25 Tháng 5 2006 - Cập nhật 04h49 GMT

Nga và EU bàn chủ đề năng lượng

Tổng thống Nga Vladimir Putin đang có kế hoạch chủ trì một cuộc họp thượng đỉnh kéo dài đúng một ngày với các lãnh đạo EU tại thành phố Sochi trên bờ biển Đen.

Cuộc họp có mục đích tiến tới đạt thỏa thuận về cơ cấu mới trong quan hệ giữa Nga và châu Âu.

Tuy nhiên có khả năng cuộc họp sẽ bị ảnh hưởng của các cáo buộc mới đây, rằng Nga đang sử dụng nguồn năng lượng thiên nhiên to lớn của mình làm công cụ để đạt tham vọng ngoại giao.

Những cuộc trao đổi gần đây giữa hai bên mang đầy nghi ngờ, lo ngại và cáo buộc về xu hướng quay lại không khí thời chiến tranh lạnh.

Cuộc họp thượng đỉnh thường lệ tổ chức mỗi năm hai lần này có mục tiêu đưa ra các điều kiện để thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa Nga và EU trong thập kỷ tới, dựa trên việc đôi bên cùng có lợi từ vai trò ngày càng lớn của Nga như nguồn cung cấp năng lượng cho nhu cầu của châu Âu.

Tuy nhiên một bộ trưởng Ba Lan đã nhắc lại lời nhận xét của Phó tổng thống Mỹ Dick Cheney, cáo buộc Nga sử dụng xuất khẩu khí gas làm 'công cụ tống tiền' các nước láng giềng phía Tây.

Căng thẳng tăng cao

Bộ trưởng Năng lượng của Nga đã gửi công văn cho châu Âu bảo đảm rằng Nga sẽ cung cấp năng lượng một cách đều đặn cho dù đã có vụ cắt nguồn khí đốt tới Ukraina hồi tháng Một vì tranh cãi về giá cả mà sau đó đã gây ra đợt thiếu năng lượng ở nhiều nơi trong châu Âu.

Châu Âu than phiền là Nga đã không công bằng và tập đoàn Gazprom giữ độc quyền trong xuất khẩu khí gas sang châu Âu.

Tổng thống Nga Putin hiện còn chưa chấp nhận Hiệp ước trao đổi năng lượng, trong đó có điều khoản cho châu Âu tiếp cận các nguồn cung cấp và hệ thống ống dẫn của Nga.

Ông Putin đòi hỏi Gazprom phải có quyền mua doanh nghiệp năng lượng ở châu Âu và ra chỉ dấu rằng nếu châu Âu không mở cửa thì Nga sẽ quay sang với bạn hàng châu Á.

Về phần mình, các nước châu Âu xem ra không thống nhất lắm với nhau trong hội nghị lần này.

Chủ tịch Ủy hội châu Âu Jose Manuel Barroso hồi đầu năm chỉ trích Nga về việc sử dụng năng lượng như công cụ chính trị, nay nói ông sẽ đặt vấn đề quan ngại về dân chủ ở Nga.

Thế nhưng một số lãnh đạo khác tại EU lại muốn tránh đối đầu trực tiếp với Nga vì khả năng làm quan hệ hai bên xấu đi.

Dù gì thì viễn cảnh tìm được sự đồng thuận cũng không có gì sáng sủa.