31 Tháng 3 2005 - Cập nhật 20h01 GMT
Justin Webb
Tường thuật từ Washington
Bush cam kết cải tổ ngành tình báo
Tổng thống Bush đã hoan nghênh một nghiên cứu mới cho rằng các cơ quan tình báo Hoa Kỳ biết 'ít tới mức gây lo ngại' về các chương trình vũ khí của các nước đối phương.
Ông nói đây là báo cáo 'vô cùng quan trọng' và rằng tình báo Mỹ cần 'thay đổi cơ bản' để đối phó đe dọa trong thế kỷ 21.
Bản báo cáo là một lời buộc tội nặng nề đối với cộng đồng tình báo Mỹ, nhất là khi báo cáo không chỉ tập trung vào các sai lầm quá khứ mà cả những hoạt động và thiếu sót hiện nay.
Ủy ban được lập ra để điều tra vì sao tin tình báo cung cấp cho Nhà Trắng trước cuộc chiến Iraq lại sai lầm đến thế và tìm cách đánh giá liệu đã có sự thay đổi hay không.
Kết luận của họ về vũ khí hủy diệt hàng loạt cũng tương tự như các phát hiện trước đây: tức là không có đủ thông tin từ khu vực, và những lo ngại trong cộng đồng tình báo Washington đã không được chuyển đến đàng hoàng cho các chính trị gia.
Cuộc điều tra không tin rằng tự thân các chính trị gia phải chịu trách nhiệm cho các sai lầm. Báo cáo cho rằng giới tình báo đã sai lầm trong hầu hết các đánh giá mà tình báo đưa ra.
Tuy vậy, một phần trong báo cáo mà có ý nghĩa cấp thời hơn, đó là phần chưa được công bố về Bắc Hàn và Iran – những lĩnh vực mà một chuyên gia tư vấn cho ủy ban mô tả là ‘các lỗ đen tình báo’.
Trong tuyên bố chính thức, ủy ban có ngầm bày tỏ một vài chi tiết. Họ nói tình báo biết rất ít về các chương trình vũ khí và lại càng biết ít hơn về ý định của các kẻ thù nguy hiểm nhất.
Vậy thì phải làm gì?
Một lần nữa, ủy ban tỏ ra cứng rắn, họ nói cộng đồng tình báo phải bị gây sức ép.
Các thay đổi lớn cần thực thi thêm nữa sau các cải cách bộ máy vừa qua.
Tuyên bố rất đáng chú ý, thế nhưng câu hỏi cho Nhà Trắng hiện nay là: nếu Hoa Kỳ đang trong tình trạng chiến tranh, nếu có nguy cơ xảy ra tấn công hàng ngày, thì liệu các cơ quan tình báo có thể chịu công kích liên tục mà không sợ xảy ra tình trạng bị tan rã hay không?