19 Tháng 10 2005 - Cập nhật 18h32 GMT

Cuộc chiến chinh phục con tim

Cựu lãnh đạo Iraq, Saddam Hussein, đã lớn tiếng chỉ trích quá trình xét xử và tuyên bố mình vô tội tại một phiên tòa ở Baghdad.

Phần nào đó, có hai phiên tòa đang diễn ra – một tại tòa và một trên truyền hình. Và còn quá sớm để nói ai sẽ giành thắng lợi trong việc chinh phục trái tim những người Ảrập.

Đã 22 tháng trôi qua kể từ ngày thế giới nghe những lời nói của nhà quản trị người Mỹ ở Iraq, Paul Bremer, vui mừng loan báo việc bắt giữ được Saddam Hussein.

Cựu tổng thống Iraq bị lôi ra khỏi hầm trú ẩn – một hình ảnh tượng trưng cho phần thưởng của người Mỹ, và chỉ còn là bóng mờ của một người từng đem lại sợ hãi cho những phụ nữ, đàn ông tại Iraq.

Ngày hôm qua, một Saddam sạch sẽ, gầy hơn nhưng cũng cứng cỏi đã ngồi trong tòa án bên trong vùng xanh được bảo vệ chặt chẽ tại Baghdad, để bắt đầu phiên xử án.

Những sự chuẩn bị đã kéo dài và phức tạp, và những cáo buộc trong vụ án đầu tiên xuất phát từ vụ giết gần 150 người Shia sau một nỗ lực ám sát ông vào năm 1982.

Đây là một ngày mà nhiều người nghĩ rằng họ sẽ không bao giờ thấy. Saddam Hussein ở ghế dành cho bị cáo. Trong bộ comlê màu tối và áo sơmi, ông trông gầy hơn, tái xám, và có lẽ là già hơn so với lần cuối cùng ông xuất hiện trước công chúng.

Nhưng ông cứng cỏi và phản kháng, bác bỏ những yêu cầu liên tục đòi ông xác nhận tên mình của quan tòa.

Sau đó, ông thách thức uy quyền của tòa khi nói mình "không thừa nhận quyền lực của tòa do những kẻ xâm lược ban cho" và rằng "những gì xây dựng trên một nền tảng bất hợp pháp đều là bất hợp pháp."

Và ông phản đối việc được nhắc tới như là cựu tổng thống, và nhấn mạnh mình vẫn là tổng thống của Iraq. Rồi ông đọc to nội dung từ quyển kinh Koran mà ông mang theo vào tòa.

Nhưng sau đó, tỏ ra có thái độ hòa dịu hơn, ông nói mình không có tội.

Đối với một số người Iraq, Saddam vẫn là một anh hùng người Ảrập chống lại Israel.

Với nhiều người khác, ông là một tội phạm chịu trách nhiệm cho các vụ giết người và đàn áp, sử dụng vũ khí hóa học chống lại người Kurd ở Iraq và cho phép các con trai và cấp dưới hãm hiếp và ăn cướp.

Nhưng với nhiều người Ảrập trên thế giới, khi họ xem phiên xử đầu tiên với một lãnh đạo Ảrập trên truyền hình vệ tinh, thì đây là một phiên xử giả tạo do nước ngoài giật dây. Và nhiều người Ảrập chia sẻ lo ngại của các nhóm nhân quyền về cách tiến hành phiên xử.

Cả luật sư biện hộ lẫn buộc tội đều không được trực tiếp hỏi vị tổng thống bị lật đổ và các bị cáo khác. Họ phải thông qua các thẩm phán.

Và các thẩm phán có thể ra phán quyết có tội nếu họ hài lòng với bằng chứng. Điều này bị xem là một tiêu chuẩn bằng chứng thấp hơn bình thường.

Vì thế sự thách thức của Saddam với quyền lực của tòa chắc chắn là để làm tăng các hồ nghi, để thuyết phục công chúng rằng người Mỹ đã xử ông ở một phiên tòa giả tạo.

Nhưng dù ngày đầu tiên của phiên xử có không đáng tin về mặt pháp lý, thì nó cũng là một ngày hấp dẫn khiến hàng triệu người theo dõi trên truyền hình.