Sau tiếng kèn chiến thắng

Đúng 23 :15 giờ đêm Chủ nhật, 30 ngàn người tại Place de la Concorde đã cùng cất tiếng hát bài quốc ca La Marseillaise với danh ca Mireille Matthieu; ngay sau diễn từ ra mắt đầu tiên của tân tổng thống thứ sáu của đệ V Cộng hòa Pháp Nicolas Sarkozy.

Với 53.3% phiếu bầu, Nicolas Sarkozy đã thắng Ségolène Royal (chỉ đạt 46.7%).

Trong phong cách trẻ trung, đầy tự tin và cũng rất tự nhiên, ông Sarkozy đã khẳng định ngay trong lần ra mắt đầu tiên của người vừa thắng cử rằng “đêm nay chính là đêm chiến thắng của cả nước Pháp”, và “chiến thắng không phải là sự trả thù”.

Trong tiếng reo hò cuồng nhiệt, ông khẳng định mạnh mẽ: “Tôi sẽ không phản bội các bạn, sẽ không nói dối các bạn và sẽ không làm các bạn thất vọng”, và “sẽ đem lại niềm tự hào dân tộc, mang lại cho người Pháp lòng tự hào của nước Pháp”.

Cách đấy không xa, tại quảng trường Bastille, nơi tụ tập truyền thống của những người ủng hộ cánh tả lại xảy ra cuộc biểu tình chống Sarkozy của khoảng 2.000 người. Va chạm với cảnh sát đã xảy ra và hơi cay đã được sử dụng để chống lại hàng trăm kẻ tấn công cảnh sát.

Không chỉ có quảng trường Bastille, mà các cuộc biểu tình dẫn đến bạo động và va chạm với lực lượng cảnh sát đã xảy ra rải rác trên khắp nước Pháp ngay trong đêm thắng cử của Sarkozy.

Nhất là ở Lyon, cảnh sát đã phải sử dụng đến bomb cay để giải tán cuộc đụng độ của hàng nghìn người biểu tình tại quảng trường chính Bellecourt.

Bên thua cuộc nói gì?

Không chậm trễ, đảng Xã hội của bà Royal ngay lập tức vận động cho “vòng bầu cử thứ ba”, tức là lần bầu cử đại biểu quốc hội sẽ diễn ra trong tháng 6 tới đây.

Ông Jean-Louis Bianco, đồng giám đốc chiến dịch tranh cử của bà Royal kêu gọi vấn đề ưu tiên là phải chiến thắng trong quốc hội dưới sự lãnh đạo của ông François Hollande.

Bà Marie-George Buffet, bí thư đảng cộng sản Pháp thì la lên rằng chiến thắng của Sarkozy là “một thảm họa chính trị thực sự” (bà này đã chỉ đạt hơn 1% số phiếu bầu trong vòng 1).

Ông Olivier Besancenot, đảng Liên minh cách mạng cộng sản thì kêu gọi “một mặt trận thống nhất của các lực lượng xã hội và dân chủ” để chống lại ông Sarkozy.

“Con gà vàng” của vòng bầu cử thứ hai, lãnh đạo phe trung dung François Bayrou thì ca cẩm “tôi nói với Nicolas Sarkozy: quyền lực tuyệt đối, điều này có thể trở nên tiện lợi (…) nhưng đấy chỉ là hiện tượng bên ngoài, vì khi đấy sẽ không có ai ngăn trở những sai trái của anh”.

Lãnh đạo của đảng cực hữu Jean-Marie Le Pen đã từng kêu gọi bỏ phiếu trắng trong vòng hai hôm lễ Lao Động 1/5 thì mỉa mai “xin chúc mừng nhà ảo thuật”; và nói thêm ông tin rằng chiến thắng sau cùng này là hiện thân của sự đổ vỡ ngay khi nó đến.

Ông cũng không quên nhanh chóng khuyến khích “những người quốc gia”, “những đồng bào” bầu cho đảng mình trong kỳ bầu cử đại biểu quốc hội sắp tới và nhấn mạnh rằng “không mấy tin tưởng” vào ông Sarkozy.

Bài học cho cánh tả

Đây là lần thứ ba liên tiếp cánh tả thất bại trong các kỳ bầu cử tổng thống tại Pháp.

Trước thất bại này, ông Dominique Strauss-Kahn, một chính trị gia nổi tiếng và cũng là thành viên đảng Xã hội đã thẳng thắn nhìn nhận trên kênh truyền hình TF1 rằng “cánh tả đã tự ru ngủ bằng những ảo tưởng” và “không có sự canh tân”.

Với số người tham gia bầu cử vòng hai trên toàn quốc là 84.77% và tại thủ đô Paris là 86.35%, dân Pháp cũng lập một kỷ lục tham gia vào một hoạt động chính trị ngay từ đầu trong vòng hơn 50 năm nay. Có lẽ “bóng ma Le Pen” năm 2002 đã làm các công dân thức tỉnh.

Theo các tổ chức thăm dò, ở vòng hai này, ông Sarkozy đã tranh thủ được 40% số phiếu của khoảng gần 7 triệu cử tri đã bầu cho ông Bayrou ở vòng một (ngang bằng với bà Royal). Đối với gần 4 triệu cử tri của Le Pen, cũng đã có đến 66% số họ bỏ phiếu cho ông Sarkozy.

Trở thành tân tổng thống, ông Nicolas Sarkozy đã đặt ra những điều cần ưu tiên là sự thống nhất rộng lớn với các đảng xã hội, dự luật về mức phục vụ tối thiểu trong những ngành dịch vụ công cộng (khi có đình công, biểu tình…) và miễn trừ thuế lợi tức.

Về đối ngoại, ông Sarkozy quyết tâm đem Pháp hội nhập trở lại với một thể chế chung Châu Âu mà trong cuộc trưng cầu dân ý năm ngoái dân Pháp đã nói “không”.

Nhưng trước mắt, tân tổng thống Nicolas Sarkozy phải đối phó với dự định sa thải người lao động hàng loạt của các công ty lớn như France Télécom (22 nghìn), Airbus (3 nghìn), Peugeot (6 nghìn), Renault, Ancatel Lucent…