USS Tripoli: Từ quá khứ đến hiện tại và thông điệp chiến lược của Việt Nam

Nếu USS Tripoli (LHA‑7) cập cảng Đà Nẵng vào ngày 7/12/2025 như nguồn tin nội bộ dự báo, đây sẽ là sự kiện chiến lược hơn cả một chuyến ghé thăm hải quân thông thường.

Con tàu này mang tên gợi nhớ lịch sử: USS Tripoli (LPH‑10), từng tham chiến tại Việt Nam trong các chiến dịch trực thăng vận, hỗ trợ Thủy quân lục chiến Mỹ và cứu hộ tại chiến trường miền Nam Việt Nam trước 1975.

Từ chiến tranh đến hợp tác hiện tại, tên "Tripoli" tạo ra một mối liên hệ biểu tượng sâu sắc: từ xung đột tới đối tác, từ quá khứ đau thương tới cơ hội ngoại giao chủ động.

Tín hiệu nhưng không khiêu khích

Hà Nội đã chuẩn bị kỹ cho chuyến thăm này. Không phải ngẫu nhiên mà USS Tripoli (LHA‑7) - một tàu tấn công đổ bộ hiện đại, có khả năng triển khai F‑35B và Thủy quân Lục chiến - được chọn ghé Việt Nam thay vì một tàu sân bay.

Điều này gửi đi một thông điệp vừa đủ: Việt Nam tôn trọng tự do hàng hải, sẵn sàng hợp tác quốc phòng với các đối tác lớn, nhưng không tham gia liên minh quân sự hay khiêu khích bất kỳ cường quốc nào.

Quyết định đón USS Tripoli (LHA-7) thể hiện tính toán chiến lược thông minh: thể hiện sức mạnh, tăng cường hợp tác nhưng vẫn duy trì chính sách "bốn không" (không tham gia liên minh quân sự, không liên kết với nước này để chống nước kia, không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ để chống nước khác, và không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế).

Thông điệp tới ba thủ đô

Chuyến thăm của Tripoli (LHA-7) mang ý nghĩa khác nhau với ba đối tượng chủ chốt:

- Bắc Kinh: Việt Nam vẫn cam kết hợp tác kinh tế và ngoại giao với Trung Quốc, nhưng sẽ không nhượng bộ chủ quyền dưới áp lực. Việc đón tàu Mỹ không phải là chống Trung Quốc, mà là cảnh báo tinh tế: nếu Trung Quốc tiếp tục cưỡng ép trên Biển Đông, Việt Nam sẽ mở rộng quan hệ quốc phòng với các đối tác khác để bảo vệ lợi ích.

- Tokyo: Nhật Bản là đồng minh quan trọng trong việc duy trì trật tự dựa trên luật pháp quốc tế. Tàu USS Tripoli (LHA-7) ghé Việt Nam cho thấy Hà Nội ủng hộ một môi trường khu vực ổn định, nơi các nước tuân thủ luật pháp quốc tế và thương mại được vận hành công bằng, đồng thời khẳng định Việt Nam có thể hợp tác quân sự – không phải liên minh – với các đối tác như Nhật.

- Washington: Mỹ cần hiểu rằng Việt Nam hợp tác không phải vì yêu cầu Mỹ, mà vì chủ quyền và lợi ích quốc gia. Hợp tác với Tripoli là minh chứng cho sự tự chủ: Việt Nam chấp nhận đối tác mạnh, nhưng theo nguyên tắc minh bạch, tôn trọng luật quốc tế và không tham gia bất kỳ chiến lược bao vây hay liên minh quân sự nào.

Thế đứng chiến lược mà Việt Nam cần

USS Tripoli (LHA-7) ghé cảng Đà Nẵng không chỉ là biểu tượng hải quân. Nó nhắc nhở rằng một Việt Nam độc lập, tự chủ, và chiến lược là cần thiết để sống sót và phát triển giữa các cường quốc:

1. Nhất quán: Chính sách ngoại giao phải dựa trên chủ quyền, luật pháp quốc tế và hợp tác có chọn lọc, không dựa vào mưu mẹo hay nghiêng hẳn về phe nào.

2. Minh bạch: Việt Nam nên công khai về mục tiêu, ý định, và phạm vi hợp tác với các đối tác, nhằm tăng uy tín quốc tế và giảm rủi ro hiểu nhầm.

3. Hợp pháp và dân chủ: Chính sách ngoại giao phải phản ánh nguyện vọng của người dân về chủ quyền, thịnh vượng và tự do khỏi cưỡng ép. Một chính quyền minh bạch và dân chủ sẽ làm chính sách đối ngoại đáng tin cậy hơn, cả trong và ngoài nước.

Kết nối lịch sử từ LPH‑10 đến LHA‑7, chuyến thăm của USS Tripoli (LHA-7) không chỉ là ký ức chiến tranh được nhìn lại, mà là cơ hội để Việt Nam khẳng định vị thế chiến lược, nâng cao năng lực quốc phòng, và chứng minh với thế giới: Việt Nam tự quyết vận mệnh, không dựa vào bất kỳ cường quốc nào.