Đền thờ ở Samarra là một trong những ngôi đền thiêng liêng nhất ở Iraq

Tôi chưa bao giờ nhận ra rằng hòa bình và yên tĩnh lại có thể bất ổn tới thế nhưng tôi có cảm giác rất lạ lùng khi đi trên đường phố Baghdad vào một ngày mới đây.

Những tiếng súng, tiếng nổ và tiếng còi ủ vốn vẫn hay xuyên qua cửa sổ được gia cố bằng các bao cát của tôi bỗng biến mất.

Thay vào đó là những âm thanh mà tôi chưa nghe thấy bao giờ ở Baghdad; sự yên lặng thỉnh thoảng bị ngắt quãng bởi tiếng chim hót.

Nhưng đây không phải là sự yên lặng đáng qúy của một thành phố ồn ào.

Đó là khoảng lặng trên con đường dường như đang dẫn tới nội chiến ở Iraq.

Lệnh thiết quân luật ban ngày đã được chính phủ đưa ra sau một làn sóng bạo lực trên khắp Iraq kể từ vụ đánh bom đền thờ của người Shia ở Samarra.

Đó là các vụ bạo lực vốn đã khiến cho các đền thờ bị thiêu trụi và người Shia đã quay ra trả thù người Sunni.

Trong mười ngày vừa qua, vài trăm người đã chết.

Hợp tác

Ít lâu sau trong buổi sáng hôm đó, trong lúc tôi đứng trên con đường chính gần văn phòng làm việc ngày thường vốn chật cứng xe cộ nhưng nay giống như phim trường bỏ hoang, tôi nghĩ tới Tobji và Falah Hassan.
Tobji là một khu ngoại ô với cả người Shia và Sunni cùng chung sống nằm ở phía tây bắc Baghdad.

Còn Falah Hassan là người đã tự nhận vai trò thiên thần bảo vệ cho khu ngoại ô này.

Trước khi xảy ra vụ đánh bom Samarra, khi mà tôi còn có thể đi lại nhiều được, tôi đã tới tận nơi xem người dân ở Tobji đã làm những gì để chống lại bạo lực sắc tộc với cả hai phía cùng hợp tác.

Falah là một người đàn ông mập mạp và vui tính ở độ tuổi 50. Tôi tìm thấy ông trong văn phòng của hội đồng địa phương đang liến thoắng các mệnh lệnh qua chiếc điện đàm thường trực ở bên tai.

Và giữa những lúc đưa ra các mệnh lệnh, ông nói với tôi về chuyện khu Tobji được yên ổn cho tới cách đây ba tháng.

Sau đó các vụ giết chóc xảy ra.

Thoạt tiên là một người Sunni, rồi một người Shia, rồi một người Sunni nữa và cứ thế. Tất cả đều bị bắn chết bởi những người đàn ông lạ mặt tới Tobji vào lúc đêm.

Lính gác đặc biệt

Thế nhưng thay vì để cho các vụ giết người chia rẽ cộng đồng, ông Falah và những người láng giềng đã quyết định ra tay hành động.

Chúng tôi không quan tâm tới chuyện ai là người Sunni hay Shia, chúng tôi đều là người Iraq và người theo đạo Hồi.   Mohammed, cảnh vệ đặc biệt ở Baghdad

Họ thành lập một đội gác đặc biệt và cố tình chọn cả người Shia và người Sunni tham gia để bảo vệ khu Tobji.

“Và bây giờ các vụ giết chóc đã không xảy ra nữa,” ông Falah nói với tôi và phá lên cười.

“Ơn Thượng Đế, chúng tôi lại được an toàn.”

Ngoài ra thì chẳng còn có gì đáng xem ở Tobji cả.

Thị trấn này nằm khép mình ở phía sau một cầu vượt xấu xí, thụ động nhận lấy tiếng động và ô nhiễm từ dòng xe cộ liên tục chạy qua.

Điểm nhấn chính của khu này là một đường phố chính nhộn nhịp với chật cứng các cửa hiệu và quầy bán hàng ngoài trời.

Ngày hôm nay, khu chợ rất đông người tới mua bán.

Đường phố chiến hào

Ông Falah chỉ cho tôi thấy tất cả các phố nhỏ đều được chốt lại lại chỉ trừ mỗi phố chính.

Ở mỗi đầu các phố nhỏ là các điểm kiểm soát do một nhóm thanh niên canh gác.

Họ dõi theo rất kỹ mỗi chiếc xe đi qua.

Một nhóm khác đi tuần dọc theo con phố chính.

“Ông nhìn xem, người Shia và người Sunni cùng hợp tác,” ông Falah nói giọng đầy tự hào.

“Thế ông đã xem các tấm thẻ của họ chưa?” ông hỏi tôi.

Mỗi cảnh vệ đều có một tấm thẻ vàng gắn ở ngực với dòng chữ “Chúng tôi trung thành với Thượng đế và tổ quốc. Chúng tôi không thuộc đảng phái nào.

Chúng tôi canh gác để người dân được an toàn.”

Các thanh niên này tin rằng họ đang giúp cho cộng đồng đứng vững và chống lại những kẻ bên ngoài muốn tạo sự chia rẽ.

'Người Iraq và người theo đạo Hồi'

''Những kẻ khủng bố, chúng muốn tạo ra cuộc chiến giữa chúng tôi với nhau,” cảnh vệ tên Mohammed nói.

	Các đội tuần tra quân đội nay bảo vệ các đường phố trong những buổi cầu nguyện

Mohammed là một thanh niên mảnh khảnh ở độ tuổi 20 với khẩu súng trường lủng lẳng trên vai.

“Nhưng chúng tôi không quan tâm ai là người Sunni hay Shia. Chúng tôi đều là người Iraq và đều theo đạo Hồi.”

Anh bạn Ali của Mohammed đồng tình: “Chúng tôi đều cùng chung sống.

Tôi là người Shia nhưng em gái tôi cưới một người Sunni. Đó là chuyện thường.”

Tại khu chợ, hầu hết mọi người đều đánh giá cao về tình hình an ninh mà các điểm kiểm soát và các đội tuần tra của ông Falah mang lại.

Nhưng một phụ nữ có vẻ không tin tưởng lắm. Bà rõ ràng đang để tang người thân.

"Tôi vẫn còn sợ lắm,'' bà nói với tôi. ''Mọi người ở đây dạo này hay nghi kỵ nhau. Tôi sợ rằng những chuyện tồi tệ sẽ xảy ra ở Iraq.''

Và sau đó vụ đánh bom đền thờ ở Samarra, một trong ba đền thờ quan trọng nhất của người Hồi giáo Shia đã diễn ra.

Tôi muốn biết xem liệu sáng kiến ở Tobji có tồn tại được trong vụ bạo lực sắc tộc đang xé tan nhiều vùng ở Iraq hay không.

Lý do là nếu mọi chuyện ở Tobji mà không ổn thì triển vọng cho cả Iraq không có gì sáng sủa cả.

Người phiên dịch Iraq của tôi nói rằng người ta đã tìm thấy một số gián điệp hoạt động ở Tobji và hiện đang có trục trặc ở đó.

Tôi chưa có điều kiện để hỏi ông Falah xem đội gác của ông vẫn đang giữ hòa khí tại Tobji hay các vụ giết chóc đã bắt đầu trở lại.

Tại Baghdad, hiện thỉnh thoảng vẫn có lệnh cấm xe cộ nhưng trong các ngày khác tiếng chim hót bên ngoài cửa sổ nhà tôi đã bị chìm trong tiếng động của một thành phố bất ổn.