10 Tháng 7 2006 - Cập nhật 13h42 GMT

Lãnh tụ phiến quân Chechnya bị hạ sát

Tin cho hay chỉ huy phiến quân Shamil Basayev, người đứng đầu danh sách truy nã của Nga và một trong số ít nhân vật bị Liên Hiệp Quốc gọi là "khủng bố quốc tế", vừa bị hạ sát tại Ingushetia, gần Chechnya.

Basayev đã nhận trách nhiệm tổ chức nhiều trận đánh đẫm máu nhất trong cuộc xung đột tại Chechnya, trong đó có vụ bao vây trường học ở Beslan và vụ tấn công nhà hát Dubrovka ở Matxcơva.

Nếu thông tin về cái chết của Basayev được chứng thực thì đây sẽ là một thắng lợi đáng kể trong chiến dịch chống nổi dậy tại Chechnya của Nga.

Trong số các phiến quân Chechnya, Shamil Basayev được nói tới nhiều nhất. Basayev là một con người mà trong đó sự lôi cuốn cá nhân pha trộn với tính hài hước, đồng thời có cả sự tàn bạo và nỗi ám ảnh về cách nhìn nhận của lịch sử đối với bản thân.

Tác giả các cuộc tấn công

Vào cuối những năm 1980, Basayev từng học về quản lý đất đai tại Matxcơva, sau đó trở thành nhà kinh doanh máy tính điện tử.

Shamil Basayev đứng đằng sau các vụ tấn công khủng khiếp và đẫm máu nhất nhằm vào dân thường của Nga trong suốt hai cuộc chiến tranh Chechnya. Trong số này có vụ tấn công một bệnh viện và bắt hơn một ngàn bệnh nhân làm tù nhân hồi mùa hè năm 1995 tại thị trấn Budyonovsk.

Sau đó là vụ nhà hát Dubrovka chật người tại Matxcơva rồi vụ con tin Beslan. Chỉ riêng ba vụ này đã khiến cho hơn năm trăm dân thường thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em.

Trong quá trình theo đuổi độc lập cho Chechnya, Basayev cũng từng tham gia chính trường. Ông ta đã tranh cử tổng thống Chechnya năm 1996 và về thứ hai.

Người được bầu vào chức tổng thống, Aslan Maskhadov, một quân nhân chuyên nghiệp nói năng nhỏ nhẹ, đã bầu Basayev vào chức vụ thủ tướng thế nhưng không có cách nào chế ngự được ông ta.

Trong thời gian cuộc chiến Chechnya lần một leo thang, Basayev đã bắt đầu cổ súy cho Hồi giáo cấp tiến. Kết quả là các nguồn tài chính từ các tổ chức Hồi giáo quốc tế cũng như các chiến binh Hồi giáo từ Trung Đông bắt đầu tới Chechnya.

Thế nhưng cũng có câu hỏi đặt ra rằng liệu Shamil Basayev có thực sự chiến đấu vì lý tưởngHồi giáo hay không.

Một điều ai cũng rõ là những gì Basayev gây ra đủ để tổng thống Nga Vladimir Putin mô tả cuộc xung đột Chechnya như cuộc chiến chống khủng bố quốc tế của nước Nga.