫn đến tình trạng cung cấp quá nhiều hàng cho một số nơi trong khi những nơi khác lại thiếu những điều kiện cơ bản.

Tại các quần đảo Andaman và Nicobar, chính phủ Ấn Độ còn chưa thông qua các yêu cầu cho phép nhân viên cứu trợ quốc tế tới các hòn đảo này.

Giới chức nói hàng ngàn người bị mất tích trên các đảo giờ đây được cho là đã thiệt mạng.

Các trại dựng lên tại thủ phủ của Andaman là Port Blair, hiện đang thiếu nước trầm trọng, cũng như thiếu các điều kiện vệ sinh khác.

Cứu hộ tại Thái Lan

Trong khi đó, các nhóm xét nghiệm tử thi nước ngoài đang làm việc tại Thái Lan cho biết có thể phải mất nhiều tuần hay nhiều tháng thì mới hoàn thành được quá trình nhận dạng những du khách nước ngoài bị thiệt mạng trong đợt sóng thần tại Thái Lan.

Đa phần các thi thể nạn nhân đều bị thối rữa và biến dạng không thể nhận được, và việc xác định chủ yếu dựa trên các cuộc thử nghiệm DNA và xác định qua răng.

Giới chức Thái Lan thì nói họ đã triển khai 20 ngàn nhân viên cứu hộ để tìm kiếm 6 ngàn người hiện vẫn đang bị mất tích.

Các nỗ lực cứu hộ được tập trung chủ yếu tại các bãi biển ở tỉnh Phang Nga, phía bắc khu du lịch đảo Phuket.

Ảnh hưởng tới lễ mừng năm mới

Các buổi lễ kỷ niệm năm mới đang bị giảm nhẹ để tưởng nhớ các nạn nhân của thảm hoạ sóng thần tại Ấn Độ Dương.

Những buổi lễ bắn pháo hoa tại nước bị thiệt hại nặng nề nhất là Indonesia đã bị huỷ bỏ, trong khi các quan chức Thái Lan yêu cầu các khách sạn không bán đồ uống có cồn trong các buổi liên hoan.

Các khu nghỉ mát sang trọng của Sri Lanka cũng huỷ bỏ các buổi liên hoan của họ.

Thế nhưng chương trình bắn pháo hoa theo truyền thống tại cầu cảng Sydney của Úc vẫn được tiến hành, mặc dù người ta có bao gồm một phút mặc niệm và sau đó kêu gọi nhân dân ủng hộ các hoạt động từ thiện.

Tại Thuỵ Điển, người dân treo cờ rủ và một số thành phố còn có một số buổi diễu hành để tưởng niệm hàng trăm nạn nhân là người Thụy Điển bị thiệt mạng trong thiên tai tại châu Á.