Sẽ không có thay đổi lớn dưới thời Tổng thống Medvedev so với thời Putin

Phóng viên các vấn đề thế giới của trang mạng thời sự BBC, Paul Reynolds, cho rằng người ta sẽ không mong đợi gì nhiều về việc có được những thay đổi quan trọng.

Ông Medvedev có thể sẽ không chia sẻ tiểu sử KGB của ông Putin, nhưng cá nhân tân Tổng thống tới đây của nước Nga đã chịu những sự sắp đặt của ông Putin từ trước.

Theo kịch bản này, ông Putin đã được sắp xếp vào ghế thủ tướng, điều có thể mở ra cho vị tổng thống mãn nhiệm vào ngày mai 07.05, một cơ hội chạy đua trở lại cho chức vụ Tổng thống vào năm 2012.

Lý do duy nhất khiến ông Putin phải rời khỏi chức vụ Tổng thống đầy quyền lực của ông lần này xuất phát từ điều 81 trong Hiến pháp Nga hiện nay ngăn cấm việc một Tổng thống được liên tiếp ở lại chức vụ này quá hai nhiệm kỳ liền.

Vẫn theo Paul Reynolds thì đương nhiên giai đoạn hiện nay là một thời kỳ gián đoạn tạm thời cho ông Putin, song ông này vẫn sẽ đóng một vai trò quyết định trong lãnh đạo, và chờ đợi đến sau khi nhiệm kỳ của ông Medvedev kết thúc để trở lại chức vụ cao cấp nhất của nhà nước.

Vẫn vậy mà thôi

Tôi không nghĩ rằng Putin sẽ lựa chọn Medvedev nếu nghĩ rằng sau đó sẽ diễn ra các thay đổi. Tôi không bị thuyết phục bởi các nỗ lực khắc hoạ ông Medvedev như một người thuộc phái tự do   GS. Margot Light, Đại học LSE London

Reynolds trích lời của Giáo sư Margot Light từ Trường Kinh tế London (LSE), chuyên về quan hệ quốc tế, bình luận về nói về thay đổi hay không dưới chính quyền ông Medvedev: "Vẫn như cũ mà thôi".

Vẫn chuyên gia từ Đại học danh tiếng này nói: "Tôi không nghĩ rằng Putin sẽ lựa chọn Medvedev nếu nghĩ rằng sau đó sẽ diễn ra các thay đổi. Tôi không bị thuyết phục bởi các nỗ lực khắc hoạ ông Medvedev như một người thuộc phái tự do. Ông Medvedev đã không thể đi xa được như thế này nếu ông ta là người như vậy".

Giáo sư Margot Light trích dẫn chi tiết hơn: "Chẳng hạn như ông Medvedev đã từng cáo buộc Hội đồng Anh là 'gián điệp". Nhiều văn phòng của British Council đã bị đóng cửa ở Nga.

Tuy vậy, Margot Light cho rằng: "Putin cũng đã thiết kết được một sự chuyển giao quyền lực sang chức vụ Thủ tướng. Gần đây, ông Putin đã công bố một chương trình kinh tế và chính trị cho giai đoạn 12 năm tới vốn sẽ di chuyển quyền lực từ phủ Tổng thống"

Margot Light còn nhận xét: "Từ khoá then chốt của văn bản này là 'cách tân'. Putin muốn đa dạng hoá nền kinh tế Nga, chấm dứt sự lệ thuộc vào năng lượng."

Theo vị giáo sư này thì đây không phải là một điều tồi nhưng các quyết định sẽ nằm trong tay của thủ tướng chính phủ và điều đó có nghĩa là quyền lực này sẽ nằm trong tay ông Putin.

	Có vẻ chưa rõ ràng về việc liệu ông Medvedev có muốn và có thể thoát ra khỏi cái bóng của ông Putin hay không

Cái bóng của Putin

Paul Reynolds nhắc lại việc gần đây, đài BBC đã phát đi một loạt bài bình luận về chính sách và chủ kiến của giới lãnh đạo điện Kremlin.

Trong bài viết có tựa đề “Khiêu vũ với chú Gấu Nga”, một cựu phóng viên của BBC ở Matxcơva, Tim Whewel, kết luận rằng vào cuối năm 2004, sau chiến thăng của ông Viktor Yushchenko trong cuộc Cách mạng Cam ở Ukraina, Tổng thống Putin và các đồng minh của mình đã trở nên quyết tâm không để sự kiện tương tự xảy ra ở Nga.

Giới lãnh đạo Điện Cẩm Linh đã trông thấy mối nguy hiểm của việc bất đồng quan điểm nội bộ được khích lệ, cổ vũ bởi điều mà họ gọi là các nhân tố bên ngoài.

Tim Whewel nhận xét:: “Mùa thu năm 2004 là một một bước ngoặt thực sự. Đây là điểm khởi đầu của các phong trào thanh niên theo chủ nghĩa dân quốc và các hành động chống lại các tổ chức phi chính phủ quốc tế được xem như có âm mưu lật đổ.”

Đúng là Medvedev là vị Tổng thống Nga đầu tiên không từng là đảng viên cộng sản cũng như không phải là người của KGB, nhưng chưa rõ ràng là ông ta sẽ thoát ra khỏi cái bóng của ông Putin như thế nào   Tim Whewel, cựu phóng viên BBC tại Mátxcơva

Bài báo của Tim Whewel phân tích thêm một khía cạnh:

“Đúng là Medvedev là vị Tổng thống Nga đầu tiên không từng là đảng viên cộng sản cũng như không phải là người của KGB, và ông ta đã từng phát biểu ca ngợi tự do ngôn luận và tự do báo chí, nhưng chưa rõ ràng là ông ta sẽ thoát ra khỏi cái bóng của ông Putin như thế nào.”

Tấm gương Ukraina

Trong loạt bài trên radio của BBC, cố vấn của Kremlin, Gleb Pavlosky, người từng có vai trò tích cực ở Ukraina trong suốt giai đoạn quan trọng này, nói :

"Quan điểm rõ ràng đã xuất hiện khá nhanh ở Matxcơva. Ngay cuối năm 2004, chúng tôi hiểu rằng đây là điều mà chúng tôi sẽ phải đối mặt ở Matxcơva."

Gleb Pavlosky nói: " Người ta đã cố gắng gửi một thông điệp đến chúng tôi rằng chúng tôi cần chuẩn bị với tình huống này và phải rất nhanh chóng củng cố hệ thống chính trị để sẵn sàng đương đầu với sự tấn công từ bên ngoài... sao cho một cuộc Cách mạng Cam không thể xảy ra ở Nga".

	Ông Putin và các đồng minh ở Điện Kremlin đã không muốn để xảy ra một cuộc Cách mạng Cam ở Nga sau năm 2004

Chính đường lối này đã giúp lý giải vì sao không chỉ chính sách đối nội của Nga mà cả cái nhìn đầy nhạy cảm của điện Kremlin đối các sự kiện bên ngoài, luôn mang một cung cách thù địch.

Người Nga giận dữ trước hệ thống phòng thủ chống hoả tiễn của Hoa Kỳ, bực tức trước các thái độ bài Nga ở một số nước cộng hoà thuộc Liên Xô cũ trước đây.

Và Nga cũng phẫn nộ trước quyết định của Hoa Kỳ và nhiều quốc gia thành viên EU khác khi các nước này công nhận sự ly khai của Kosovo khỏi Serbia mà không có thoả thuận của Serbia.

Vẫn theo Paul Reynolds, nếu thái độ này vẫn còn ngự trị ở điện Cẩm Linh hiện nay thì sự chuyển đến trong vai trò tân Tổng thống của Ông Medvedev sẽ có một vài thay đổi về sắc thái, giọng điệu.

Điều này xuất phát từ tính cách và tiểu sử chính trị của ông Medvedev nhiều hơn, tuy nhiên sẽ không có sự thay đổi đáng kể nào so với chính sách của ông Putin như đang diễn ra tới tận nay.

Trong khi đó, ngoại trưởng Anh, David Miliband, nói điều quan trọng đối với ông Medvedev là làm sao "chuyển một vị thế mạnh thành một chương trình hành động mạnh".

Ông Miliband nói rằng nước Nga đã có một quan tâm tự thân đối với hệ thống quốc tế dựa trên các quy định và luật pháp; và thông điệp với nước Nga là:

"Chúng tôi muốn anh gia nhập, nhưng một khi anh đã vào bên trong rồi, thì luôn có các quy định rõ ràng".