Schengen mở rộng kèm theo nhiều vấn đề về dân nhập cư

Hiện vấn đề di cư ở vùng Địa Trung Hải đang là vấn đề nóng bỏng. Tây Ban Nha, Ý và Hi Lạp phải vật lộn với việc kiểm soát luồng người di cư từ các nước đang phát triển, mà một số có đủ điều kiện để xin quyền tị nạn.

Toàn cảnh

Làn sóng này khiến một số nước EU lo ngại, vì nhiều dân nhập cư bất hợp pháp kéo lên phía Bắc tìm việc, như ở Pháp và Anh.

Hiện ước tính có chừng 8 triệu di dân bất hợp pháp ở EU, mà một nửa số này vốn là người nhập cư hợp pháp nhưng trốn ở lại sau khi hết hạn visa.

Năm nay, các thuyền tuần tra của EU đã chặn bắt được trên 20.000 thuyền nhân từ châu Phi bơi vào chủ yếu là Malta và Sicily.

Các chiếc thuyền đầy di dân châu Phi vẫn tiếp tục đổ về vùng các đảo Canary, khiến các trung tâm tiếp nhận của Tây Ban Nha thêm áp lực.

	Tàu tuần tra của EU ngăn chặn hơn 20 ngàn người di cư

Một mối lo ngại khác nữa là biên giới phía đông của các nước trước đây thuộc khối cộng sản. Bất kể biên giới được thắt chặt hơn, các đường dây vượt biên từ Liên Xô cũ và các nước châu Á vẫn tiếp tục, đa phần là muốn thoát cảnh đói nghèo, nhưng cũng có người phải chạy trốn xung đột và đàn áp.

Một số giải pháp

Giữa 24 nước thuộc khối Schengen thì việc qua lại biên giới vẫn hầu như không bị kiểm tra vì qui định cho phép đi lại không cần cầm hộ chiếu.

Thụy Điển nói thu nhận chừng 18.000 người tị nạn từ Iraq trong năm 2007, hơn một nửa số người đã vào EU hồi năm ngoái.

Thụy Điển có một cộng đồng người gốc Iraq ổn định, nhưng cho rằng các nước EU khác cũng nên nhận một số lượng người Iraq trốn chạy khỏi bạo loạn và nghèo đói.

Chính phủ mới thuộc cánh hữu ở Ý gần đây khởi động một chiến dịch dẹp trừ di dân cỡ lớn, chủ yếu nhắm vào những người Digan từ Rumania sống trong các khu lều trại ở vùng ngoại vi các thành phố lớn. Một số biện pháp như lấy vân tay trẻ con bị các nước EU kịch liệt chỉ trích.

Thay đổi sau hiệp ước

Bản hiệp ước tự thân mang nhiều tính chính trị hơn là một văn bản có giá trị pháp lý, nhưng một số đạo luật của EU nhiều khả năng sẽ vận dụng một số nguyên tắc vào luật.

Hiệp ước nói EU "không có đủ điều kiện để tiếp nhận đầy đủ tất cả người di cư muốn tìm một cuộc sống tốt đẹp hơn".

Văn bản nói "bắt buộc các nước thành viên cân nhắc quyền lợi của các nước thành viên khi thiết kế và vận dụng trong vấn đề di dân, hội nhập và chính sách tị nạn".

	Đường vượt biên vào EU qua Địa Trung Hải vẫn tiếp tục nóng bỏng

Nếu hiệp ước này được thông qua thì các nước thành viên sẽ khó có thể ra quyết định ân xá hàng loạt cho di dân bất hợp pháp.

Hồi năm 2005 Tây Ban Nha từng ân xá cho 700.000 dân nhập cư bất hợp pháp.

Nhiều dân nhập cư đã gánh vác các công việc mà người Tây Ban Nha không thể hoặc không muốn làm, đã đóng góp vào quá trình tăng trưởng kinh tế trước khi bị cơn khủng hoảng tín dụng làm chệch hướng.

Thay đổi

Hành động của Tây Ban Nha bị một số nước láng giềng chỉ trích, đặc biệt là Pháp.

Hiệp ước kêu gọi "luật hóa từng trường hợp một hơn là hàng loạt".

Nội dung hiệp ước cũng nói dân nhập cư bất hợp pháp phải quay trở về nước của họ hoặc nước transit, đồng thời tăng cường hợp tác của EU với các nước có liên quan, bao gồm cả siết chặt kiểm soát biên giới.

Trong đó cũng bao gồm cả cam kết tăng cường cho cơ quan kiểm soát biên giới mới của EU có tên là Frontex, kế hoạch vốn bị ngưng trệ do thiếu ngân sách.