Di sản của Thủ tướng Tony Blair

Cách đây tròn một thập kỷ, cũng vào một sáng mùa xuân, ông Tony Blair đã bước vào căn hộ dành cho Thủ tướng tại London trong tiếng hò reo vang dội của công chúng.

Những tiếng hò reo đó từ lâu đã nguội lạnh dần, trừ của những người ủng hộ trung thành trong đảng Lao động tụ tập tại buổi lễ đánh dấu 10 năm ông Blair cầm quyền.

Và trong vài ngày tới ông Blair sẽ tuyên bố rời nhiệm sở.

Vậy chính bản thân ông đánh giá về những gì ông đã đạt được như thế nào?

Ông Blair nói: ''Khi quý vị lùi lại, lắng nghe những gì người nước ngoài nói về nước Anh ngày nay, và nếu câu hỏi đặt ra là Anh Quốc có phát triển tốt hơn, mạnh hơn và công bằng hơn hay không, thì câu trả lời trung thực phải là "đúng như vậy".

''Tất nhiên nói như thế không có nghĩa là phủ định rằng còn nhiều thách thức lớn đang đặt ra, nhưng một điều rõ ràng là chúng ta có thể nhìn lại thời gian vừa qua với lòng tự hào.''

Cơ hội bỏ lỡ?

Nhìn lại, ông Blair cũng như một số cộng sự thân tín đã bày tỏ một số tiếc nuối.

Ông Blair tự trách mình đã không dũng cảm ngay từ lúc khởi đầu.

Và những cộng sự giúp hoạch định chiến lược cho ông Blair cũng thừa nhận rằng họ quá chú trọng vào các cuộc thăm dò dư luận cũng như một số nhóm gây áp lực tập trung.

Michael Portillo là một trong các chính trị gia đảng Bảo Thủ bị gạt ra ngoài sau chiến thắng của ông Blair năm 1997.

Vậy, ông có nghĩ rằng ông Blair đã tận dụng được thế mạnh là được người dân ưa chuộng vào thời điểm ban đầu để mang lại những kết quả tốt hay không? Ông nói:

''Với sự hấp dẫn và với chiến thắng vang dội, ông Blair khi đó hầu như có thể đạt được bất cứ thứ gì. Và ông đã tận dụng cơ hội đó để hành động về Bắc Ailen.

''Thế nhưng nếu như quí vị nhìn về lĩnh vực dịch vụ công cộng, như giáo dục, y tế, giao thông… thì ông Blair đã bỏ lỡ cơ hội để giải quyết triệt để những vấn đề đó ngay trong nhiệm kỳ đầu.''

Khổ vì Iraq

Đối với ông Blair, hoà bình tại Bắc Ailen là một phần quan trọng trong di sản lịch sử mà ông để lại.

Trên thực tế, có thể ông sẽ tuyên bố từ chức Thủ tướng chỉ một, hai ngày sau khi tới thăm Bắc Ailen và chứng kiến việc khôi phục chính phủ chia sẻ quyền lực tại đây.

Tuy nhiên, sự bất tín nhiệm đối với cuộc chiến tại Iraq phủ một bóng lớn lên di sản của ông Blair. Paddy Ashdown trước đây từng là lãnh đạo đảng thứ ba tại nước Anh, là đảng Dân chủ Tự do, nhận xét:

''Iraq rõ ràng là một trở ngại lớn khi ông Blair muốn ra đi trong vinh quang. Thế nhưng tôi nghĩ đánh giá về lâu về dài thì có thể người ta sẽ nghĩ khác một chút.

''Chắc chắn Iraq là một thất bại lớn nếu so với sự thành công của vụ giải quyết Kosovo. Tôi nghĩ ông Blair đã tự tay giải quyết vấn đề Kosovo khi thuyết phục được ông Clinton hành động ngược lại với những gì mà các cố vấn của ông ấy muốn.

''Thế nhưng câu chuyện Iraq cho thấy mức độ hết sức vụn vặt mà ông Blair có thể làm việc với ông Bush - nếu so với những gì ông ấy làm với ông Clinton trước đây.''

Người ta chắc sẽ còn thảo luận rất nhiều trong tuần tới về di sản của ông Blair khi ông chính thức đưa ra tuyên bố từ chức.

Thế nhưng trước đó, ông phải đối diện với một số cuộc bầu cử địa phương khó khăn tại Anh, và đây có thể sẽ là trọng tâm cuối trong thời gian cầm quyền của ông Tony Blair.