13 Tháng 1 2005 - Cập nhật 21h46 GMT
Trong khảo sát thường niên về nhân quyền thế giới, tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch nói vụ hành hạ tù nhân ở Iraq là một trong hai sự kiện vi phạm nhân quyền nghiêm trọng nhất năm qua.
Việt Nam cũng nằm trong báo cáo nhắc đến 60 nước của Human Rights Watch.
Báo cáo của tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch nêu bật hai vấn đề – bạo lực tiếp tục diễn ra ở Darfur và việc quân Mỹ hành hạ tù nhân ở Abu Ghraib.
Giám đốc điều hành của tổ chức nhân quyền này, ông Kenneth Roth, nói hệ thống bảo vệ nhân quyền đã bị đe dọa vì hai sự kiện này.
Ông cáo buộc chính quyền Bush đã không có trách nhiệm trong vấn đề hành hạ tù nhân và kêu gọi có cuộc điều tra thật sự độc lập:
"Chính quyền Bush tiếp tục xem vấn đề tra tấn và các hình thức hỏi cung khác là một sự sai lầm bình thường, một hành vi nhầm lẫn trong quản lý. Trên thực tế, việc hành hạ tù nhân này là kết quả dễ đoán trước giữa một môi trường tạo ra bởi một loạt quyết định từ cấp cao nhất."
Hoa Kỳ đã hoàn tất tám cuộc điều tra và nhiều người lính bị khởi tố. Phát ngôn nhân Bộ ngoại giao Mỹ, Richard Boucher, nói chính phủ Mỹ lên án việc tra tấn:
"Chính quyền nói rất rõ ràng, tổng thống đã rất rõ ràng, và các tài liệu chúng tôi công bố đã rất rõ ràng. Chúng tôi không ủng hộ việc tra tấn hay hành hạ tù nhân. Hành động của chính phủ thể hiện rõ qua việc truy tố và điều tra vụ việc."
Tại Darfur, ông Kenneth Roth nói Trung Quốc là trở ngại lớn nhất cho sự giúp đỡ của quốc tế vì nước này bị chi phối bởi các quyền lợi dầu hỏa tại Sudan.
Ông nói một thập niên sau thảm họa diệt chủng ở Rwanda, việc thanh lọc chủng tộc ở Darfur đã khiến các lời hứa ngăn chặn trở thành trò cười.
Báo cáo năm nay của Human Rights Watch liệt kê tình hình nhân quyền tại 60 nước, trong đó có nói về Việt Nam.
Trong phần viết về Việt Nam, Human Rights Watch cho rằng tình hình nhân quyền ở Việt Nam "trở nên tồi tệ hơn trong năm 2004."
"Chính phủ chỉ cho phép hạn chế sự chỉ trích công khai với Đảng Cộng sản, hay các tuyên bố kêu gọi đa nguyên, dân chủ, báo chí tự do. Những người bất đồng chính kiến bị sách nhiễu, cô lập, quản thúc tại gia, và trong nhiều trường hợp, bị kết tội và tống giam."