09 Tháng 11 2006 - Cập nhật 15h38 GMT

Chiến lược ở Iraq thời hậu Rumsfeld?

Tổng thống George W Bush tuyên bố thay thế bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Donald Rumsfeld sau các thất bại nặng nề của đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử bán kỳ.

Chính phủ Iraq đã ra phản ứng về việc ông Donald Rumsfeld từ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Bộ trưởng Ngoại giao Iraq Hoshyar Zebari nói theo ông nhận định, chiến lược của Hoa Kỳ tại Iraq vẫn không thay đổi:

"Đó là xây dựng quân đội Iraq, thử thách lực lượng này, loại bỏ một số thành phần từ bộ nội vụ và các bộ khác, làm cho các cơ quan này hiệu quả hơn, có khả năng tự vệ và cho phép quân đội Hoa Kỳ rút đi. Chiến lược là như thế, nhưng chúng ta vẫn còn chưa đạt được tất cả các mục tiêu."

Đại sứ Mỹ tại Iraq, ông Zalmay Khalilzad, cũng có vẻ đồng ý với nhận định là không có thay đổi gì to lớn khi ông nói rằng 'chính tổng thống là người kiến tạo chính sách ngoại giao, là vị chỉ huy cao nhất của quân đội, và ông hiểu những thử thách đang tồn tại ở Iraq.'

Trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng sau khi ông Rumsfeld loan báo từ chức, tổng thống Bush đã tái khẳng định cam kết của ông đối với Iraq.

Ông nói ông cũng muốn lính Mỹ trở về, nhưng 'trở về với chiến thắng' và nói chiến thắng đó là tạo dựng được một đất nước có thể tự bảo vệ, tự tồn tại và tự quản lý.

Tương lai

Câu hỏi mọi người đăt ra là liệu tân bộ trưởng quốc phòng Robert Gates đại diện cho chính sách mới, hay là chỉ là khuôn mặt mới được đề cử để thi hành một chính sách cũ?

Về biểu tượng, sự ra đi của Donald Rumsfeld cũng đồng nghĩa với sự cáo chung của chủ nghĩa tân bảo thủ, mà ví dụ đầu tiên là tại Iraq.

Hai nhân vật khác trong trào lưu tân bảo thủ, đó là Paul Wolfowitz, và Douglas Fief - đã rời nhóm này.

Ông Mr Gates, người từng giữ chức phó cố vấn an ninh quốc gia dưới thời của Bush cha, và sau đó là giám đốc cục tình báo Trung ương, ít ra cũng được coi là người có đầu óc thực tế.

Ít nhất từ nay ông Gates hy vọng sẽ nhận được những lời khuyên thẳng thắn từ quan chức cao cấp trong Bộ Quốc phòng.

Dưới thời Rumsfeld, tin nói rằng những người này không đươc̣ phép nói hết sự thật họ biết về Iraq vì thái độ kẻ cả, hăm dọa của ông Mr Rumsfeld.

Thật ra đối với Iraq hiện chưa có một giải pháp nào dễ dàng cả.

Thượng nghĩ sĩ hàng đầu của đảng Cộng Hòa, John McCain, đã kêu gọi nên điều thêm nhiều ngàn quân Mỹ tới Iraq, nên tuyển thêm tân binh để bổ xung vào quân lực Hoa Kỳ hiện đang bị dàn mỏng. Cạnh đó là kêu gọi hãy có thái độ mạnh tay với nhóm dân quân người Shi'ite do giáo sĩ Moqtada al-Sadr cầm đầu.

Một vị cố vấn được cho là người ngoài cuộc nhưng lại khá thân với Tổng thống Bush bây giờ là tiến sĩ Henry Kissinger, vốn là cựu bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ dưới thời Nixon.

Ông này được nói đến như là người có đầu óc thực tế, và là người tin rằng tại Iraq Hoa Kỳ không nên lặp lại lỗi lầm của họ như tại Việt Nam 30 năm trước đây.

Theo tiến sĩ Kissinger, tại Việt Nam thắng lợi về chiến thuật trên chiến trường bị biến thành thất bại chiến lược vì ý chí của người Mỹ cũng như lãnh đạo của họ bị sụp đổ.

Người ta nói ông Bush tin rằng không để cho chuyện đó xảy ra tại Iraq. Do vậy trong lúc này có vẻ như ai cũng nói về thay đổi chiến thuật hơn là chiến lược.

Có thể những hoạt động quân sự như thời gian vừa qua tại Iraq sẽ không xảy ra nhiều nữa, và chuyện giảm quân số nhanh rồi rút thật nhanh cũng sẽ chưa xảy ra ngay.