BBCVietnamese.com

30 Tháng 12 2006 - Cập nhật 12h52 GMT

Cuộc đời nhà độc tài Iraq

Thậm chí lúc phải đứng trước vành móng ngựa khi không còn nắm quyền, Saddam Hussein vẫn tỏ ra là một nhân vật luôn thách thức và đe dọa người khác.

Không gì kịch tính hơn lúc vị chánh án tuyên án tử hình, Saddam tức giận lên án ông này cùng cả tòa án là tay chân của những kẻ chiếm đóng, kẻ thù của Iraq.

Tính cách "hung hăng"

Nhà độc tài của Iraq được sinh ra trong một gia đình nông dân gần thị trấn Tikrit ngày 28/4/1937.

Khi còn là một chàng thanh niên ở độ tuổi 20 và đồng thời là một tân thành viên của đảng Baath, Saddam đã tham gia vào một âm mưu ám sát bất thành nhằm vào nhà độc tài quân sự Iraq mới được dựng lên lúc đó là Abdul-Karim Qassem.

Khi ấy, Saddam đã có tiếng tăm rồi. Mustapha Karadaghi, cựu quan chức ngoại giao Iraq nói ông gặp Saddam và 2 thành viên đảng Baath khác khi Saddam còn rất trẻ.

"Ông ta tỏ ra khá hung hăng. Ông ta nói nhiều về việc làm sao lật đổ chế Qassem ngày ấy, làm sao giết chóc và biến đường phố Baghdad thành một bể máu".

Cho dù có thời gian phải sống lưu vong, rồi ngồi tù ở Iraq, Saddam thăng tiến khá nhanh trong đảng Baath, và trở thành một nhân vật quyền lực trong chính phủ khi đảng Baath nắm quyền năm 1968.

Cầm đầu đảng Baath

Saddam nắm quyền lực tối cao năm 1979, đồng thời mạnh tay thanh lọc phe đối lập, mở màn cho môt phần tư thế kỷ nắm quyền tàn bạo.

Một nước đi sai lầm là việc xâm lược nước láng giềng Iran tháng 9/1980 đã dẫn tới 8 năm chiến tranh đẫm máu làm hàng trăm nghìn người thiệt mạng. Saddam sử dụng vũ khí hóa học nhằm vào Iran và thậm chí cả người Iraq thuộc sắc tộc Kurd tại thị trấn Halabja.

Sau đó, phương Tây nhìn nhận Saddam như là một bức tường thành ngăn chặn cuộc cách mạng Hồi giáo. Nhưng năm 1990, ông ta lại xâm lược Kuwait.

Saddam ngông cuồng thể hiện sự phản kháng, nhưng một liên minh quốc tế, do Bush cha đứng đầu, đã đẩy lui lực lượng của ông ta ra khỏi Kuwait.

Ấy vậy mà, ông ta đã vẫn sống sót và nắm quyền. Rồi kéo theo đó là hơn một thập kỷ thanh sát vũ khí, cấm vận kinh tế và đặc biệt là những cuộc cân não với Washington. Mọi chuyện có lẽ sẽ tiếp tục như vậy cho tới vụ 11/9.

Phương Tây chống lại Saddam

Tổng thống Mỹ George W. Bush từng nói: "Saddam Hussein nắm trong tay vũ khí hủy diệt hàng loạt và ông ta đã sử dụng chúng. Ông ta thường xuyên lừa dối thế giới, và sẽ còn tiếp tục như vậy. Saddam còn dính líu tới các mạng lưới khủng bố, và là một kẻ nguy hiểm".

Tháng 3 năm 2003, Mỹ cùng với các đồng minh, trong đó Anh đóng vai trò quan trọng nhất, đã tiến hành một cuộc chiến đầy tranh cãi, và nhanh chóng lật đổ Saddam.

Nhưng ngay sau đó, nảy sinh các vấn đề trong liên minh. Vũ khí hủy diệt không tìm đâu ra, và trong suốt 8 tháng ròng mất tăm dấu vết của Saddam.

Cho đến khi toàn quyền Mỹ ở Iraq Paul Bremer tuyên bố đã tìm thấy Saddam Hussein lẩn trốn trong một cái hố dưới lòng đất. Tuy thế, việc bắt giữ ông ta rồi sau đó là phiên tòa xét xử không thể nào trấn áp được những cuộc nổi dậy hay hàn gắn những chia rẽ bè phái tại Iraq, và có lẽ càng đổ thêm dầu vào lửa.