11 Tháng 1 2008 - Cập nhật 15h03 GMT

Chặng cuối của TT Mỹ ở Trung Đông

Tổng thống Mỹ, George W Bush, đã rời Israel và sang Kuwait trong chặng dừng chân tiếp theo của chuyến thăm Trung Đông.

Ông Bush tới khu vực này là một phần trong sứ mạng nhằm đưa ra giải pháp hòa bình cho người Palestine với người Israel.

Chuyến thăm của ông tới một số nước vùng Vịnh cũng là nhằm để thu hút sự ủng hộ của thế giới Arab đối với kế hoạch của ông.

Phóng viên BBC, Mathew Price, đi cùng Tổng thống Bush, nói ông Bush rời Israel và lãnh thổ Palestine tràn đầy tự tin về cơ hội hòa bình.

Ông cho rằng các lãnh đạo Israel và Palestine giờ đây sẽ hợp tác mạnh hơn để tìm cách thương thảo một hiệp ước hòa bình.

Tuy nhiên, chiến lược của ông muốn đưa ra một thỏa thuận hoà bình mang tính lịch sử còn cần có sự tham gia của thế giới Arab. Đó là điều mà giờ đây ông sẽ tập trung.

Tại Kuwait và các quốc gia vùng Vịnh như Arab Saudi, Ai Cập, ông Bush sẽ đề nghị các lãnh đạo đưa ra sự ủng hộ công khai cho chủ tịch Palestine, là ông Mahmoud Abbas, khi ông này bắt đầu thương lượng với Thủ tướng Israel.

Ông Bush cũng sẽ cố gắng khuyến khích các đồng minh trong thế giới Arab phải làm việc cả với Israel.

Ý tưởng ở đây là cần xây dựng sự tin cậy trên toàn khu vực. Tuy nhiên, các quốc gia Arab có thể quan tâm hơn tới việc thảo luận cái mà họ cho là mối đe dọa mang tính chiến lược xuất phát từ Iran.

Điều này chắc ông Bush cũng đồng ý, và vấn đề này chắc chắn sẽ là một phần trong các cuộc thảo luận của Tổng thống Bush trong mấy ngày tới.

Cải thiện quan hệ

Chuyến thăm của ông Bush còn là để thúc đẩy quan hệ giữa Washington với các nước đồng minh vùng Vịnh, đặc biệt là với Arab Saudi, vào thời điểm mà sự trỗi dậy của Iran đang khiến cả vùng quan ngại.

Vai trò gia tăng của Iran là hậu quả hết sức quan trọng nhưng không hề mong muốn của Mỹ khi họ lật đổ chế độ Saddam Hussein.

Phóng viên ngoại giao của BBC, Jonathan Marcus nói tình trạng hỗn loạn mà Mỹ vướng phải tại Iraq đã khiến Arab Saudi rất thất vọng.

Saudi là nước đóng vai trò trung gian quan trọng nhất trong khu vực.

Bản phúc trình của tình báo Mỹ về chương trình nguyên tử của Iran mà họ tung ra vào cuối năm ngoái dường như đã làm Mỹ mất đi chân tay trong việc thực hiện chính sách cô lập và gây sức ép lên Tehran.

Tài liệu này nói rằng nỗ lực nghiên cứu hạt nhân vì mục đích quân sự của Iran đã ngừng lại.

Mặc dù chính quyền Bush cũng như rất nhiều nước đồng minh khác khẳng định rằng việc Iran tiếp tục chương trình làm giàu uranium mới đáng quan ngại, tác hại của bản phúc trình đã rõ.

Trên thực tế, trước khi bản phúc trình này được tung ra, Tổng thống Iran, Mahmud Ahmadinejad, đã được mời tham dự cuộc họp của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh tại Doha - là lần đầu tiên Iran có đại diện tại đây.

Lời mời này là chỉ dấu cho thấy căng thẳng gia tăng giữa Hoa Kỳ với đồng minh hàng đầu tại vùng Vịnh, là Arab Saudi: dấu hiệu rõ nhất là trước sự trỗi dậy của người Hồi giáo dòng Shia ở Iran, Quốc vương Abdullah của Arab Saudi muốn có các biện pháp khác nhằm kiềm chế mối đe dọa của Iran so với các biện pháp của Washington.