02 Tháng 5 2005 - Cập nhật 14h22 GMT

Ngày Berlin thất thủ

Cả Liên bang Xô-viết và các đồng minh Tây phương đều muốn chiếm lấy Berlin vì nó không chỉ đơn thuần là một thành phố mà còn là một biểu tượng.

Hai ngày sau khi Hitler tự kết liễu đời mình trong hầm ngầm của ông ta nằm dưới tòa nhà Reichskanzlei, cuối cùng chiến sự cũng đã chấm dứt ở Berlin, một thành phố đã trở thành đống đổ nát vì ném bom và pháo kích của quân đội Xô-viết.

Trận đánh Berlin đã diễn ra ác liệt với hàng chục ngàn người bị thiệt mạng ở cả hai phía cho đến khi ngưng tiếng súng. Phóng viên BBC Frank Phillips đã có mặt tại Đức trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến khốc liệt này. Đây là những gì ông tường thuật vào lúc đó:

"Hôm nay, nhiều lá cơ Xô-viết đang tung bay ở Berlin, đáng chú ý là tại tòa nhà Reichstag, nơi băng rôn chiến thắng của Hồng quân được treo lên từ chiều hôm qua.

Đào thoát

Đánh thẳng xuống vào Tiergarten từ phía Bắc, lực lượng của Nguyên soái Zukov đã chiếm được bộ nội vụ mà cũng như tòa nhà Reichstag, nằm rất gần Unter den Liden.

Hàng ngàn thường dân đã bị tập trung và trục xuất, hàng ngàn phụ nữ và thiếu nữ đã bị cưỡng hiếp. Lothar Loewe, một thành viên của đội thanh niên Hitler bị bắt lính đã nhớ lại cảnh mọi người tìm cách thoát khỏi Berlin để đầu hàng quân đội Tây phương:

"Ý định thực sự vào lúc đó là thoát khỏi Berlin, tìm cách lọt qua chiến tuyến của Xô-viết và hợp lại với các nhóm quân Đức khác bên ngoài để đến được Elba nơi quân Anh, Hoa Kỳ và Canada đang chiếm giữ."

Hang ổ Phát xít

Sau khi Berlin thất thủ thì cuộc chiến vẫn chưa chấm dứt, một số đơn vị Đức đã tiếp tục chiến đầu đến thêm gần một tuần và một số người đào ngũ đã bị xử bắn thậm chí chỉ một ngày trước khi Đức ký nhận đầu hàng vô điều kiện.

Nhưng việc quân đội Xô-viết chiếm được Berlin là một biểu tượng mang tính thời điểm cao theo như Anthony Beever, một sử gia người Anh, giải thích:

Và vì nước Nga và Liên bang Xô-viết đã hứng chịu quá nhiều tổn thất nên họ cảm thấy rằng đó là quyền của họ và họ đã rất sợ việc Hoa kỳ có thể chiếm giữ Berlin trước.

Berlin là một biểu tượng quan trọng của chủ nghĩa quân phiệt Đức và nó đã điều này đã khiến Tây Đức chọn Bonn, một thị trấn đại học tương đối nhỏ và ít được biết đến làm thủ đô sau chiến tranh.

Sáu mươi năm sau khi Berlin thất thủ, thành phố này, nay lại trở thành trung tâm chính trị của Đức, một thủ đô được tái thiết nơi quá khứ sẽ không bao giờ bị quên lãng.