Thói quen mua bán gia cầm sống cũng là điều kiện cho vi rút cúm A lây lan

Phát biểu trước đông đảo quan chức y tế của nhiều nước và tổ chức tham gia hội nghị, đại diện y tế của Liên Hiệp Quốc nói rằng hoàn toàn có khả năng cúm gia cầm sẽ biến thể và gây ra một đại dịch trên phạm vi toàn cầu.

Cúm gia cầm cho tới nay đã làm cho các nước ở vùng Đông Nam Á phải tiêu hủy 150 triệu gia cầm với thiệt hại kinh tế lên tới hàng tỷ đô la.

Thời điểm quan trọng

Hội nghị ba ngày về cúm gà ở Việt Nam diễn ra vào thời điểm kịch tính trong chiến dịch phòng chống cúm gia cầm ở Việt Nam cũng như tại một số quốc gia khác trong vùng.

Chỉ tính riêng từ tháng 12 tới nay, hơn 10 người đã chết vì cúm gia cầm tại Việt Nam.

Vi rút càng tồn tại lâu trong cơ thể động vật trong đó có gà và vịt thì nguy cơ nó biến đổi gien để gây đại dịch càng cao   Shigeru Omi - Giám đốc Khu vực Tây Thái Bình Dương của Tổ chức Y tế Thế giới

Ông Shigeru Omi, Giám đốc Khu vực Tây Thái Bình Dương của Tổ chức Y tế Thế giới nói rằng vi rút cúm gia cầm tỏ ra có khả năng thích ứng cao và sức chịu đựng tốt: "Nay vi rút cúm gia cầm đã xuất hiện ở những động vật như mèo và hổ vốn trước đây được cho là không có khả năng bị lây vi rút cúm A.''

''Không những thế, vi rút này còn có khả năng lây truyền bệnh cao hơn so với loại ở Hồng Kông hồi năm 1997.''

''Điều này cho thấy vi rút đang biến thể theo cách dễ gây ra đại dịch nhất. Vi rút càng tồn tại lâu trong cơ thể động vật trong đó có gà và vịt thì nguy cơ nó biến đổi gien để gây đại dịch càng cao.''

Nguy cơ đại dịch

Ông Omi cũng nói rằng vi rút cúm gia cầm sẽ có thể còn nguy hiểm hơn cả bệnh SARS vốn đã làm gần 1000 người chết.

Tuy nhiên con số người chết nếu có đại dịch sẽ lên tới hàng triệu. Một trong những điều đang khiến cho các chuyên gia lo ngại chính là hiện tượng các động vật mang vi rút nhưng lại không có dấu hiệu bệnh.

''Qua theo dõi ở Việt Nam chúng tôi nhận thấy có trường hợp vịt thử huyết thanh thì có nhiễm vi rút nhưng lại không có biểu hiện bệnh ra ngoài   Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

Ông Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nói: ''Qua theo dõi ở Việt Nam chúng tôi nhận thấy có trường hợp vịt thử huyết thanh thì có nhiễm vi rút nhưng lại không có biểu hiện bệnh ra ngoài.''

Tổ chức Y tế Thế giới nói rằng cứ 20 cho tới 30 năm, thế giới lại bị một đại dịch.

Lần cuối cùng đại dịch xảy ra trên thế giới cách đây đã 40 năm và như vậy chuyện có đại dịch mới là hoàn toàn có khả năng xảy ra.

Các đại biểu tại hội nghị ở thành phố Hồ Chí Minh cũng nói rằng cúm gia cầm nay đã phổ biến ở Đông Nam Á tới mức nó sẽ còn tồn tại trong nhiều năm và như vậy tăng nguy cơ xảy ra đại dịch.

Liên Hiệp Quốc trong khi đó nói chiến dịch chống cúm gia cầm phải là chiến dịch dài hạn.

Ông Samuel Jutzi, Giám đốc bộ phận Động vật và Sinh sản của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc FAO nói: ''Chúng ta phải coi như vi rút cúm gia cầm sẽ còn tồn tại trong nhiều năm ở một số nước có bệnh dịch bùng phát trong năm 2004 và 2005.''

''Sự xuất hiện của vi rút này trong các nguồn như vịt, chim hoang, các khu chợ bán gia cầm sống khiến chúng ta phải coi mục tiêu xóa bỏ cúm gia cầm là một mục tiêu dài hạn.''

Mục tiêu dài hạn

Vi rút cúm A này nay đã xuất hiện ở qúa nhiều loại động vật và không phải các nhà khoa học đã hiểu toàn bộ về cúm gia cầm và môi trường lây nhiễm.

Hàng trăm triệu gia cầm đã bị tuy hủy vì dịch cúm

Chính vì vậy đây sẽ là một công việc khó khăn. Liên Hiệp Quốc nói rằng điều có thể làm ngay bây giờ là kiểm soát bệnh dịch.

Ông Jutzi của FAO kêu gọi các nước phát triển trợ giúp nhiều hơn nữa những nước đang có dịch cúm vì theo ông đó cũng là vì lợi ích của chính họ.

''Vì lợi ích của cả các nước phát triển và đang phát triển, các nước này phải đầu tư vào việc kiểm soát và ngăn chặn bệnh dịch.''

''Mục tiêu của chúng ta là bảo vệ sức khoẻ của người dân ở các địa phương có dịch và trên toàn thế giới. Để đảm bảo an toàn lương thực, mục tiêu của chúng tôi là kiểm soát đại dịch từ chính nguồn dịch.''

Ông Jutzi nói rằng hiện đang có nguy cơ lây lan cúm gia cầm từ các đàn gia cầm tại mỗi nước, trong khu vực và trên toàn thế giới. Chính vì thế theo ông không nước nào có thể coi thường nguy cơ này.

Vai trò của vắc xin

Từ trước tới nay người ta cũng nói nhiều tới vai trò của vắc xin phòng bệnh trong việc phòng chống cúm gia cầm và vấn đề này cũng đã được các đại biểu tham dự hội nghị đề cập tới.

Nhưng cũng đã có những tiếng nói lo ngại rằng gia cầm được tiêm vắc xin sẽ có thể mang vi rút nhưng lại không có dấu hiệu bị bệnh do đã được vắc xin.

Chúng tôi tin rằng vắc xin có vai trò quan trọng nếu nó được sử dụng dưới sự giám sát của ngành thú y và cùng với các biện pháp khác để ngăn ngừa bệnh dịch   Dawan Sibartie - Tổ chức Y tế Thế giới

Điều này gây nguy cơ lây nhiễm cao hơn giữa gia cầm với gia cầm. Mặc dù vậy, ông Dawan Sibartie của Tổ chức Thú Y Thế giới nói rằng đây là một công cụ quan trọng trong chiến dịch chống cúm gia cầm.

''Về vắc xin thú y, chúng tôi tin rằng vắc xin có vai trò quan trọng nếu nó được sử dụng dưới sự giám sát của ngành thú y và cùng với các biện pháp khác để ngăn ngừa bệnh dịch. Nhưng bản thân vắc xin không thôi thì lại không kiểm soát hay diệt trừ được cúm gia cầm.''

Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi các tổ chức y tế của các nước có hợp tác chặt chẽ hơn trong chiến dịch chống cúm gia cầm.

WHO nhấn mạnh rằng điều này đặc biệt quan trọng khi mà thế giới đang đứng bên bờ vực của một đại dịch mới với khả năng gây chết chóc tại khắp mọi nơi trên thế giới.

Đại biểu của FAO trong khi đó đặc biệt kêu gọi các nước giàu đóng góp nhiều hơn vì nếu không, theo lời đại biểu này, ''cúm gia cầm sẽ tới thăm họ''.