BBCVietnamese.com

01 Tháng 2 2006 - Cập nhật 16h17 GMT

Tổng thống Iran thách thức quốc tế

Trong bài diễn văn ương ngạnh Tổng thống của Iran Mahmoud Ahmadinejad nói rằng đất nước ông sẽ chống lại áp lực từ phương Tây và sẽ không từ bỏ quyền có năng lượng hạt nhân.

Ngày mai, Cơ Quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế sẽ có cuộc họp khẩn về Iran.

Ông Ahmadinejad cũng công kích bài diễn văn thường niên đọc trước toàn dân của tổng thống Hoa Kỳ George Bush.

Trong bài diễn văn thường niên, tổng thống Bush nói Hoa Kỳ sẽ tiếp tục đương đầu với mối đe doạ từ tham vọng hạt nhân của Iran và gọi Iran là một quốc gia bị một nhóm nhỏ các lãnh tụ tôn giáo cầm giữ làm con tin.

Ông Ahmadinejad đả kích Tổng thống Hoa Kỳ là kẻ hiếu chiến, cần phải bị đưa ra xét xử.

Cứng rắn hơn bao giờ hết

Trong bài diễn văn của ông Ahmadinejad có một phần kêu gọi lòng ái quốc của công chúng Iran, vốn đã ủng hộ quyền có công nghệ hạt nhân của Tehran.

Nó cũng có thể là một nỗ lực nhằm thuyết phục thế giới Hồi giáo và các nước đang phát triển vốn đã phẫn nộ về một số khía cạnh trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.

Iran đã tích cực tranh thủ các thành viên của phong trào Không Liên Kết thuộc ban giám đốc cơ quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế IAEA trước khi cơ quan này có cuộc họp khẩn vào ngày mai.

Tuy nhiên, bài diễn văn cũng phản ánh quan điểm cứng rắn của tổng thống Iran.

Ông Ahmadinejad đã lên án nhóm đàm phán hạt nhân trước đây của Iran là đã quá mềm yếu.

Kể từ khi thắng cử, ông đã tỏ ra cương quyết, đưa các nhà đàm phán cứng rắn hơn và nối lại việc luyện uranium hồi mùa hè năm ngoái.

Quốc tế quan ngại

Trong tháng qua, Iran đã dỡ bỏ các niêm phong ở một nhà máy làm giàu uranium, và IAEA nói Tehran đã bắt đầu sẵn sàng cho việc làm giàu uranium, một chỉ dấu chính trị mà theo Liên Hiệp Châu Âu là đáng lo ngại.

Trung Quốc thúc giục Tehran là phải đáp ứng các nghĩa vụ hạt nhân của mình, thế nhưng quyền của nước này trong việc có chương trình hạt nhân vì mục đích hoà bình cần phải được tôn trọng.

Hồi đầu tuần này, Trung Quốc đã cùng bốn thành viên khác trong Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc và Đức có bước đi nhằm đưa vấn đề hạt nhân của Iran ra trước Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc.

Ngoại trưởng Trung Quốc Lý Triệu Tinh đã gặp gỡ với ngoại trưởng của Iran hôm qua Thứ Ba.

Ông Lý cũng nói rằng Iran và Liên Hiệp Châu Âu cần phối hợp để hướng tới một giải pháp dài hạn đối với chủ đề này, thong qua các cuộc đàm phán ngoại giao.

Trước đó, hồi đầu tuần, Trung Quốc và Nga, hai đối tác thương mại dài hạn của Iran, đã khiến các nhà quan sát kinh ngạc khi đồng ý rằng Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc có thể thảo luận về việc Tehran tái tục chương trình làm giàu uranium.

Thế nhưng, người ta không rõ là liệu Trung Quốc và Nga có sẵn sàng đi tiếp bước nữa, đó là biểu quyết áp dụng lệnh trừng phạt lên Iran hay không, nếu như nước này bị kết luận là vi phạm các nghĩa vụ theo Hiệp Ước Không Phổ Biến Vũ Khí Hạt Nhân.