Báo cáo của Amnesty International nhấn mạnh đến vụ đàn áp biểu tình ở Tây Nguyên trong tháng 4/2004

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Lê Dũng lập tức bác bỏ, "Những thông tin hoàn toàn bịa đặt và những nhận xét không khách quan về tình hình nhân quyền ở Việt Nam."

Trả lời báo chí nước ngoài ông Dũng khẳng định, "Nhà nước Việt Nam luôn tôn trọng và bảo vệ các quyền con người trong đó có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo."

Ông Dũng dẫn chứng, "Nhiều văn bản pháp quy đã được ban hành nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo, mà gần đây nhất là Pháp lệnh về tín ngưỡng tôn giáo và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về một số công tác đối với đạo Tin lành."

"Chính Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gần đây cũng thừa nhận những diễn biến tích cực đó," ông Dũng nói.

Bạo động ở Tây Nguyên

Nhưng báo cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế đơn cử nhiều trường hợp vi phạm nhân quyền, nổi bật là vụ đàn áp biểu tình của hàng ngàn người dân tộc thiểu số ở ba tỉnh Tây Nguyên trong hai ngày 10-11/04/2004.

Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, những người dân tộc thiểu số Tây Nguyên đa số theo đạo Tin Lành dự tính biểu tình hoà hoãn trong 5 ngày để phản đối chính sách đất đai, tự do tôn giáo và những giới hạn khác kể từ vụ biểu tình lần trước trong năm 2001.

Báo cáo của Tổ chức này nói rằng nhà chức trách đã thẳng tay đàn áp các vụ biểu tình, làm cho ít nhất 8 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương.

Sau đó là những vụ bắt bớ. Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế có ít nhất 142 người bị tuyên án tù dài hạn kể từ sau vụ bất ổn năm trong 2001 (34 người trong năm 2004).

Hàng trăm người dân tộc thiểu số Tây Nguyên đã bỏ trốn qua Campuchia sau hai đợt bạo động. Một số đông hiện được tị nạn chính trị ở Hoa Kỳ và mới đây Phần Lan cũng nhận một số.

Nhưng trong khuôn khổ thỏa thuận chung giữa Việt Nam-Campuchia và UNHCR ký ngày 25/1/2005, đã có ít nhất 35 người dân tộc thiểu số Tây Nguyên trốn sang Campuchia tự nguyện hồi hương trong tháng Ba.

Ông Lê Dũng cho biết, "Chính sách nhất quán của Chính phủ Việt Nam là không phân biệt đối xử, trừng phạt những người trở về vì tội vượt biên trái phép."

"Những người trở về sẽ nhận được sự giúp đỡ của chính quyền địa phương để nhanh chóng ổn định cuộc sống và hòa nhập cộng đồng."

Sau ba ngày viếng thăm một số gia đình ở Pleiku (18-21/05/2005) đại diện của UNHCR, ông Vũ Anh Sơn cho biết, "Không có ai tôi gặp than phiền gì cả. Tất cả có vẻ vui khi trở về và có thể bắt đầu lại cuộc sống của họ."

Đàn áp tôn giáo

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Lê Dũng nói ở Việt Nam không có vấn đề đàn áp tôn giáo, không có việc cưỡng bức bỏ đạo, và không có ai bị giam giữ vì lý do tôn giáo.

"Việc ban hành và đưa vào thực hiện những văn bản pháp quy mới đây về tôn giáo nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các chức sắc, tín đồ tôn giáo, trong đó có đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, thực hành đức tin của mình phù hợp với pháp luật."

Nhưng nhiều tổ chức tôn giáo nói chính văn bản pháp quy mới là để tăng cường sự kiểm soát của nhà nước đối với sinh hoạt tôn giáo.

Báo cáo của Tổ chức Ân xá đơn cử trường hợp bị tuyên án tù của mục sư Tin lành Mennonite Nguyễn Hồng Quang, linh mục Công giáo Nguyễn Văn Lý, và nhà sư Thích Trí Lực (hiện tị nạn chính trị ở Thụy Điển sau khi ở tù 20 tháng.)

Báo cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế cũng ghi nhận những người bất đồng chính kiến ở Việt Nam tiếp tục bị đàn áp với nhà chức trách tăng cường những qui định về tiết lộ bí mật quốc gia để đối phó với việc phát tán tài liệu trên internet.

Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế trong năm 2004 có ít nhất 88 người lãnh án tử hình, trong đó có 12 phụ nữ. Có ít nhất 64 người đã ra pháp trường, đôi khi trước sự chứng kiến của công chúng.

Hồi tháng Giêng, Thủ tướng Phan Văn Khải đã ký sắc lệnh cấm tường thuật và phổ biến thống kê về việc xử dụng hình phạt tử hình, xem đó là bí mật nhà nước.

---------------------------------------------------------------------------------

Nguyen ChonThai, Kansas City, US
Ân Xá quốc tế là một tổ chức rất được kính trọng vì tính khách quan trong các nhận định về nhân quyền trên thế giới, ngay cả chính phủ Hoa Kỳ năm nay cũng là một trong những nước nằm đầu danh sách về vi phạm nhân quyền qua các scandal hành hạ tù nhân. Riêng Việt Nam có một lịch sử dài về đàn áp nhân quyền, và các quyền tự do là có thật. Cứ thế mà mỗi khi bị nhắc lại thành tích chẳng mấy hãnh diện này thì các ngài lãnh đạo của ta cứ cãi chày cãi cối là có đầy đủ các quyền nào là :"Nhà nước Việt Nam luôn tôn trọng và bảo vệ các quyền con người trong đó có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo." Chẳng hiểu các định nghĩa về các quyền này được Chính quyền VN diễn dịch như thế nào? Vấn đề ở đây là nếu chúng ta dở thì cứ im lặng mà học hỏi. Còn dở mà cứ tưởng ta là ngon lành thì biết chừng nào mới khá được! Trong xã hội toàn cầu hóa hiện nay nếu chúng ta không thật tâm cởi mở và thành thật với chính mình để tự cải thiện thì chẳng khác gì những kẻ cố chấp và hồ đồ!

TamKeoThanhQuy, St Louis, US
Bộ Ngoại Giao Việt Nam nói như Lê Dũng "Nhà nước tôn trọng quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và tự do tín ngưỡng" thì dân Việt Nam trong và ngoài xứ sẽ hiểu thế nào? Những gì mà các bạn nghe dài BBC từ lâu nay nói nhỏ nhau nghe tại diễn đàn này phải tự cảm thấy bức xúc hết! Người dân phải hiểu Lê Dũng và Bộ Ngọai giao Việt Nam cách nào đây khi sự thực nhãn tiền! Cứ đọc lại các bài về kiểm duyệt báo chí, về người Thượng Tây nguyên tị nạn, về các lời tuyên bố của Võ Nguyên Giáp, của Võ Văn Kiệt, của Trần Độ, về những bắt bớ giam cầm các thức giả, các tu sĩ, ký giả từ Bắc vào Nam, đọc về các giải thưởng của các tù nhân lương tâm, cây bút vàng... Làm Bộ Ngoai giao người ta có nên nói phét đến mức trắng trợn vậy được sao? Và còn ai sẽ tin ở nhà nước! Thế còn bàn thảo chi đến lòng tin của dân?