Ali Hóa Học đang lãnh án tử hình từ một phiên tòa khác tại Iraq

Họ phải trả lời về vai trò của mình trong vụ dẹp một vụ nổi dậy của người Shia hồi năm 1991 khi cuộc chiến vùng Vịnh chấm dứt.

Đây là phiên xử thứ ba của Tòa Án Tối Cao Iraq.

Trong số các bị cáo có một người bà con của ông Saddam Hussein là ông Ali Hassan al Majid, được biết dưới biệt danh là "Ali Hóa Học".

Cho tới nay, chưa ai biết chính xác có bao nhiêu người bị giết chết trong vụ đàn áp này người Shia năm 1991. Ứơc tính hàng chục ngàn người đã bỏ mạng.

Trong mấy năm gần đây, rất nhiều ngôi mộ đã được phát hiện.

Đàn áp đẫm máu

Vụ nổi dậy này bắt đầu một vài ngày sau khi liên minh dưới sự hướng dẫn của Hoa Kỳ đánh bật lực lượng của Saddam Hussein ra khỏi Kuwait.

Vào thời gian đó, có nhiều cuộc quật khởi tự phát của tín đồ Shia tại các tỉnh phía nam Iraq, nơi có đông người Shia sinh sống.

	Nhiều ngôi mộ tập thể đã được phát hiện trong những năm gần đây

Chính quyền ông Saddam đã dẹp tan các cuộc nổi dậy của người Shia và sau đó tiến hành các đợt trừng trị những người tham gia.

Một trong các nạn nhân của đợt trừng trị này, ông Bahlool Juwayid xúc động nói: "Là một người Iraq, tôi chỉ có thể nói như thế này: hình phạt nào đối với họ cũng là quá nhẹ. Xử tử họ ư? Cũng quá nhẹ. Xử tử họ 10 lần, 20 lần, 25 lần cũng còn quá nhẹ."

Ali Hassan al Majid, có biệt danh là "Ali Hóa Học", cùng với hai bị can khác đã bị án tử hình trong một phiên tòa trước đây về tội ác chống lại người Kurd.

Nhiều người Shia đổ lỗi cho Tổng Thống Bush về thất bại của cuộc nổi dậy hồi năm 1991.

Khi đó, hàng ngàn người thuộc phe nổi dậy đã chiếm quyền kiểm soát thành phố quan trọng Basra ở phía nam cùng 14 tỉnh khác trên toàn lãnh thổ Iraq và chỉ còn cách thủ đô Baghdad có 60 dặm.

Tuy nhiên, Hoa Kỳ đã đi đến một thỏa thuận ngừng bắn, là cơ sở để các lực lượng trung thành với Saddam Hussein xả súng máy từ trực thăng xuống, nghiền nát các thành phần đối kháng.

Phiên xử này có thể làm sống cuộc tranh luận này.