BBCVietnamese.com

15 Tháng 1 2006 - Cập nhật 12h14 GMT

Helen Briggs
Phóng viên khoa học BBC

Khoang của Stardust về trái đất

Một khoang chứa các hạt bụi thu được từ các ngôi sao và sao chổi đã về tới trái đất sau sứ mạng bảy năm trong vũ trụ.

Tàu thám hiểm vũ trụ Stardust của Hoa Kỳ đã thả khoang chứa các mẫu thu được khi nó đi ngang qua trái đất sau chuyến đi vòng tròn ba tỷ dặm (hơn 4,8 tỷ km).

Khoang được thả xuống đã về tới sa mạc Utah ở Hoa Kỳ vào lúc 0312, tức 1012 giờ quốc tế.

Các nhà khoa học tin rằng các hạt nguyên sơ mà Stardust thu được từ vũ trụ sẽ giúp họ hiểu thêm về nguồn gốc của Hệ Mặt trời.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử một sứ mạng thám hiểm vũ trụ đã mang lại những nguyên liệu như vậy.

Hạ cánh siêu nhanh

Tàu Stardust thả khoang 45kg của nó vào lúc 0557 GMT và những chuyên viên điều khiển tại phòng thí nghiệm của NASA tại Pasadena, California đã vỗ tay và reo hò khi khoang này bắt đầu lao xuống.

Bốn giờ sau khi rời tàu vũ trụ, khoang tàu đã vào khí quyển Trái đất ở độ cao 125km trên Thái Bình Dương.

Tốc độ của khoang tàu đạt 46.660km trên giờ, tốc độ trở lại trái đất nhanh nhất của bất cứ tàu nhân tạo nào.

Tại một số nơi ở Hoa Kỳ, người ta có thể nhìn thấy một dải sáng trên bầu trời lúc khoang tàu đang hạ cánh.

Tại độ cao 32km, khoang tàu đã thả một chiếc dù nhỏ để giảm tốc độ và dù chính đã mở ở độ cao gần 3km đưa khoang tàu về căn cứ quân sự ở Tây Nam Salt Lake City.

Máy bay trực thăm đã tới được nơi khoang tàu hạ cánh một giờ sau đó. Khoang này sẽ được đưa về Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA ở Texas để nghiên cứu.

Sứ mệnh độc nhất vô nhị

Stardust đã được phóng vào vũ trụ hồi năm 1999 để thu lượm bụi và mảnh vỡ xung quanh một sao chổi.

Bản thân tên của tàu có nghĩa là bụi sao.

Tàu đã thu được các hạt bụi từ Sao chổi Wild 2 hồi tháng giêng năm 2004 khi nó bay cách sao chổi kết cấu bằng băng đá và bụi khoảng 240 km.

Đây là những nguyên liệu đầu tiên từ vũ trụ được mang trở về trái đất kể từ năm 1976 khi tàu Luna 24 của Liên Xô thu được đất và đá từ mặt trăng.

Hàng trăm nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới sẽ phân tích các mẫu qúy giá mà Stardust gửi về.

''Những hạt nhỏ xíu mà sứ mạng Stardust mang về là những nguyên liệu hấp dẫn nhất về mặt khoa học và cũng đầy thử thách về mặt kỹ thuật,'' bà Monica Grady thuộc Viện Nghiên cứu Khoa học Không gian và Hành tinh nói.

''Hãy thử tưởng tượng chúng ta phải nhặt lấy một hạt mà chỉ bé bằng một phần trăm dấu chấm ở cuối câu này.

Những ''hộp thời gian''

Sao chổi được xem như những ''hộp thời gian'' vũ trụ chứa những nguyên liệu không bị thay đổi từ khi Mặt trời và các hành tinh được hình thành.

Một số khoa học gia còn cho rằng các sao chổi đã mang lại cho Trái đất những khối chất hóa học cần thiết cho sự sống.

''Bụi sao có thể mở một cửa sổ mới vào qúa khứ xa xưa,'' Tiến sỹ Simon Green thuộc Viện Nghiên cứu Khoa học Không gian và Hành tinh nói.

''Sao chổi được cấu thành bởi đá và rất lạnh. Chúng đã rất lạnh như vậy từ khi hình thành và điều này giúp bảo vệ các nguyên liệu khỏi quá trình ấm nóng. Những nguyên liệu này không hề thay đổi từ khi được hình thành vào lúc Hệ Mặt trời ra đời.''

''Vì thế chúng ta gần như có một hộp thời gian nhỏ về nguyên trạng vũ trụ cách đây 4,5 tỷ năm.''