09 Tháng 1 2005 - Cập nhật 20h28 GMT

Ký thỏa thuận hòa bình tại Sudan

Một thỏa thuận hòa bình đã được ký nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài nhất tại Châu Phi.

Trong buổi lễ tại Kenya- nơi các cuộc hội đàm hòa bình được tổ chức- phó tổng thống Sudan, Ali Osman Mohammed Taha và Chủ Tịch phe vũ trang (SPLA), John Garang đã ký bản thỏa thuận.

Mâu thuẫn là do một bên là chính quyền Khartoum ở khu vực Hồi giáo miền bắc. Bên kia là các tay chiến đấu từ miền nam theo đạo Thiên Chúa và thuyết vạn vật hữu linh tìm cách đạt được nhiều quyền tự do hơn và muốn có phần lớn hơn trong sự thịnh vượng của Sudan.

Và trong sáu năm tới sẽ có một cuộc trưng cầu dân ý về nền độc lập của miền nam.

Nếu thỏa thuận hòa bình được thực hiện thì nó sẽ đem lại tình trạng ổn định đang rất cần thiết cho khu vực.

John Garang, lãnh đạo phe vũ trang SPLA, trở thành phó tổng thống sau khi ký thỏa thuận hôm Chủ Nhật, đã cảnh báo là thất bại sẽ mang lại các hậu quả nghiêm trọng:

"Nếu thỏa thuận này không được tuân theo thì tất nhiên là Sudan sẽ bị chia cắt.

Nhưng nếu nó được tiến hành theo đúng các điều khoản đã được thương lượng thì có các cơ hội rất tốt là đất nước sẽ tiếp tục được thống nhất.

Nhưng cuối cùng thì điều này phụ thuộc vào quyết định của người dân miền nam Sudan."

Thỏa thuận được hoan nghênh bằng những tiếng thở phào nhẹ nhõm nhưng bên cạnh đó thì tình hình tại khu vực Darfur ở miền tây Sudan nơi mâu thuẫn vẫn tiếp diễn, người dân bị buộc phải rời khỏi nhà, cơn khủng hoảng lương thực và bệnh tật đã dẫn đến một trong những thảm họa của thế giới.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Colin Powell dự lễ ký hiệp ước nói thỏa thuận này sẽ khuyến khích các cố gắng tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình cho cuộc khủng hoảng tại Darfur.

"Chúng ta không thể bỏ qua sự kiện là trong khi chúng ta đang ăn mừng thỏa thuận này, chúng ta vẫn tiếp tục đương đầu với một mâu thuẫn tồi tệ và nan giải tại Darfur.

Và tôi mong rằng thỏa thuận hòa bình này sẽ khuyến khích chúng ta tăng cường thêm các cố gắng để chấm dứt bạo lực tại Darfur và bảo đảm là chúng ta sẽ cung cấp lương thực và y tế cần thiết và trên hết là mang lại hòa bình cho người dân Darfur để họ có thể quay trở về mái nhà của họ."

Thế bao nhiêu người tự tin là thỏa hiệp hòa bình này sẽ thành công? Phóng viên BBC, Ishbel Matheson tường thuật từ thủ đô Nairobi tại Kenya:

"Tôi nghĩ đây là thời điểm rất lạc quan cho miền nam Sudan sau hàng năm nội chiến kéo dài. Nhưng đây cũng là thời điểm với nhiều lo lắng. Nhiều người nói với tôi là họ đặt niềm tin vào thỏa thuận hòa bình và lãnh đạo của họ, là ông John Garang.

Nhưng họ vẫn còn mối nghi ngờ đối với kẻ thù cũ, chính quyền ở miền bắc. Họ tự hỏi liệu chính quyền có thực hiện thỏa thuận hay không.

Tất nhiên sẽ có nhiều trở ngại phía trước. Nhưng trong thời điểm này tại Nairobi nhiều người cảm thấy là những kẻ thù cũ này đã ký thỏa hiệp và một chương mới trong lịch sử Sudan sắp được mở ra.

Mọi con mắt trên thế giới đang nhắm vào họ để bảo đảm là thỏa thuận này sẽ được tiến hành."

Nhiều người lạc quan là thỏa thuận hòa bình được ký hôm Chủ Nhật sẽ mở đường cho giải pháp tương tự như tại Darfur.

Liên Hiệp Quốc năm ngoái nói tình hình tại Darfur là khủng hỏang nhân đạo trầm trọng nhất trên thế giới, cũng như phần còn lại của cộng đồng quốc tế chắc đang hy vọng đây sẽ là trường hợp như thế.