24 Tháng 5 2006 - Cập nhật 11h31 GMT
Thảo luận về đề xuất mới cho Iran
Hôm nay, giới chức cao cấp từ 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc cùng Đức sang họp ở London để bàn về các đề nghị nhằm khuyến khích Iran từ bỏ kế hoạch tinh chế uranium.
Câu hỏi đặt ra là liệu Iran có bị thuyết phục để từ bỏ kế hoạch tinh chế chất phóng xạ hay không.
Nếu chuyện đó xảy ra thì họ sẽ giảm bớt tham vọng đến mức nào.
Đó là hai câu hỏi đặt ra cho các viên chức cấp cao sang họp ở London, trong đó có cả thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ là Nicholas Burns.
Cộng đồng quốc tế cần phải đạt được thỏa thuận chung, vì nếu không sẽ không có hi vọng gì thắng thế trước Iran.
Nếu nhìn như vậy sẽ thấy rõ phiên họp hôm nay nhằm thuyết phục Nga và Trung Quốc hơn là Iran.
Tranh luận
Cả Bắc Kinh và Moscow đều đồng ý là Iran phải ngừng tham vọng hạt nhân, nhưng quan điểm có khác phương Tây.
Nga đang xây gần xong một nhà máy điện hạt nhân cho Iran và muốn trở thành nhà cung cấp nhiên liệu hạt nhân dài hạn cho nước này.
Cả Nga và Trung quốc đều muốn thuyết phục Iran chứ không phải đe dọa.
Hai nước này không muốn ủng hộ nghị quyết của Hội đồng bảo an vì người ta hay xem nghị quyết đó là điểm khởi đầu có thể kéo theo các biện pháp trừng phạt và quyền sử dụng vũ lực ngay lập tức.
Nếu các khác biệt quan điểm giữa Nga và Trung Quốc với các nước còn lại chưa đủ, sẽ có thêm các bất đồng chính kiến giữa châu Âu và Hoa Kỳ, không thỏa thuận được về nội dung chi tiết cho một gói đề nghị để gửi cho Iran.
Hiện không rõ các khác biệt đó nghiêm trọng đến mức nào nhưng có thể thấy phiên họp hôm nay được lên kế hoạch từ tuần trước nhưng đã phải hoãn lại để giải quyết cho xong các khác biệt cơ bản. Châu Âu muốn đề cập đến một số lo ngại về an ninh của Iran.
Nhiều nhà phân tích tin rằng an ninh chính là động cơ phía sau chương trình hạt nhân của Iran.
Hiện người ta đang đồn đại về một đề nghị của Tehran muốn nói chuyện với chính phủ Bush, cho nên chính Hoa Kỳ có thể cũng đang bị sức ép phải nghiêm túc suy nghĩ về khả năng đối thoại trực tiếp với Iran.