Ông Shevardnadze nói điều 'kỳ lạ' khi ông không còn làm tổng thống là ông không có việc gì để làm

Ông bị buộc phải từ chức hai năm trước đây vào tháng 11 năm 2003, khi các thủ lãnh của phe đối lập đã xông vào tòa nhà quốc hội chỉ một vài ngày sau khi diễn ra một cuộc bầu cử mà nhiều người cho là không công bằng.

Trong khuôn khổ của loạt chương trình "Ai làm chủ thế giới của bạn", chúng tôi đã nói đến những ngưòi "ngã ngựa".

Đây là một cơ hội để cho những người từng nắm giữ các chức vụ có thể gây ảnh hưởng đến toàn thế giới, kể lại cho chúng ta cảm giác của họ cũng những các suy nghĩ của họ khi thế giới của họ sụp đổ.

Ông Eduard Shevardnadze đã kể với BBC những gì đã xảy ra ngày ấy:

Tôi nghĩ rằng thật hết sức công bằng khi nói rằng vai trò của tôi trong việc chấm dứt chiến tranh lạnh là vô cùng to lớn.

Hai miền nước Đức thống nhất với nhau, cả Đông Âu được giải thoát, lúc đó Hoa Kỳ và Tây Âu cũng quan tâm, nhưng chỉ có chúng tôi, Liên Xô mới làm cho sự chuyển hóa đó biến thành cụ thể.

Tuy nhiên, những gì xảy ra sau đó, mới thực sự quan trọng đối với tôi đến tột cùng.

Đó là quyết định của tôi muốn về quê hương của tôi là nước Gruzia, mới là chuyện thực sự có ý nghĩa.

Không môt chính trị gia nào muốn làm chuyện này bởi vì ngưng vào giai đoạn đó, thì nước Gruzia chưa hiện hữu kia mà.

Lúc đó, Gruzia chỉ là một vùng đất vô quân, vô phèn vô kỷ cương và sắp sửa đi vào cảnh nồi da xáo thịt, không có một văn bản pháp lý nào và chỉ hai năm sau đó, chúng tôi có được bản hiến pháp, chúng tôi có được quốc hội, chúng tôi đã tổ chức được một cuộc bầu cử và chúng tôi được quốc tế công nhận.

Chúng tôi làm việc cật lực mới có được ngày này.

Không có đổ máu

Tôi là một người thích ứng được với mọi hoàn cảnh, nhưng vào ngày 23 tháng 11 và những ngày sau, những gì xảy ra hoàn toàn nằm ngoài những gì mà tôi tiên lượng.

Những điều đó đáng lý không xảy ra đối với tôi, và đáng lý ra tôi đã phải chuẩn bị tốt hơn để đối phó với những mà tôi không ngờ.

Tôi là một người thích ứng được với mọi hoàn cảnh, nhưng vào ngày 23 tháng 11 và những ngày sau, những gì xảy ra hoàn toàn nằm ngoài những gì mà tôi tiên lượng.

Tôi có thể bóp chết trong trứng nước một cuộc.....gọi là cách mạng.

Đó không phải là một cuộc cách mạng, bốn hay năm chục người xông vào tòa nhà quốc hội, thì làm sao mà gọi cho được đó là một cuộc cách mạng chứ.

Đối đế lắm thì có thể gọi đó là một tình huống khẩn trương thế thôi.

Tôi cho đó là một vụ đảo chánh.

Tôi bị hất nhào và người thay thế tôi nay là đương kim tổng thống.

Vào ngày mà đáng lý ra quốc hội nhóm họp vào lúc 4 giờ chiều, nhưng chúng tôi chỉ nhóm họp trễ hơn, bên ngoài có một số đông người, họ ập vào trong lúc tôi chỉ còn một câu nữa là chấm dứt bài phát biểu của tôi.

	Ông Shevardnadze đã thoát khỏi một vụ mưu sát ông hồi năm 1995

Các cận vệ của tôi thừa biết tính tình của tôi rất ngoan cường, do đó, họ chụp lấy tôi, bẻ tay tôi quặp sau lưng và đẩy tôi ra khỏi tòa nhà.

Nay tôi vẫn nhớ họ, và tôi đã nói đùa với họ là một ngày nào đó, tôi sẽ bẻ quặp tay họ. Cứ chờ xem.

Khi ở trong xe , tôi bắt đầu suy nghĩ giá như mà tôi tuyên bố tình trạng khẩn trương, thì sẽ có chạm trán ngay và bắt buộc là máu sẽ đổ sau đó.

Khởi đầu mới

Sáng hôm sau, tôi gặp những người cầm đầu phe đối lập.

Họ nói với tôi rằng trong quyền lợi tốt nhất của mọi người, tôi nên từ chức.

Và họ nói rằng tôi đã quyết định như vậy.

Debol Injokov, tôi nói với anh ta là anh ta còn trẻ, anh ta có tài, và anh ta có thể làm chủ đất nước này, và nếu anh có cần lời khuyên gì thì hãy gọi tôi và họ đã bỏ ra bên ngoài.

Phòng họp đầy nghẹt các nhà báo và họ hỏi tôi rằng chuyện gì đã xảy ra .

Tôi cười và nói với họ rằng chuyện không gì, tôi từ chức. Thế thôi.

Họ ngạc nhiên và hỏi tôi : bây giờ thì ông đi về đâu?

	Ảnh của những người biểu tình ở Azerbaijan với hình ông Eduard Shevardnadze cùng dòng chữ 'Sắp tới lượt ông'. Phía bên trái là hình cựu tổng thống Ucraina Leonid Kuchma, cựu tổng thống Kyrgyzstan Askar Akayev và cựu tổng thống Azerbaijan Ilham Aliev

Tôi nói với họ rằng tôi đi về nhà. Và xin lỗi tôi về được chưa.

Tôi về nhà ngồi thừ lừ và tự hỏi sẽ làm gì đây vì tôi không còn là tổng thống nữa.

Một cảm giác là lạ đã len vào hồn tôi.

Nhưng cũng hơi kỳ lạ là tôi không phải là một người như vậy, vì tôi thích làm việc, từ 16 đôi khi 18 tiếng đồng hồ mỗi ngày.

Ngay lúc đó, tôi quyết là sẽ ngồi xuống và bắt đầu viết hồi ký và tôi đã bắt đầu viết ngay lúc đó.

Điều vô cùng lạ lẫm là con người bổng nhiên nhớ lại mọi chuyện.

Có đêm tôi bổng giật mình thức dậy nửa đêm vì tôi nhớ lại một chi tiết, một ý nghĩ nào đó và tôi vôi vàng đi lại bàn làm việc để ghi xuống giấy.

Một chi tiết nhỏ nhặt nhưng dù sao cũng quan trọng.