BBCVietnamese.com

26 Tháng 2 2007 - Cập nhật 12h19 GMT

Serbia không bị buộc tội diệt chủng

Tòa án của LHQ tại La Haye nói Serbia không phạm tội diệt chủng trong cuộc chiến Bosnia.

Tuy nhiên, tòa án quốc tế nói Serbia đã vi phạm luật pháp quốc tế khi không ngăn chặn vụ thảm sát Srebrenica hồi 1995.

Bosnia đưa vụ việc ra tòa và muốn đòi bồi thường hàng tỷ đô la từ Serbia nếu thắng kiện.

Đây là lần đầu tiên một quốc gia bị đem ra xét xử với tội danh diệt chủng.

Ít nhất 100 ngàn người đã bị giết chết trong thời gian chiến tranh 1992-1992, được châm ngòi từ sự tan vỡ của cựu quốc gia Nam Tư. Người Hồi giáo Bosnia và người Croatia muốn tách khỏi Belgrade, bước đi bị người Serbia tại Bosnia phản đối.

Công ước Geneva

Phán quyết với nội dung phức tạp được bắt đầu đọc từ lúc 0900 GMT, kéo dài trong hơn hai giờ.

Chủ tọa, thẩm phán Rosalyn Higgins bác bỏ lập luận của Serbia nói tòa án không có thẩm quyền giải quyết.

Serbia nói rằng tòa chỉ có thể ra phán quyết về những tranh chấp giữa các quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc và Nam Tư đã bị ngưng quy chế thành viên từ năm 1992 trong lúc Serbia-Montenegro được kết nạp năm 2001 nên các hoạt động của Serbia không thuộc sự điều chỉnh của toà.

Thẩm phán Higgins nói Serbia có trách nhiệm tuân thủ Công Ước 1948 về Tội Diệt Chủng.

Bà cũng nói Serbia đã nhận gánh vác "tư cách pháp lý" của cựu Nam Tư và rằng Montenegro không còn là một bên tham gia vụ kiện.

Một số người sống sót trong vụ xung đột Bosia đã biểu tình bên ngoài toà án khi phán quyết được đọc, mang theo biểu ngữ "Serbia có tội".

Tòa án xác nhận nội dung một phán quyết trước đó của tòa tội phạm chiến tranh, nói rằng vụ Srebrenica cấu thành tội diệt chủng.

Ràng buộc pháp lý

Bosnia nói rằng Belgrade đã xúi giục hận thù dân tộc, trang bị vũ khí cho người Serbia tại Bosnia và tích cực tham gia vào các vụ sát hại.

Belgrade nói cuộc xung đột là cuộc chiến nội bộ giữa các nhóm sắc tộc người Bosnia và bác bỏ việc quốc gia có vai trò trong vụ diệt chủng.

Vụ án giữa Bosnia và Herzegovina cùng kiện Serbia và Montenegro bắt đầu từ một năm về trước và hội đồng thẩm phán đã cân nhắc kể từ khi kết thúc các phiên tranh biện hồi tháng Năm 2006. Phán quyết của tòa có tính ràng buộc pháp lý.

Tòa tội phạm chiến tranh tại La Hay đã kết tội một số cá nhân về vụ diệt chủng tại Bosnia và xác định vụ thảm sát Srebrenica là vụ diệt chủng.

Bosnia, theo hiệp ước hoà bình 1995 đã được phân chia thành một liên bang Hồi giáo Croatia và một quốc gia của người Serbia tại Bosnia.

Thủ tướng Milorad Dodik của Serbia thuộc Bosnia đã lên tiếng rằng nước ông "sẽ không chấp nhận và sẽ không thực thi phán quyết."

Phán quyết được đưa ra trong lúc Serbia vẫn đang phải đối diện với những cáo buộc liên quan tới việc cựu Nam Tư tan rã.

Việc Serbia gia nhập Liên Hiệp Châu Âu đã bị ngưng lại quanh việc nước này không chịu trao các nghi phạm chiến tranh để đưa ra xét xử.

Serbia cũng đang có các cuộc thảo luận sau cùng với Liên Hợp Quốc về tương lai của Kosovo, với khả năng tỉnh này muốn trở thành quốc gia độc lập, bất chấp sự phản đối của người Serbia.