Khung hình quyền lực: Khi Trump dùng Hegseth để thử độ Hà Nội

Nguồn hình ảnh, Bộ Quốc phòng Việt Nam

Chụp lại hình ảnh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth (giữa) cùng tân Thứ trưởng Bộ Hải quân Hoa Kỳ gốc Việt Hùng Cao (trái) trong buổi hội đàm với Bộ Quốc phòng Việt Nam hôm 2/11
    • Tác giả, Vũ Đức Khanh
    • , Gửi cho BBC News Tiếng Việt từ Ottawa, Canada

Chiều 2/11, tại trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth, cùng tân Thứ trưởng Bộ Hải quân Hoa Kỳ gốc Việt Hùng Cao.

Hình ảnh truyền thông nhà nước Việt Nam giới thiệu ông Tô Lâm bắt tay ông Pete Hegseth trong không gian mang tính biểu tượng, giữa bối cảnh Đông Nam Á đang dịch chuyển nhanh, có thể được xem như một khoảnh khắc định hình lại trục quyền lực Mỹ–Việt.

Nhưng đây chưa phải là bức ảnh cuối cùng.

Nó có thể chỉ là phép thử - một "đo nhiệt kế" chính trị, đánh giá phản ứng của Hà Nội trước việc Tổng thống Donald Trump có thể tiếp đón Tô Lâm tại Phòng Bầu dục trong tháng 11 này.

Nguồn hình ảnh, Facebook Bộ trưởng Pete Hegseth

Phép thử của Hegseth: Washington đo 'độ Hà Nội'

Việc Tổng thống Donald Trump cử ông Pete Hegseth - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ (hay còn gọi là Bộ Chiến tranh), cùng Thứ trưởng Hải quân Hùng Cao đến Hà Nội không chỉ để ký kết các thỏa thuận quân sự.

Đây là một phép thử chiến lược: đo lường phản ứng của Việt Nam trước tín hiệu chính sách Mỹ, trong bối cảnh thương mại, an ninh và đối ngoại đang được điều chỉnh sau 30 năm bình thường hóa quan hệ.

Ông Hegseth đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phan Văn Giang, Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng Bí thư Tô Lâm để nhấn mạnh hợp tác quân sự ở tầm chiến lược cả song phương và khu vực, nhất là trong các lĩnh vực phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, an ninh hàng hải, cứu trợ nhân đạo, đào tạo sỹ quan gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc và ứng phó với thảm họa thiên nhiên.

Mục tiêu chiến lược của Washington rõ ràng: thông qua ông Hegseth, ông Trump không chỉ củng cố quan hệ quân sự mà còn thử "độ Hà Nội" - xem liệu Việt Nam có sẵn sàng mở rộng phạm vi hợp tác, cam kết đối ứng về thể chế, và chấp nhận vai trò chiến lược mà Mỹ định hình trong khu vực hay không.

Trong bối cảnh này, chuyến thăm là tín hiệu kép: vừa thăm dò phản ứng chính trị, vừa mở đường cho một cuộc gặp có thể diễn ra giữa ông Tô Lâm và ông Trump tại Phòng Bầu dục, thời điểm Việt Nam và Mỹ dự kiến hoàn tất Hiệp định Thương mại Đối ứng, Công bằng và Cân bằng, với các đơn hàng chiến lược có thể lên tới 20–30 tỷ USD, từ nông sản, khí hóa lỏng LNG, trang thiết bị an ninh, chip AI, đến máy bay Boeing và F-16.

Hà Nội giữa thế cân bằng mới

Từ góc nhìn Hà Nội, việc tiếp ông Hegseth là thước đo kép: phản ứng đối nội và đối ngoại.

Về đối nội, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định vai trò trung tâm của Đảng trong duy trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa và đa dạng hóa quan hệ.

Việt Nam đề cao luật pháp quốc tế, thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và hợp tác phát triển bền vững.

Thông điệp rõ ràng: dù trước sức ép kinh tế và chính trị từ Washington, Hà Nội vẫn giữ nguyên tắc độc lập, lợi ích quốc gia làm trọng.

Về đối ngoại, phản ứng của Việt Nam thể hiện sự tinh tế trong "ngoại giao cây tre": vừa đáp lại tín hiệu Mỹ về hợp tác quân sự và thương mại, vừa không làm Bắc Kinh cảm thấy bị cô lập.

Việc chấp nhận gặp ông Hegseth nhưng chưa gặp trực tiếp ông Trump cho phép Hà Nội giữ quyền kiểm soát câu chuyện, đo phản ứng và chuẩn bị các "món quà" chiến lược để đổi lấy bức ảnh biểu tượng tại Phòng Bầu dục - tất cả đều được tính toán để bảo vệ lợi ích lâu dài của Việt Nam.

Khung hình quyền lực: từ phép thử đến bàn cờ thật

Ông Hegseth đại diện cho quyền lực Mỹ ở mức quân sự và chiến lược. Ông Tô Lâm đại diện cho quyền lực chính trị và sự kiểm soát nội bộ.

Cuộc gặp này chính là khung hình quyền lực đầu tiên, chuẩn bị cho bức ảnh lớn hơn: Tổng Bí thư Tô Lâm với Tổng thống Donald Trump trong Phòng Bầu dục.

Với ông Trump, bức ảnh là món truyền thông vô giá: chứng minh năng lực sắp xếp trật tự quyền lực, tái khẳng định vai trò biểu tượng của Mỹ ở Đông Nam Á, và gửi tín hiệu đến Bắc Kinh rằng Washington vẫn là "người định hình bàn cờ".

Với ông Tô Lâm, bức ảnh là phép nâng hạng biểu tượng: từ người đứng đầu bộ máy kiểm soát, trở thành lãnh đạo được quốc tế công nhận.

Nó củng cố vị thế nội bộ và mở ra khả năng "đổi quà chiến lược" - từ thương mại đến hợp tác quốc phòng - củng cố lòng tin chiến lược với Mỹ mà không mất đi độc lập và tự chủ.

Việt Nam đang đứng giữa hai trục: nhận lợi ích về thương mại, công nghệ và quân sự từ Mỹ, nhưng đồng thời phải cam kết đối ứng về minh bạch, pháp quyền và cạnh tranh bình đẳng trong khuôn khổ Washington định nghĩa.

Đây là trò chơi cân bằng cực kỳ tinh tế, nơi mỗi bức hình, mỗi cuộc gặp đều là phép thử cho bản lĩnh ngoại giao của Hà Nội.

Lợi ích quốc gia trước hết

Mọi quyết định chiến lược - từ cái bắt tay, cuộc gặp, đến bức ảnh mang tính biểu tượng - phải được cân nhắc dựa trên lợi ích quốc gia, vượt lên trên các lợi ích cá nhân hay động cơ đảng phái.

Việc tận dụng cơ hội hợp tác với Mỹ, trong thương mại, công nghệ và an ninh, là lựa chọn có lợi lâu dài cho Việt Nam, đồng thời củng cố vị thế quốc tế và khả năng tự chủ trong khu vực.

Nếu bức ảnh ông Tô Lâm – ông Trump thành hiện thực trong tháng 11 này, lợi ích trước mắt thuộc về Trump: quyền lực biểu tượng, thông điệp đối nội và tín hiệu đối ngoại mạnh mẽ.

Ông Tô Lâm cũng được lợi về vị thế nội bộ và biểu tượng quốc tế.

Nhưng Việt Nam có thể hưởng lợi lâu dài nhiều nhất, nếu biết biến biểu tượng thành chiến lược: mở cửa cho dự án thương mại, chuyển giao công nghệ, hợp tác quân sự và nâng tầm đối tác chiến lược.

Hình ảnh như phép thử chiến lược

Trong thời đại hình ảnh trở thành ngôn ngữ chính của quyền lực, một cái bắt tay, một khung hình hay một thông cáo báo chí mang ý nghĩa chiến lược hơn nhiều so với các thỏa thuận đã ký.

Cuộc gặp giữa hai lãnh đạo Hegseth – Tô Lâm, cùng với tín hiệu từ Thủ tướng Phạm Minh Chính và Trump tại Kuala Lumpur ngày 26/10, đặt nền móng cho một cú đòn ngoại giao tinh tế: Washington thử phản ứng, Việt Nam cân nhắc lợi ích, và thế giới quan sát một khung hình quyền lực mới đang hình thành.

Nếu tháng 11 này bức ảnh hai ông Tô Lâm – Trump xuất hiện, đó sẽ không chỉ là khoảnh khắc ngoại giao mà là phép thử lịch sử: về bản lĩnh, chiến lược, và khả năng tự định nghĩa vị thế quốc gia trong trật tự đa cực đang hình thành.

  • Tác giả Vũ Đức Khanh hiện sống tại Canada, là luật sư và nhà tiểu luận chuyên về chính trị Việt Nam và Canada, quan hệ quốc tế và luật pháp quốc tế.