Ngô Văn Tưởng Gửi cho BBC từ Warsaw

	Bà Angela Merkel là thủ tướng Đức, nước hiện làm chủ tịch luân phiên của EU

Nhưng đây cũng là chuyến thăm để giải quyết nhiều vấn đề nóng bỏng trong quan hệ Ba Lan- Đức cũng như các vấn đề liên quan của Liên minh Âu châu và quốc tế.

Về việc xây dựng hệ thống lá chắn tên lửa tại Ba Lan và Czech, trước khi rời Đức nữ thủ tướng Angela Merkel đã kêu gọi xây dựng hệ thống phòng thủ này trong khuôn khổ của khối NATO kết hợp bàn luận cởi mở với Liên Bang Nga. Đây là phản ứng chính thức đầu tiên của thủ tướng Đức về vấn đề này và nó sẽ được tiếp tục đưa ra bàn thảo tại thủ đô Warszawa.

Cộng hòa Liên bang Đức hiện nay đang là chủ tịch luân phiên của Liên minh Âu châu. Thời gian vừa qua những kiến nghị và sáng kiến của Ba Lan trong vấn đề soạn thảo Hiến Pháp Liên minh Âu châu đã gây nhiều rắc rối cho vai trò chủ tịch của Đức.

Hoạt động của Quỹ Ủy thác Phổ gây hại cho quan hệ hai nước   Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski

Bà Angela Merkel nhận định rằng sáng kiến của Ba Lan nhấn mạnh nguồn gốc chung của châu Âu là truyền thống Công giáo lâu đời và đề nghị ghi vào hiến pháp Âu châu là dễ gây ra tranh cãi xung đột. Bà đã không đồng ý chấp nhận. Tuy vậy vài ngày trước khi sang Ba Lan bà đã khen ngợi các quyết định của Ba Lan về vấn đề giảm thiểu phát thải khí CO2 trong phiên họp thượng đỉnh Liên minh Âu châu.

Để thực hiện các thảo thuận bảo vệ môi trường đó, Ba Lan sẽ phải cố gắng rất nhiều về tài chính và thay đổi hạ tầng cơ sở. Thủ tướng Đức cũng đã tỏ ra thông hiểu về các quan ngại của Ba Lan về an toàn năng lượng quốc gia, nhất là từ sau khi Đức và Nga quyết định xây dựng đường ống dẫn khí qua đáy biển Baltic chứ không trên đất liền đi qua lãnh thổ của nhiều nước trung gian, trong đó có Ba Lan.

Tại Warszawa bà Merkel dự kiến sẽ tuyên bố ủng hộ Ba Lan trong Liên minh Âu châu về các cố gắng đảm bảo an toàn năng lượng.

Vấn đề có từ Thế Chiến Hai

	Thủ đô Berlin cũng là nơi diễn ra các hoạt động của những tổ chức đòi Balan bồi thường

Chủ tịch hiệp hội BdV, Erika Steinbach, đang được cho là người theo chủ nghĩa xét lại trong quan hệ Đức- Ba Lan. Bà Erika Steinbach, cũng là đại biểu quốc hội của đảng CDU, còn là tác giả của nhiều phát biểu và hoạt động gây nhiều tranh cãi trong quan hệ Ba Lan- Đức. Nhiều chính khách Đức đã lên tiếng đòi bà Erika Steinbach xin lỗi chính phủ Ba Lan vì những phát biểu xúc phạm đến chính phủ đương nhiệm Ba Lan.

Đức là hàng xóm phía Tây của Ba Lan, cùng chung đất liền, vịnh Szczecin và biển Baltic. Lịch sử Ba Lan và Đức có nhiều xung đột, biên giới giữa hai nước cũng đã nhiều lần thay đổi. Nhưng dấu ấn lịch sử để lại nhiều nhất là chiến tranh thế giới thứ hai, đã bùng nổ bằng cuộc tấn công của Đức Quốc xã vào lãnh thổ Ba Lan tháng 9 năm 1939.

Nếu như những đau thương, tội ác do quân đội Quốc xã gây lên tại Ba Lan đang dần được quên đi và tha thứ thì hậu quả của việc di dời một bộ phận dân Đức khỏi quê cha đất tổ vẫn còn dai dẳng kéo dài.

Hội nghi Potsdam kết thúc chiến tranh đã cắt một phần lãnh thổ miền Đông và Đông Nam Ba Lan cho Liên Xô và bù vào đó là một phần lãnh thổ của Đức (nay là các tỉnh phía Tây, Tây Bắc Ba Lan) đã được ghép vào lãnh thổ Ba Lan.

Những chuyến di chuyển bắt buộc người dân Đức dời khỏi quê hương của mình sang Tây Đức còn được thực hiện mãi tận cuối những năm 50 của thế kỷ 20. Và có thể nói 100% số dân Đức tại các vùng lãnh thổ nói trên đã phải từ bỏ ruộng vườn, nhà cửa, nhà máy công xưởng để đến miền đất xa lạ. (Người ta chỉ ghi lại được một vài người cô đơn tiếp tục sinh sống trên lãnh thổ Ba Lan). Tương tự như vậy, nhiều người Đức cũng đã phải di tản khỏi Tiệp Khắc để đến vùng quê mới bên Tây Đức. Và Hiệp hội những người bị xua đuổi chính là hiệp hội của những người di dân Đức từ Ba Lan, Tiệp Khắc và thế hệ con cháu của họ.

	Hàng chục vạn người gốc Đức bị trục xuất khỏi Balan và Tiệp Khắc sau Thế chiến Hai

Tại Ba Lan chỉ sau khi thay đổi thể chế chính trị vấn đề người Ba Lan phải rời bỏ quê hương sau hội nghị Potsdam mới được công khai bàn thảo. Và nhà nước Ba Lan đang phải tự bỏ tiền để trả tiền bồi thường tài sản, đất đai thiệt hại mà những người Ba Lan để lại bên kia biên giới. Nhưng ngược lại, nhiều người dân Đức lại đòi nhà nước Ba Lan bồi thường thiệt hại các tài sản của mình hoặc hoàn trả cho họ những tài sản đó. Chính quyền Đức chưa nhận về phần mình trách nhiệm bồi thường tài sản mà công dân Đức đã để lại tại Ba Lan.

Nhưng có một ngoại lệ là trong rất nhiều trường hợp các công dân Đức có thể trực tiếp ra tòa án Ba Lan để đòi lại đất đai tài sản của mình. Điều này có thể thực hiện được bởi vì suốt trong những năm XHCN ở Ba Lan, nhiều tài sản của người Đức để lại đã không được thay đổi chủ.

Nhà nước Ba Lan XHCN xưa chỉ cho người dân hoặc các cơ quan công quyền quyền sử dụng tạm thời chứ không hợp pháp hóa quyền sử dụng vĩnh viễn. (Nhà nước có thể làm việc này vì đất đai và tài sản đó đã thuộc về nhà nước Ba Lan theo hiệp định quốc tế đã ký kết). Chính vì thế trong các trường hợp như vậy các công dân Đức có thể thắng kiện ngay tại tòa án Ba Lan hiện nay.