26 Tháng 1 2006 - Cập nhật 22h44 GMT

Hamas thắng lớn trong bầu cử

Kết quả chính thức từ cuộc bầu cử quốc hội Palestine xác nhận một chiến thắng lớn cho nhóm dân quân Hồi giáo Hamas.

Uỷ Ban Bầu Cử nói Hamas đã giành được 76 trong tổng số 132 ghế trong quốc hội, nhiều hơn 33 ghế so với đảng Fatah vốn đã nắm quyền tại Palestine từ hơn mười năm nay.

Phát biểu tại cuộc họp báo, người đứng đầu Uỷ Ban Bầu Cử Palestine là tiến sỹ Hanna Nassa xác nhận điều mà nhiều người Palestine đã thừa nhận. Đó là chuyện nhóm dân quân Hồi Giáo Hamas đã giành chiến thắng áp đảo trong kỳ bầu cử.

Kết quả chênh lệch trong kỳ bầu cử vừa rồi còn lớn hơn cả những gì mà người ta dự đoán từ đầu giờ sáng.

Một chính trị gia, Hanan Ashrawi, nói Hamas được giúp đỡ nhờ sự tham nhũng trong nội bộ đảng Fatah, bạo lực của Israel và thất bại của tiến trình hòa bình.

Thay đổi

Chiến thắng của Hamas có thể thay đổi không gian chính trị ở Trung Đông.

Trong nhiều thập niên, Fatah – đảng mà Yasser Arafat sáng lập – đã thống lĩnh tại các lãnh địa do người Palestine kiểm soát.

Bây giờ đến lượt Hamas sắp nắm quyền.

Một người phát ngôn của Hamas, Sami Abu Zuhri, nói đảng của ông muốn nói chuyện với Fatah và các nhóm khác về việc thành lập một liên minh chính trị.

"Chúng tôi muốn hướng tới một cơ quan của người Palestine mà sẽ thống nhất tất cả các đảng trên cơ sở một nghị trình chính trị độc lập."

Chiến thắng của nhóm Hamas đặt ra thách thức thật sự cho bản thân phong trào dân quân.

Sau nhiều năm tồn tại bên ngoài hệ thống chính trị chính thức, nay họ sẽ phải làm việc theo các quy tắc này. Trong khi đó, Israel lại đang ở trong giai đoạn chuyển tiếp khi mà thủ tướng Ariel Sharon không đủ khả năng làm việc sau cơn đột quỵ đầu tháng này.

Thủ tướng lâm thời, Ehud Olmert, nói đất nước ông sẽ không thương lượng với một chính phủ Palestine có bao gồm Hamas, tổ chức mà Israel xem là khủng bố.

Dori Gold, cố vấn cho ông Ariel Sharon và là cựu đại sứ tại Liên Hiệp Quốc, nói Hamas cần thay đổi triệt để:

"Hamas là một tổ chức không chỉ quan tâm đến bờ Tây hay dải Gaza. Họ quan tâm việc hủy diệt Israel. Hiến chương của họ nói như vậy, lãnh đạo của họ cũng nói như vậy."

"Và trừ phi Hamas hoàn toàn biến đổi khác với hôm nay, thì rất khó hình dung làm thế nào Israel có thể thương lượng với một tổ chức quyết tâm hủy diệt Israel."

Hoa Kỳ và Liên hiệp châu Âu nói họ sẽ không thương lượng với Hamas trừ phi tổ chức này lên án bạo lực.

Tổng thống Bush khen ngợi bản chất dân chủ và hòa bình của cuộc bầu cử của người Palestine, nhưng nói phong trào Hồi giáo cần ủng hộ hòa bình:

"Tôi không thấy làm cách nào anh có thể là một đối tác trong hòa bình nếu trong cương lĩnh, anh cổ vũ cho việc hủy diệt một đất nước. Và tôi biết anh không thể là một đối tác trong hòa bình nếu đảng của anh có một cánh vũ trang."

"Vì thế chúng tôi sẽ quan sát rất kỹ lưỡng về việc hình thành một chính phủ. Nếu cương lĩnh của anh là hủy diệt Israel, tức là anh không phải một đối tác trong hòa bình. Mà chúng tôi quan tâm tới hòa bình."

Một chiến thắng của Hamas cũng gây lo ngại cho các chính phủ Ảrập.

Đây là phong trào Hồi giáo đầu tiên được bầu lên nắm quyền, và như thế, nó là sự động viên cho các đảng Hồi giáo đối lập tại các nước như Ai Cập và Jordan.