27 Tháng 11 2006 - Cập nhật 15h40 GMT

Máy bay quân sự rơi ở Tehran

Ít nhất 36 người chết trong một vụ rớt máy bay tại Iran. Chiếc máy bay quân sự đâm xuống đất ngay sau khi cất cánh tại sân bay Mehrabad ở Tehran.

Trên máy bay là đoàn cận vệ cách mạng đang trên đường đi công cán ở miền Nam Iran.

Một số nguồn tin cho hay rằng đã có một vụ nổ xảy ra khi máy bay rơi xuống đất.

Một dân biểu địa phương cho rằng, một động cơ của máy bay đã bị hỏng và đầu cánh của máy bay quệt xuống đường băng gây nổ.

Một chỉ huy đội cận vệ thoạt tiên nói tai nạn này có thể là một vụ phá hoại tuy sau đó chính ông đánh giá khả năng này rất thấp vì không có nhân vật cao cấp nào trên máy bay.

Giới chức cảnh sát có nói rằng vấn đề về kỹ thuật có thể là nguyên nhân gây ra tai nạn.

Các điều tra viên hiện đã bắt đầu xem xet hiện trường thế nhưng thân máy bay bị phá hủy trầm trọng và thi thể nạn nhân cháy rụi gây khó khăn cho việc nhận diện.

Đây là máy bay thứ tư bị rơi trong vòng chưa đầy một năm nay tại Iran, trong đó có một chiếc trực thăng quân sự rơi một tuần trước, làm tất cả phi hành đoàn thiệt mạng.

Iran là nơi xảy ra nhiều tai nạn hàng không.

Một trong các lý do là lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ khiến nước này không thể mua phụ tùng thay thế cho các máy bay già nua của họ.

Gần đây, chính phủ Mỹ có nói rằng sẽ cho phép Iran mua một số động cơ máy bay Airbus chế tạo tại Hoa Kỳ vì Washington muốn tỏ cam kết tăng cường an toàn hàng không cho người dân ở mọi nơi, bao gồm cả Iran.

Phân tích

Thành phần phi hành đoàn trên chiếc máy bay xấu số đa phần là lính cận vệ cách mạng.

Đoàn cận vệ Cách mạng Hồi giáo Iran được thành lập trong thời kỳ cuộc cách mạng năm 1979, chấm dứt quyền cai trị của Shah và dựng lên nước Cộng hòa Hồi giáo Iran dưới sự lãnh đạo của Ayatollah Khomeini.

Vai trò đặc biệt của đội cận vệ này là bảo đảm trung thành với ban lãnh đạo Hồi giáo mới của Iran và bảo vệ họ trước thù trong giặc ngoài.

Kể từ một đội nhỏ, Cận vệ đoàn đã phát triển thành một lực lượng lớn mạnh, tham gia trực tiếp chiến đấu trong cuộc chiến tranh Iran - Iraq hồi thập niên 1980.

Trực thuộc Cận vệ đoàn có hải quân, không quân và bộ binh, tồn tại song song với quân đội chính thống của Iran.

Ảnh hưởng của đội Cận vệ Cách mạng ở Iran rất sâu rộng. Họ cũng nắm quyền kiểm soát lực lượng dân quân Basij, vốn có chi nhánh ở tất cả các thị trấn và điều phối tình nguyện viên hoạt động giữ gìn trật tự trên đường phố.

Cận vệ đoàn cũng vươn tầm hoạt động ra tận nước ngoài. Trong thời kỳ cuộc nội chiến ở Lebanon, đội này gửi quân sang huấn luyện cho các chiến binh người Shia ở địa phương và cũng có tin Cận vệ đoàn đã tập huấn cho dân quân Hezbollah trogn chiến dịch chống lại Israel.

Các chỉ huy của đoàn cận vệ nói chung thân cận với phe bảo thủ, cứng rắn trên chính trường Iran và các nhà chỉ trích cáo buộc rằng cận vệ đoàn đã được sử dụng để gây ủng hộ cho phe bảo thủ trong các kỳ bầu cử.

Nhiều thành viên đoàn cận vệ đã nắm giữ những vị trí quan trọng trong nền chính trị Iran, đặc biệt là tổng thống Iran hiện nay Mahmoud Ahmadinejad, người từng là sỹ quan cận vệ đoàn trong những năm 1980.