BBCVietnamese.com

13 Tháng 4 2006 - Cập nhật 10h40 GMT

Tổng thống Iran kiên quyết

Tổng thống Iran, Mahmoud Ahmadinejad thề sẽ không ngưng chương trình nguyên tử trong lúc giám đốc Cơ quan nguyên tử năng quốc tế IAEA đang có mặt ở Teheran.

Ông Ahmadinejad nói ông sẽ lùi bước dù chỉ 1 iota mặc cho quốc tế đang gia tăng áp lực sau khi Iran công bố đã thành công trong việc tinh luyện uranium.

Người đứng đầu IAEA, ông Mohamed El Baradei, hiện đang có mặt tại Tehran để thảo luận với nhà chức trách nước này biện pháp tháo gỡ bế tắc xung quanh hoạt động hạt nhân của Iran.

Ông El Baradei nói ông hy vọng sẽ thuyết phục được Iran ngừng quá trình làm giàu uranium cho tới khi "các vấn đề tồn đọng được làm sáng tỏ".

Hiện đang có chỉ trích ngày càng tăng từ các nước về thông báo mà Iran đưa ra hôm thứ Ba, rằng nước này đã thành công trong việc làm giàu uranium.

Tổng thống Iran khẳng định tham vọng hạt nhân của Iran hoàn toàn chỉ có mục đích hòa bình.

Ông El Baradei sẽ có phúc trình gửi Hội đồng Bảo an LHQ vào cuối tháng này với nhận xét liệu Iran có thể theo yêu cầu và chấm dứt các hoạt động làm giàu trước ngày 28 tháng Tư hay không.

Nếu không Iran có thể bị cô lập. Khi tới Tehran, ông El Baradei nói ông đang tìm kiếm một sự "hợp tác một cách tích cực hơn" giữa Iran và IAEA.

Ông nói ông muốn thảo luận "làm sao để chấn chỉnh Iran" bằng các yêu cầu của cộng đồng quốc tế về việc nước này cần chấm dứt hoạt động làm giàu uranium và tiến hành "các biện pháp xây dựng lòng tin".

Chưa thể có bom nguyên tử

Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế đánh giá trong từ 3 tới 5 năm nữa, Iran mới có đủ nguyên liệu để chế tạo bom hạt nhân.

Phó trưởng cơ quan hạt nhân của Iran Mohammad Saeedi nói Iran có kế hoạch tiến tới việc làm giàu uranium mức độ lớn với 54.000 lò ly tâm.

Thông báo này được đưa ra chỉ có một ngày sau khi Iran tuyên bố đã thành công trong việc làm giàu uranium với 164 lò ly tâm tại cơ sở hạt nhân Natanz.

Tổng thư ký LHQ Kofi Annan hôm thứ Tư nói ông hy vọng ông ElBaradei có thể thuyết phục được Iran ngồi lại vào bàn đàm phán.

"Iran đã tiếp tục nghiên cứu thế nhưng tôi hy vọng họ sẽ quay trở lại bàn đàm phán và cộng tác với cộng đồng quốc tế nhằm tìm ra giải pháp".

"Và tôi cũng kêu gọi tất cả mọi người cùng nỗ lực tìm ra các giải pháp ngoại giao và dừng các tuyên bố giáo điều".

"Chính sách gây quan ngại"

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Condoleezza Rice khi bình luận về tuyên bố của Iran nói Hội đồng Bảo an cần có biện pháp mạnh để duy trì uy tín của cộng đồng quốc tế trong lĩnh vực này.

Ngoại trưởng Anh Jack Straw thì nói ông "vô cùng quan ngại" và rằng các diễn biến mới cho thấy Iran đang "tiếp tục gây hại cho lòng tin của cộng đồng quốc tế vào chính thể nước này".

Đức và Pháp cũng đã lên tiếng bày tỏ lo lắng, và Trung Quốc cũng nói họ "quan ngại về sự kiện này và về hướng phát triển của vấn đề".

Tuy nhiên, Đại sứ Trung Quốc tại LHQ nhận xét tất cả các nước cần kiềm chế, hành động một cách xây dựng và không làm điều gì để đổ dầu vào lửa.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov thì nói việc làm của Iran đã "đi lệch hướng" tuy ông cảnh báo việc kịch tính hóa tình hình và jhẳng định NGa chống lại bất cứ hành động quân sự nào nhằm vào Iran.