BBCVietnamese.com

04 Tháng 6 2008 - Cập nhật 11h44 GMT

Vì sao Obama thắng Clinton?

Sau khi Thượng nghị sĩ Hillary Clinton tuyên bố dừng bước trong cuộc vận động tranh cử sơ bộ làm ứng viên Tổng thống được đề cử của Đảng Dân chủ, giới bình luận lập tức phân tích nguyên nhân vì sao ông Barack Obama đã dành chiến thắng.

Phóng viên Justin Webb của BBC tại Hoa Kỳ cho rằng thượng nghị sĩ 46 tuổi của bang Illinois có 10 lý do để vượt qua cựu đệ nhất phu nhân Clinton.

Thứ nhất, Obama là người da đen. Tiểu sử cá nhân của ông đóng vai trò rất quan trọng, dòng máu lai ghép về chủng tộc trong ông có một sức quyến rũ, lôi cuốn. Người dân da đen đã tập hợp quanh ông.

Thứ hai, Obama không hẳn là người da đen (mẹ ông là người Mỹ da trắng). Ông còn là ứng viên tổng thống da đen đầu tiên tham ra tranh cử với tư cách một ứng viên của thời kỳ hậu chủng tộc. Người da trắng cảm thấy không có gì đe doạ ở ông.

Thứ ba, ông không được người ta nhìn nhận một cách nghiêm túc. Nếu những người ủng hộ bà Clinton đã loại được ông Obama ở Iowa, ngay tại bước đầu của quá trình tranh cử sơ bộ, số phận của ông đã được định đoạt.

Thứ tư, Obama là người nghiêm túc. Đây có vẻ là một năm nghiêm túc mà người dân Hoa Kỳ tỏ ra lo lắng về tình hình của đất nước, và phong cách xử sự khá chuyên nghiệp của Obama tỏ ra phù hợp với tâm lý này.

Sẵn sàng cho thay đổi

Thứ năm, Obama đưa ra một khái niệm tự cứu và tự hoàn thiện bản thân. Trong khi Hillary Clinton đưa ra một kế hoạch để làm nước Mỹ trở nên tốt đẹp hơn, Obama đưa ra kế hoạch để từng người dân Mỹ chính mình tốt đẹp hơn.

Thứ sáu, ông hứa hẹn sự thay đổi trong một năm mà người Mỹ đã sẵn sàng cho sự đổi thay.

Thứ bảy, Obama 46 tuổi và đẹp trai.

Thứ tám, ông lôi cuốn được truyền thông nhưng lại là một mục tiêu khó để tấn công - bạn sẽ trở nên không hay khi tìm cách hạ ông (điều mà bà Hillary đã phát hiện ra).

Thứ chín, Mark Warner - nguyên thống đốc bang Virginia, một nhân vật trẻ tuổi hứa hẹn khác kình địch với bà Hillary đã không ra tranh cử, mở đường cho Obama có cơ hội.

Và thứ mười, David Axelrod làm tư vấn cho bộ phim nổi tiếng The West Wing về Nhà trắng. Ông đã viết kịch bản dựa trên Obama, giúp đúc kết ra nhân vật Matt Santos.

Nhân vật trong điện ảnh Santos được dựa vào Obama, nhưng giờ đây dường như Obama lại dựa trở lại vào Santos. Song dù thế nào thì cả hai kịch bản đã được viết và đều chạy tốt.

Ngôi sao nhạc rock

Sinh năm 1961 ở Illinois, tốt nghiệp luật khoa ở Harvard và làm luật sư trong lĩnh vực các quyền dân sự ở Chicago, thượng nghị sĩ Barack Obama là kết quả hôn nhân giữa một người đàn ông Kenya và một phụ nữ gia trắng ở bang Kansas.

Obama xuất hiện như một huyền thoại sống của giai đoạn hậu phân chia chủng tộc trong đời sống chính trị và văn hoá đương đại Hoa Kỳ.

Câu chuyện đời tư và sự xuất thân của ông, vốn phản ánh những khát vọng và sự tự tin trong lý tưởng truyền thống Mỹ, luôn có một sức lôi cuốn kỳ lạ.

Obama diễn thuyết như kể chuyện: "Thông qua lao động vất vả và kiên trì, cha tôi kiếm được một học bổng để du học ở một mảnh đất kỳ diệu - Hoa Kỳ, cột mốc của tự do và là cơ hội của rất nhiều người đến đó từ trước".

Obama được đặt tên theo người cha của ông, một người da đen chính hiệu lớn lên ở Kenya và làm nghề vắt sữa dê nhưng đã kiếm được một học bổng đi học ở Hawaii.

Tại đây, cha của Obama đã gặp gỡ và kết hôn với mẹ ông, một phụ nữ sống cùng cha mẹ đẻ của mình ở Honolulu.

Chỉ vài tháng sau thắng lợi tuyệt vời ở nghị viện năm 2004, Obama trở thành một hiện tượng được ưa thích trên truyền hình.

Cho chặng đi tiếp

Obama trở thành một nhân vật mà hình ảnh được công chúng đón xem nhiều nhất. Hai cuốn sách bán chạy nhất ngay lập tức mang tên ông.

Vị thượng nghị sĩ da đen Barack trẻ tuổi cũng có được sự hậu thuẫn của ngôi sao truyền hình thu hút hàng triệu người da đen và da trắng ở Mỹ, Oprah Winfrey.

Oprah Winfrey không chỉ động viên Obama tuyên bố ra tranh cử cho Đảng Dân chủ trên chương trình của bà mà còn trực tiếp xuất hiện trên các cuộc vận động tranh cử của Obama.

Nhưng không chỉ có chuyện này, những cuộc diễn thuyết, vận động của Obama đã làm nên những kỷ lục làm đám đông tham dự với cả hàng trăm nghìn người sung sướng nhảy múa như trong lễ hội, song có lúc lại im lặng thành kính và ngưỡng vọng như nghe lễ trong nhà thờ.

Giờ đây, khi cuộc chiến nội bộ trong nội bộ Đảng dân chủ đã an bài, mọi người đang hướng mắt về trận đo găng sắp tới giữa chàng trẻ tuổi Barack Obama và đối thủ kỳ cựu John MaCain, người đã mấy tháng nay "tọa sơn quan hổ đấu."

Chưa biết kết cục cuộc bầu cử sẽ ra sao, nhưng tỉ phú truyền thông Murdoch có vẻ đã đánh cược vào người hùng 46 tuổi đẹp trai Obama khi cho rằng Barack sẽ chiến thắng sớm ngay trong tháng 11 này.