13 Tháng 1 2009 - Cập nhật 04h31 GMT

Nga chuẩn bị cấp lại khí gas

Nga cho hay chuẩn bị cấp lại khí gas qua Ukraina sang châu Âu sau khi có thỏa thuận chấm dứt bất đồng về trung chuyển.

Tập đoàn nhà nước Gazprom nói sẽ mở đường ống vào sáng thứ Ba nếu không có gì trở ngại.

Hàng trăm ngàn người ở châu Âu đang không có khí đốt kể từ khi Nga ngừng cung cấp gas vì bất đồng với Ukraina.

Tuy nhiên phóng viên BBC chuyên trách tin châu Âu cho rằng các nguyên nhân sâu xa gây ra khủng hoảng vẫn chưa được giải quyết.

Các bên vẫn chưa thống nhất được về phí tổn mà Ukraina phải trả cho Nga để mua khí, cũng như Nga phải trả phí trung chuyển cho Ukraina là bao nhiêu.

Thứ Tư tuần trước Nga đã đóng đường ống cung cấp gas sau khi cáo buộc Kiev lấy trộm khí.

Hoạt động trở lại

Theo thỏa thuận đạt được hôm thứ Hai, các điều phối viên châu Âu và Nga sẽ theo dõi việc cung cấp từ các trạm bơm tại miền Đông và Tây của Ukraina để xem Ukraina có lấy trộm gas hay không.

Giám đốc điều hành Gazprom Alexei Miller đã nói với Thu tướng Nga Vladimir Putin rằng ông dự tính sẽ nối lại việc cấp gas vào lúc 0800 giờ sáng thứ Ba giờ địa phương.

Ông Putin trả lời: "Tốt lắm, xin bắt đầu công việc đi".

Tuy nhiên chắc cũng mất một thời gian thì quá trình cung cấp gas mới có thể quay trở lại bình thường.

Các phân tích gia nói rằng, về nguyên tắc, việc cấp gas có thể hoạt động ổn định trở lại sau 24 tiếng đồng hồ, nhưng 36 tới 48 giờ là chắc chắn nhất.

Trước đó, Ukraina đã phải bỏ đi một số điều khoản nước này muốn thêm vào thỏa thuận.

Hoan nghênh các động thái mới, phó Thủ tướng Ukraina Hryhoriy Nemyria nói Ukraina "chưa bao giờ ngăn cản việc trung chuyển khí gas từ Nga tới Liên hiệp châu Âu".

Thiếu khí đốt

Thông tin mới có thể được chào đón một cách thận trọng tại các nước đang bị ảnh hưởng, vì một thỏa thuận đã không thành hồi tuần trước.

Tổng thống Nga Dmitry Medvedev nhấn mạnh rằng dòng chảy khí gas qua châu Âu sẽ chỉ được bơm khi các đội điều phối viên tới quan sát và tất cả các bên ký vào hợp đồng trung chuyển.

Một số điều phối viên đã có mặt tại vị trí, nhưng một số khác vẫn đang trên đường, và các quan sát viên của Nga cũng vẫn chưa tới được miền Tây Ukraina.

Ukraina luôn bác bỏ cáo buộc lấy cắp gas, tuy nhiên việc Nga cắt nguồn cung cấp ngày 7/1 đã khiến nhiều nước châu Âu khốn khổ.

Một phần tư lượng khí mà châu Âu sử dụng là từ Nga - 80% số đó được bơm qua đường Ukraina - và hơn 15 quốc gia châu Âu bị thiệt hại trong vụ này.

Serbia và Bosnia-Hercegovina là hai nước bị ảnh hưởng nặng nhất vì đa phần nhà cửa dùng khí gas để sưởi.