Phân tích bầu cử ở Iran

Tổng thống Iran, Mahmoud Ahmadinejad, đang đối mặt với thử thách đầu tiên về độ tín nhiệm của dân chúng Iran kể từ khi ông từ một vị trí không mấy nổi tiếng trở thành Tổng thống.

46 triệu người Iran được quyền đi bầu trong cuộc bầu cử ngày hôm thứ Sáu để chọn ra các nhà lãnh đạo địa phương.

Sau khi bỏ lá phiếu của chính mình, Tổng thống Ahmadinejad nói bầu cử là cơ hội quan trọng cho người dân Iran.

Ông Ahmadinejad nói bầu cử là diễn đàn để người dân Iran thể hiện bản lĩnh và sự tự tin của họ.

Ngoài các quan chức địa phương, cử tri Iran cũng sẽ chọn ra một Hội đồng Chuyên gia, những người có quyền phế bỏ lãnh đạo tinh thần tối cao của Iran.

Thực chất

Người Iran có thể bỏ phiếu để bầu ra Quốc Hội, bầu Tổng thống và hôm thứ Sáu, 15/12, họ bỏ phiếu để chọn ra hội đồng địa phương và một cơ quan tôn giáo lâu đời mang tên Hội đồng Chuyên gia.

Nhưng người Iran cũng hiểu rằng thực quyền nằm trong tay một nhóm các giáo sĩ bảo thủ mà nhiều người trong số họ không được bầu lên và không phải chịu trách nhiệm trước cử tri.

Hệ thống chính trị tại Iran rất đặc biệt ở chỗ thực quyền không nằm ở Quốc hội hay các bộ của chính phủ.

Nó được giằng co bởi các nhóm khác nhau trong giới giáo sĩ.

Mỗi nhóm có mạng lưới ủng hộ riêng, có những ấn phẩm riêng và có nguồn tài chính riêng.

Các nhóm này thường xuyên đàm phán để có được các vị trí quyền lực.

Người có quyền lực nhất tiếng Iran gọi là "faqih", tức học giả tôn giáo chính, thường được gọi là Lãnh đạo Tối cao.

Vị trí này do cha đẻ của Cách mạng Hồi giáo Ayatollah Khomeini tạo ra cho chính mình và kể từ khi ông qua đời năm 1989, vị trí này do giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei nắm giữ.

Lãnh đạo Tối cao thường không can thiệp vào công việc hàng ngày nhưng nếu ông can thiệp, ông sẽ là người có quyết định cuối cùng.

Đây không phải là chế độ toàn trị như nhiều người nghĩ vì có sự cạnh tranh thực sự để giành quyền lực giữa các nhóm tôn giáo nhưng nó cũng không phải là nền dân chủ.