Trung Quốc nêu lý do an ninh để bắt một người in sách đến từ Đài Loan

Trung Quốc nói họ đang điều tra một người in sách sống ở Đài Loan với cáo buộc "gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia", một động thái nữa chống lại các cá nhân có liên hệ với Đài Loan nhưng có mặt ở Trung Quốc đại lục.

Li Yanhe (Lý Diên Hạ) lấy bút danh là Fucha, đã xuất bản những cuốn sách chỉ trích Bắc Kinh.

Xác nhận của Bắc Kinh về việc giam giữ ông Li đã chấm dứt nhiều ngày đồn đoán về chuyện ông đang ở đâu.

Đài Loan đã chỉ trích việc Trung Quốc "bắt giữ tùy tiện" người là thường trú nhân Đài Loan, gọi đó là vi phạm nhân quyền.

Việc xác nhận bắt giữ ông được đưa ra một ngày sau khi Trung Quốc cho biết họ sẽ truy tố người sáng lập ra một đảng phái độc lập ủng hộ Đài Loan, với cáo buộc ly khai.

Ông Li, người xuất bản sách, sinh ra ở Trung Quốc và chuyển đến Đài Loan sinh sống từ năm 2009. Tại đây, ông thành lập Gusa Press, chuyên in ấn những cuốn sách chỉ trích Bắc Kinh.

Bạn bè nói ông Li đã đến Trung Quốc vào đầu tháng này để thăm họ hàng và dự lễ Thanh Minh, dịp tảo mộ hàng năm của người Trung Quốc.

Các tường thuật nói rằng ông đã mất tích xuất hiện khoảng một tuần trước. Zhu Fenglian từ Văn phòng Sự vụ Đài Loan của Trung Quốc cho biết các quyền của ông Li sẽ được tôn trọng trong quá trình điều tra.

Không phải lần đầu

Hàng chục nhà văn, học giả và nhà hoạt động đã kêu gọi trả tự do cho ông.

Câu lạc bộ Phóng viên Nước ngoài Đài Loan hôm thứ Hai kêu gọi Trung Quốc "tôn trọng quyền tự do báo chí mà nước này ghi trong hiến pháp và trả tự do cho tất cả những người hoạt động trong lĩnh vực truyền thông đang bị cầm tù bất công".

Trường hợp của ông Li đã được nhiều người so sánh với vụ năm người bán sách ở Hong Kong bị mất tích năm 2015 khỏi một cửa hàng nổi tiếng chuyên bán các ấn phẩm chỉ trích Trung Quốc.

Họ đã bị chính quyền Trung Quốc đại lục giam giữ, và hoạt động kinh doanh xuất bản của họ đã bị điều tra.

Việc Trung Quốc chú trọng nhắm vào các cá nhân có liên hệ với Đài Loan dường như đã tăng lên trong thời gian gần đây.

Hôm thứ Ba, giới chức Trung Quốc nói họ đã hoàn tất điều tra về người sáng lập đảng Quốc gia Đài Loan (ủng hộ độc lập), Yang Chih-yuan (Dương Trí Uyên) và đã chính thức bắt giữ ông.

Người đàn ông 32 tuổi này không rõ vì lý do gì đã đến Trung Quốc. Vào tháng Tám, ông bị bắt tại thành phố Ôn Châu, miền đông Trung Quốc, vì bị nghi là theo "chủ nghĩa ly khai".

Vào thời điểm đó, việc giam giữ ông có liên quan đến cuộc trấn đàn áp của Trung Quốc đối với "những người ly khai" trong bối cảnh đang có căng thẳng quanh chuyến đi của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới Đài Loan.

Các tường thuật trên truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết ông đã "bị đầu độc bởi những suy nghĩ về chủ nghĩa ly khai độc lập của Đài Loan trong một thời gian dài" và đang "tích cực lên kế hoạch" hoạt động để Đài Loan có thể trở thành một quốc gia chính thức.

Thông qua đảng của mình, ông đã "tích cực lên kế hoạch và thực hiện" một loạt sự kiện nhằm "đòi độc lập và từ chối thống nhất".

Truyền thông nhà nước cũng nói rằng ông Yang đã ủng hộ nền độc lập của Hong Kong cùng các lực lượng "ly khai" khác.

Vấn đề "ly khai" là chủ đề rất nhạy cảm ở Trung Quốc. Bắc Kinh coi Đài Loan là một tỉnh ly khai, mà cuối cùng sẽ phải nằm dưới sự kiểm soát của mình.

Hôm thứ Ba, Ban Đại lục của Đài Loan, cơ quan cấp nội các chịu trách nhiệm về quan hệ giữa hai bên eo biển, cho biết họ đã nhiều lần yêu cầu trả tự do cho ông Yang kể từ khi ông bị bắt vào tháng Tám, nhưng không nhận được phản hồi tích cực từ Trung Quốc.

Cũng trong tháng này, hai phóng viên Đài Loan của EBC News đã bị giới chức Trung Quốc bắt giữ khi đang quay phim các cuộc tập trận quân sự ở quận Bình Đàm thuộc tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.

Truyền thông địa phương xác định được rằng các phóng viên này mang họ Huang và Li. Hai người được cho là an toàn và duy trì liên lạc hàng ngày với một lãnh đạo công ty họ.

Giới chức Đài Loan hôm thứ Ba nhắc nhở người dân "xem xét các rủi ro có liên quan" trước khi quyết định đi Trung Quốc.