BBCVietnamese.com

26 Tháng 5 2008 - Cập nhật 20h03 GMT

Israel 'có 150 võ khí nguyên tử'

Cựu tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter nói rằng Israel có ít nhất 150 võ khí nguyên tử trong tay.

Israel chưa bao giờ công nhận là họ có võ khí nguyên tử, tuy nhiên, nhiều người đếu đoán rằng Israel có võ khí nguyên tử nhất là từ khi một nhà khoa học tiết lộ các chi tiết hồi thập niên 1980.

Ông Carter đã phát biểu về số lượng võ khí mà Israel có trong tay trong một cuộc họp báo nhân festival văn học hàng năm tại Hay ở xứ Wales, Anh quốc.

Ông cũng mô tả cách thức mà Israel đối xử với người Palestine như là " một trong các tội ác nhân quyền lớn nhất trên quả địa cầu".

Ông Carter đã đưa ra con số võ khí nguyên tử của Israel để trả lời một câu hỏi về chính sách của Hoa Kỳ trước khả năng có thể xảy ra theo đó Iran có thể có võ khí nguyên tử.

Ban tổ chức festival trích lời ông Carter là đã nói rằng "Hoa Kỳ có hơn 12.000 võ khí nguyên tử, Liên Xô cũng có một số lượng tương tự, Anh quốc và Pháp có nhiều trăm và Israel có 150 hoặc nhiều hơn".

"Chúng tôi có một kho võ khí đa dạng, không những về số lượng mà còn về các thể loại hỏa tiễn có khả năng phóng các võ khí này tới các mục tiêu với độ hết sức chính xác".

Đa số các chuyên viên ước lượng rằng Israel có từ 100 đến 200 đầu đạn nổ nguyên tử, phần lớn dựa vào thông tin được ông Mordechai Vanunu, từng làm việc tại lò phản ứng nguyên tử Dimona tiết lộ cho tờ Sunday Times hồi thập niên 1980.

Hoa Kỳ, đồng minh then chốt của Israel, không công nhận mà cũng không phủ nhận sự hiện hữu của "kho võ khí nguyên tử" của Israel.

Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Ehud Olmert đã ghi tên Israel trong số các quốc gia có nguyên tử trong lời phát biểu hồi tháng 12 năm 2006, một tuần lễ sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates đã dùng lời tương tự trong một phiên điều trần trước Thượng Viện hoa Kỳ.

'Bỏ tù'

Trong cuộc họp báo ngắn ngủi, ông Carter đã bày rỏ sự hậu thuẫn của ông dành cho Israel như một đất nước, nhưng ông chỉ trích chính sách đối nội và đối ngoại của chính phủ Israel.

Ông nói "Một trong các tội ác nhân quyền lớn nhất trên quả địa cầu là bỏ đói và cầm tù một triệu 600 ngàn người Palestine".

Ban tổ chức festival Hay cho biết là cựu tổng thống Carter đã trích dẫn các số thống kê cho thấy khẩu phần dinh dưỡng của một số trẻ em Palestine còn thấp hơn của các trẻ em sống chung quanh vùng sa-mạc Sahara ở Phi châu, cũng như ông mô tả lập trường của Âu châu về Israel rất là "uể oải".

Ông Carter, giải Nobel Hòa Bình hồi năm 2002, là người đã đứng ra làm trung gian để dàn xếp hòa ước Ai Cập-Israel hồi năm 1979, hòa ước đầu tiên giữa Israel và một quốc gia Ả Rập.

Hồi tháng Tư, ông có tham dự một cuộc đàm phán gây nhiều tranh cãi được tổ chức tại Damas, thủ đô của Syrie với ông Khaled Meshaal, lãnh đạo của phong trào đấu tranh Hamas của người Palestine.

Trung tâm Carter hiện nay chưa lên tiếng gì về lời phát biểu của cựu tổng thống Jimmy Carter.