20 Tháng 1 2009 - Cập nhật 14h08 GMT
Nguyễn Giang
www.bbcvietnamese.com
Chủ đề chính của báo chí quốc tế ngày ông Barack Obama tuyên thệ nhậm chức là nói về những trông đợi một sự thay đổi lớn.
Tờ International Herald Tribune của Mỹ nhắc đến chủ đề biến đổi văn hóa chính trị Mỹ, một thứ 'transformation' người ta đợi bốn thập niên qua, đặc nhiệt trong 'kỷ nguyên Obama'.
Bài của Matt Bai nói từ lúc Tổng thống Kennedy bị giết, nước Mỹ không ngừng tìm một hình bóng thay thế, để thay đổi chính trị bè phái ở Washington.
Nhưng các tổng thống sau, đều là thống đốc bang lên như Carter, Reagan, Clinton và Bush bố, đã rời nhiệm sở mà chẳng thay đổi được bao nhiêu.
Nay, liệu ông Barack Hussein Obama, một người Mỹ có gốc di dân mới toanh, với họ và tên lạ tai, ‘không hề Mỹ”, có làm được điều đó?
Theo tác giả, ông Obama là một nhân vật bí hiểm (enigmatic) và có gì đó không ai thực sự tiếp cận được.
Đây lại chính là điều khiến ông thu hút người ủng hộ.
Dân Mỹ ai cũng kỳ vọng ông thay đổi diện mạo đất nước họ, thay đổi cả một nền chính trị lặp đi lặp lại bao năm nay.
Tác giả dự đoán rằng “Có thể đây không chỉ là một cuộc chia tay với chính trị cũ mà là một kỷ nguyên mới, một xã hội thay đổi”.
Giấc mơ Obama
![]() |
![]() |
Người Mỹ cũng từng hoan hô ông Clinton khi lên cầm quyền |
Báo Đức, tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung thì sự kiện này cho thấy Giấc mơ Mỹ hồi sinh:
"Niềm tin vào sức mạnh của chính trị và vào một con người không thôi thật kỳ lạ. Obama, người mà các ưu tiên sẽ bị khủng hoảng kinh tế và tài chính định đoạt, sẽ phải khiến người ta thất vọng. Nhưng không ai đánh giá ông vì những điều nhỏ mọn, mà vì chính việc nhiều người Mỹ đang gần thực hiện được giấc mơ nước Mỹ..."
Báo Anh, tờ The Sun cũng có ảnh ông Obama ở trang nhất, tuy nhỏ.
Tờ báo nhắc lại tuyên bố của ông về “Sứ mệnh cứu nước Mỹ của tôi”.
Nhưng ngay dưới hình Obama, tờ báo bình dân ăn khách vào loại nhất Anh đăng hình cựu Tổng thống Clinton cũng với một câu tương tự, thậm chí còn to tát hơn:
“Sứ mệnh cứu hành tinh này của tôi”.
Nhắc đến vai trò ông Clinton muốn thể hiện để chống biến đổi khí hậu, The Sun ngầm nhắc rằng ông Clinton, như ông Obama hôm nay, cũng lên cầm quyền với nhiều hy vọng, trông đợi thay đổi của người dân Mỹ và thế giới.
Thực tế chính trị Hoa Kỳ và quốc tế có thể sẽ phũ phàng hơn ông tưởng.
Báo thiên tả The Guardian ra ở London sáng 20/01 liệt kê danh sách các thách thức ông Obama phải đương đầu ngay lập tức về đối ngoại.
Đó là xung đột Israel-Palestine, là Iran, Bắc Hàn và Pakistan. Toàn những chủ đề an ninh quan trọng.
Không kể các khó khăn nội bộ, The Guardian cũng nói ông Obama phải nhanh chóng xây dựng lại uy tín và hình ảnh Hoa Kỳ trên toàn cầu.
Khoảng khắc lịch sử
Nhưng trước mắt là những giờ phút The Guardian gọi là “say mê, điên cuồng” của người Mỹ vào sáng 20, giờ Washington khi cả triệu người kéo vào thủ đô dự lễ Obama tuyên thệ nhậm chức.
Yahoo News không quên nhắc đến màu da của ông Obama, điều được các báo khác cũng quan tâm.
Theo Yahoo News, chỉ riêng điều đó đã đầy tính biểu tượng:
“Chỉ còn vài giờ nữa, Barack Obama sẽ làm nên lịch sử khi tuyên thệ nhậm chức với tư cách là tổng thống da đen đầu tiên của Hoa Kỳ.”
Từ Trung Quốc, Tân Hoa Xã trích lời phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao nói tại một cuộc họp báo rằng Bắc Kinh cam kết hợp tác với Hoa Kỳ thời ông Obama.
Như phát biểu đó, Trung Quốc sẽ "thúc đẩy phát triển quan hệ tích cực, mang tính xây dựng, ổn định về lâu dài" với nước Mỹ.
Để kết luận, có lẽ cần trích ra bình luận của báo Pháo, Le Monde.
Theo đó, dù Obama lên cầm quyền với khẩu hiệu ái quốc nhưng con người ông "cách xa tinh thần ái quốc hẹp hòi của bộ máy đang ra đi bằng nhiều năm ánh sáng".
Như thế, lợi thế chính của Obama có được vẫn là nhờ người ta so sánh ông với ông Bush.
Mọi kỳ vọng cũng đến từ sự thất vọng với thời của Bush.
Vậy các thành công của nhiệm kỳ Obama sẽ được đánh giá thế nào đặt ông ra riêng một mình?
Trong không khí hồ hởi tuần này ở Hoa Kỳ, chắc chưa ai muốn làm đắng vị ngọt ngào của Tuần trăng mật với Obama.