Chiến dịch Nhát búa Nửa đêm: Iran có trả đũa và trả đũa như thế nào?
Tổng thống Donald Trump đã bóng gió về sự thay đổi chế độ ở Iran, trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth trước đó phủ nhận Chiến dịch Nhát búa Nửa đêm là nhằm thay đổi chế độ. Về phía Iran, họ sẽ trả đũa như thế nào?
Tóm tắt
Một ngày sau cuộc không kích của Mỹ vào Iran, Donald Trump ám chỉ khả năng "thay đổi chế độ", nói rằng: "Nếu chế độ hiện tại ở Iran không thể làm cho Iran vĩ đại trở lại, thì tại sao lại không có thay đổi chế độ?"
Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc cáo buộc Mỹ "phát động chiến tranh" dưới một "cái cớ phi lý", sau khi Mỹ tấn công ba cơ sở hạt nhân của Iran.
Giá dầu đang tăng, trong khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio kêu gọi Bắc Kinh gây sức ép lên Iran để nước này không đóng Eo biển Hormuz.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã phát cảnh báo đến công dân Mỹ trên toàn thế giới.
Thiệt hại tại Iran vẫn chưa rõ ràng: Trump tuyên bố các cuộc không kích của Mỹ đã "lấy quả bom ra khỏi tay họ", nhưng cơ quan giám sát của Liên Hợp Quốc cho biết họ không thể xác định được tình hình hiện tại tại nhà máy Fordo.
Israel và Iran vẫn tiếp tục giao tranh trong 24 giờ qua.
Trực tiếp
Iran khẳng định sẽ trả đũa Mỹ
Nguồn hình ảnh, IRGC
Chụp lại hình ảnh, Ông Ebrahim Zolfaghari
Phía Iran vừa tuyên
bố sẽ đáp trả Mỹ sau các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của
Iran vào cuối tuần vừa qua.
Người phát ngôn của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo
Iran (IRGC), ông Ebrahim Zolfaghari, tuyên bố Mỹ đã trực tiếp tham chiến và xâm
phạm “mảnh đất thiêng liêng” của Iran.
Ông nói rằng Mỹ sẽ phải hứng chịu “những hậu quả nặng nề, không thể lường trước và khiến họ phải hối hận” khi Iran thực hiện việc đáp trả bằng “các chiến dịch mạnh mẽ và có mục
tiêu rõ ràng”.
Phát biểu trực tiếp bằng tiếng Anh gửi đến Tổng thống Mỹ
Donald Trump, ông Zolfaghari nói: “Ngài Trump, một con bạc! Ông có thể là người
đã khơi mào cuộc chiến này – nhưng chúng tôi sẽ là người kết thúc nó!”
Trả đũa bây giờ, sau này, hoặc không bao giờ: Iran sẽ làm gì tiếp?
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Tòa nhà ở Tel Aviv, Israel bị tên lửa Iran phá hủy
Phân tích của Phóng viên An ninh Frank Gardner
Iran đã phản ứng giận dữ trước các cuộc không kích của Mỹ vào ba địa điểm hạt nhân của nước này, thề sẽ có "những hậu quả vĩnh viễn".
Nhưng đằng sau những lời nói đó, sẽ có những cuộc thảo luận sôi nổi diễn ra ở cấp cao nhất trong các cơ quan an ninh và tình báo của Iran. Họ nên leo thang xung đột bằng cách trả đũa các lợi ích của Mỹ, hay như Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi, đàm phán – điều trên thực tế có nghĩa là từ bỏ mọi hoạt động làm giàu hạt nhân ở Iran?
Cuộc tranh luận nội bộ này sẽ diễn ra vào thời điểm nhiều chỉ huy cấp cao của Iran sẽ phải cảnh giác, tự hỏi liệu họ có phải là mục tiêu tiếp theo của một cuộc không kích chính xác của Israel hay liệu ai đó trong nội bộ đã phản bội họ và cộng tác với Mossad, cơ quan tình báo đối ngoại của Israel hay chưa.
Nói chung, hiện có ba hướng hành động chiến lược khác nhau mà Iran có thể lựa chọn: trả đũa mạnh và sớm, trả đũa sau này hoặc không trả đũa gì cả.
Không có lựa chọn nào là không có rủi ro và điều quan trọng nhất trong tâm trí những người đưa ra quyết định sẽ là sự sống còn của chế độ Cộng hòa Hồi giáo.
Ngoại trưởng Iran sẽ thảo luận về 'các mối đe dọa chung' với ông Putin
Nguồn hình ảnh, Getty Images/BBC
Chụp lại hình ảnh, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin
Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi – hiện đang có mặt tại Moscow
để tham dự các cuộc hội đàm tại Điện Kremlin – cho biết ông sẽ có “các cuộc
trao đổi nghiêm túc và quan trọng” với Tổng thống Nga Vladimir Putin, xoay
quanh “những thách thức và mối đe dọa chung”.
Nga đã lên án các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở
hạt nhân của Iran. Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc nói rằng Washington đã “mở ra một
chiếc hộp Pandora”, ám chỉ một hành động dẫn đến những hậu quả khó lường và phức tạp.
Nếu ông Abbas Araghchi gặp ông Putin vào cuối ngày hôm nay,
nhiều khả năng ông sẽ nhận được những lời ủng hộ mạnh mẽ từ nhà lãnh đạo Điện
Kremlin. Tuy nhiên, khó có khả năng Moscow sẽ hỗ trợ về mặt quân sự.
Trước hết, ưu tiên hàng đầu của Nga hiện nay là cuộc chiến ở
Ukraine.
Đúng là Nga và Iran có một thỏa thuận đối tác chiến lược,
nhưng đó không phải là một hiệp ước phòng thủ, và không ràng buộc Moscow phải
cung cấp hỗ trợ quân sự cho Tehran.
Tuần trước, ông Putin tuyên bố rằng Iran chưa yêu cầu hỗ trợ
quân sự từ Moscow, và qua phát biểu của ông có thể thấy ông cũng không vội vàng
làm điều đó.
Điện Kremlin lâu nay vẫn muốn duy trì quan hệ tốt với cả
Iran lẫn Israel – đồng thời xây dựng mối quan hệ hợp tác hiệu quả với ông Tổng
thống Mỹ Donald Trump.
5 lý do khiến Iran vướng vào các cuộc xung đột trên toàn cầu
Iran là cái tên dường như luôn được nhắc đến khi nói tới những cuộc xung đột chết chóc đang diễn ra trên khắp thế giới cũng như những điểm nóng mới ở Trung Đông.
Từ cuộc chiến ở Dải Gaza giữa Israel và Hamas, đến cuộc xâm lược Ukraine của Nga, cũng như cuộc nội chiến ở Syria, Iran đã đóng một vai trò gián tiếp trong các cuộc chiến, ngay cả khi ở xa.
Căng thẳng của Iran với Mỹ đã kéo dài hàng thập niên và chiến lược phòng thủ của nước này luôn đóng một vai trò nào đó.
Để hiểu rõ hơn, video này giải thích chi tiết về 5 lý do chính khiến Iran vướng vào nhiều cuộc xung đột khác nhau.
Chụp lại video, 5 lí do khiến Iran vướng vào các cuộc xung đột trên toàn cầu
Iran có thể phản công ở đâu?
Chụp lại hình ảnh, Trung tướng Mark C. Schwartz
"Iran chắc chắn sẽ đáp trả, nhưng hình thức đáp trả thế nào thì rất khó nói," Trung tướng Mark C. Schwartz, cựu Điều phối viên An ninh Mỹ cho Israel và Chính quyền Palestine, nói với BBC.
Trung tướng Schwartz đặc biệt lo ngại cho các lực lượng Mỹ đóng quân tại các căn cứ ở Iraq, Jordan và Syria hơn là những nơi ở Bahrain và Kuwait.
Iran có một số lực lượng ủy nhiệm trong khu vực có thể hành động thay mặt nước này.
Theo ông, Kata'ib Hezbollah, nhóm dân quân Shia Iraq được Iran hậu thuẫn, là lực lượng khả thi nhất để thực hiện điều đó, tiếp theo là Houthi ở Yemen.
Mỹ đã liệt Kata'ib Hezbollah, còn được gọi là Lữ đoàn Hezbollah, vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài từ năm 2009.
Trung tướng Schwartz nói thêm rằng "không thiếu" các mục tiêu quân sự ở Iran để Israel tiếp tục tấn công hoặc Mỹ cũng có thể làm vậy nếu lực lượng của mình bị thiệt hại, nhưng "lý tưởng nhất là chúng ta sẽ đưa họ trở lại bàn đàm phán".
Những căn cứ có lực lượng Mỹ ở Trung Đông
Mỹ đã duy trì hiện diện quân sự ở Trung Đông trong nhiều thập kỷ, hiện có 45.000 quân nhân đồn trú tại ít nhất 19 căn cứ quân sự.
Các căn cứ có nhiều binh sĩ Mỹ nhất là ở Kuwait (13.500), Qatar (10.000), Bahrain (9.000) và Jordan (3.813).
Đây là những căn cứ đóng vai trò then chốt trong các hoạt động không quân, hải quân, hậu cần khu vực, thu thập tình báo và triển khai lực lượng.
Các nước Trung Đông lo ngại chiến sự leo thang
Ngay sau các cuộc
không kích của Mỹ, các quốc gia trên khắp khu vực đã phản đối hành động của Mỹ và một số bên cũng lên tiếng ủng hộ Iran.
Iraq bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc và lên án” cuộc tấn công của Mỹ vào Iran, đồng thời
cảnh báo rằng sự leo thang căng thẳng này là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an
ninh và ổn định khu vực.
Trước đó, Iraq đã
công khai ủng hộ Iran sau cuộc tấn công của Israel vào ngày 13/6 và lên án
Israel trong một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vì các hành động của
nước này.
Bộ Ngoại giao Thổ
Nhĩ Kỳ cho biết các cuộc tấn công của Mỹ vào cơ sở hạt nhân của Iran đã làm gia
tăng nguy cơ xung đột lan rộng, đồng thời bày tỏ lo ngại về những hậu quả có thể
xảy ra.
“Những diễn biến
hiện nay có thể khiến xung đột trong khu vực leo thang thành một cuộc chiến
toàn cầu. Chúng tôi không muốn viễn cảnh thảm họa này trở thành hiện thực,” bộ này
cho biết.
Tuyên bố của Bộ
Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ – có lẽ phản ánh vai trò nước này mong muốn là một
nhân tố ổn định trong khu vực – đã tránh sử dụng từ “lên án”.
Pakistan – đồng
minh quan trọng của Mỹ và là quốc gia Hồi giáo duy nhất được biết đến có vũ khí
hạt nhân – tuyên bố rằng các cuộc tấn công của Mỹ “vi phạm mọi chuẩn mực của luật
pháp quốc tế”.
Bộ Ngoại giao
Pakistan nhấn mạnh rằng Iran có “quyền tự vệ theo Hiến chương Liên Hợp Quốc”.
Trước khi Hoa Kỳ thực hiện các cuộc tấn công, Bộ trưởng Ngoại giao Pakistan Ishaq Dar đã phát biểu: "Không thể nói chiến trường này sẽ kết thúc ở đâu."
Trong khi đó, Jordan
đã đánh chặn các tên lửa Iran hướng về Israel trong lãnh thổ của họ chỉ vài giờ
sau cuộc tấn công của Mỹ vào Iran.
Còn chính quyền
Taliban ở Afghanistan không đưa ra bình luận ngay sau các cuộc tấn công của Mỹ,
nhưng trước đó đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Iran.
Thông điệp tiền hậu bất nhất của Trump và Vance
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Bài phân tích của Anthony Zurcher - phóng viên chuyên về Bắc Mỹ của BBC
Một ngày sau cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran đã trôi qua, và trò chơi chờ đợi vẫn tiếp tục. Iran một lần nữa phóng tên lửa vào Israel, nhưng mối đe dọa về một cuộc tấn công tức thì nhằm vào lực lượng Mỹ trong khu vực – vốn bao gồm hơn 40.000 binh sĩ – đã không thành hiện thực.
Trong ngày hôm đó, các quan chức Mỹ đã nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công của Mỹ không phải là một phần của một nỗ lực tấn công quy mô lớn hơn.
Những lời trấn an đó, kết hợp với cảnh báo của Tổng thống Donald Trump vào tối 21/6 về một phản ứng áp đảo sự gây hấn của Iran, dường như đã thuyết phục các nhà lãnh đạo Iran ngừng bắn – ít nhất là ở thời điểm hiện tại.
"Chúng ta đang không có chiến tranh với Iran," Phó Tổng thống JD Vance nói trong một cuộc phỏng vấn truyền hình buổi sáng. "Chúng ta đang có chiến tranh với chương trình hạt nhân của Iran."
Chính tổng thống có thể đã khiến nỗ lực này thêm phần phức tạp vào tối 22/6, khi bài đăng trên nền tảng Truth Social của ông nêu lên khả năng thay đổi chế độ ở Iran.
Mặc dù, theo phong cách điển hình của ông Trump, bài đăng được đặt dưới dạng một câu hỏi, nhưng những lời của ông lại trái ngược hoàn toàn với những nỗ lực của các cố vấn và có thể khiến người Iran phải suy nghĩ lại.
Nếu họ cảm thấy quyền lực của mình đang bị đe dọa trực tiếp, những tính toán của họ về các bước tiếp theo có thể thay đổi.
Việt Nam tiếp tục 'quan ngại sâu sắc'
Nguồn hình ảnh, Bộ Ngoại giao Việt Nam
Chụp lại hình ảnh, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng
“Việt Nam quan ngại sâu sắc về tình hình xung đột đang
leo thang phức tạp tại khu vực Trung Đông, đe dọa nghiêm trọng tính mạng và an
toàn của thường dân, hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới," người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nói trong một tuyên bố vào ngày 22/6.
"Việt Nam kêu gọi các bên liên quan chấm dứt ngay các hành
động quân sự, tiếp tục các nỗ lực đàm phán, giải quyết các bất đồng bằng các biện
pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh
thổ của các quốc gia, luật nhân đạo quốc tế…," tuyên bố cho biết thêm.
Khoảng hơn một tuần trước, Việt Nam cũng đã bày tỏ
"quan ngại sâu sắc" về về xung đột Israel - Iran.
Chiều 13/6, bà Hằng nói:
"Việt Nam quan ngại sâu sắc trước tình hình căng thẳng
hiện nay tại khu vực Trung Đông và lên án các hành động leo thang nguy hiểm, sử
dụng vũ lực, vi phạm luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc, vi phạm chủ
quyền của các quốc gia...”
Bà Hằng cũng cho biết Việt Nam “kêu gọi các bên liên quan
kiềm chế, không có các hành động leo thang căng thẳng, giải quyết các bất đồng
bằng các biện pháp hòa bình..."
Một số phản ứng khác:
Bộ Ngoại giao Nga đã ra thông báo cho biết "Nga
kiên quyết lên án các cuộc tấn công của Hoa Kỳ nhằm vào một số cơ sở hạt nhân tại
Cộng hòa Hồi giáo Iran, được tiến hành vào rạng sáng ngày 22/6, sau các đợt tấn
công gần đây của Israel".
Tại phiên họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc
ngày 22/6, Đại sứ Trung Quốc Phó Thông đã trình một dự thảo nghị quyết lên hội đồng về việc Mỹ tấn công Iran và kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện.
Liên Hợp Quốc gọi đây là một “sự leo thang nguy hiểm”
có thể “rất nhanh” vượt tầm kiểm soát, trong khi cơ quan giám sát hạt nhân của
Liên Hợp Quốc cho biết họ chưa thể đánh giá chính xác mức độ thiệt hại.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hoan nghênh “quyết
định táo bạo” của ông Trump, trong khi giới lập pháp Mỹ phản ứng trái chiều về
cuộc tấn công.
Một số quốc gia Ả Rập như Oman, Qatar... đã lên tiếng
chỉ trích cuộc tấn công của Mỹ.
Lãnh tụ Iran lần đầu lên tiếng: 'kẻ thù đã phạm sai lầm nghiêm trọng'
Nguồn hình ảnh, Ảnh chụp màn hình
Chụp lại hình ảnh, Bài đăng của ông Ali Khamenei
“Sự trừng phạt đang
tiếp diễn. Kẻ thù theo Chủ nghĩa phục quốc đã phạm một sai lầm nghiêm trọng,
gây ra một tội ác lớn - và chúng phải bị trừng phạt - và đang bị trừng phạt. Chúng
đang bị trừng phạt ngay lúc này đây,” Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei viết trên
tài khoản X vào ngày 23/6.
Đây là thông điệp
đầu tiên của ông sau khi Mỹ tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran.
Bài đăng của
ông Khamenei kèm theo hình đầu lâu khắc ngôi sao David, biểu tượng trên quốc kỳ
Israel. Hình nền phía sau là một thành phố chìm trong mưa tên lửa.
Cụm từ "kẻ
thù theo chủ nghĩa phục quốc" mà ông sử dụng là cách gọi mà Iran thường
dùng để ám chỉ chính quyền Israel.
Tuy nhiên, bài đăng
không đề cập gì tới Mỹ.
Những diễn biến mới nhất
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Hư hại tại khu phố Ramat Aviv của Tel Aviv, Israel do đợt tấn công mới của Iran, ảnh chụp ngày 22/6
Hơn 24 tiếng đã trôi qua kể từ khi Mỹ tiến hành các cuộc không kích bất ngờ nhằm
vào ba cơ sở hạt nhân ở Iran, chúng tôi xin điểm lại một số diễn biến chính:
Trong
bài phát biểu trước toàn nước Mỹ ngay sau các cuộc tấn công, Tổng thống Mỹ
Donald Trump tuyên bố Iran giờ đây "phải làm hòa", đồng thời cảnh
báo rằng những đòn tấn công trong tương lai, nếu có, sẽ còn "mạnh hơn
nhiều".
Theo
một cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc, các cuộc không kích “tuyệt mật” này được
thực hiện bởi các máy bay ném bom tàng hình B-2, nhằm vào các cơ sở hạt
nhân ngầm tại Fordo, Natanz và Isfahan.
Ông
Trump đăng trên mạng xã hội rằng các cuộc tấn công đã gây ra “thiệt hại to
lớn” đối với “tất cả” các cơ sở hạt nhân của Iran.
Tehran
lên án ông Trump đã “phản bội” cả Iran lẫn người dân Mỹ, đồng thời cảnh
báo sẽ có những “hệ quả dai dẳng”.
Liên
Hợp Quốc gọi đây là một “sự leo thang nguy hiểm” có thể “rất nhanh” vượt tầm
kiểm soát, trong khi cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cho biết
họ chưa thể đánh giá chính xác mức độ thiệt hại.
Thủ
tướng Israel Benjamin Netanyahu hoan nghênh “quyết định táo bạo” của ông
Trump, trong khi giới lập pháp Mỹ phản ứng trái chiều về cuộc tấn công.
Theo
phóng viên BBC tại Bắc Mỹ, việc ông Trump quyết định tham gia vào cuộc
xung đột giữa Iran và Israel có thể kéo theo những hệ quả chính trị khó lường.
Iran
và Israel tiếp tục giao tranh, với các cơ sở quân sự bị tấn công từ cả hai
phía – Israel ghi nhận một số người bị thương, còn Iran cho biết có nhiều
thương vong.
Vương
quốc Anh xác nhận không tham gia vào các cuộc tấn công của Mỹ, đồng thời
kêu gọi Iran quay trở lại bàn đàm phán.
Vì sao Trung Đông lại quan trọng với Mỹ?
Đã gần một thế trôi qua kỷ từ khi Mỹ tiến hành ngoại giao, can thiệp, chiến tranh và thỏa thuận kinh tế với các nước ở Trung Đông.
Trong thời gian đó, bạn đã trở thành thù, kẻ thù lại trở thành đồng minh và Mỹ vẫn duy trì sự quan tâm sâu sắc đến khu vực này - vì sao?
Video này giải thích ba lý do khiến Mỹ chấp niệm với Trung Đông.
Chụp lại video, Vì sao Trung Đông lại quan trọng với Mỹ?
'Trúng đích' – ông Trump ăn mừng việc Mỹ đánh trúng cơ sở hạt nhân của Iran
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đăng
tải trên mạng xã hội Truth Social lời tuyên bố Mỹ đã gây ra “thiệt hại to lớn” qua
các cuộc không kích nhằm vào “toàn bộ các cơ sở hạt nhân ở Iran”.
“Từ ‘xóa sổ’ là hoàn toàn chính
xác,” ông viết.
Đề cập đến một hình ảnh vệ tinh mà
ông không chia sẻ trong bài đăng, ông Trump cho biết “có thể thấy một cấu
trúc màu trắng ẩn sâu bên trong đá” và “hoàn toàn được che chắn khỏi ngọn lửa,”
trong khi “thiệt hại lớn nhất xảy ra ở sâu bên dưới mặt đất”.
“Trúng đích!!!” là từ ông dùng để kết
thúc bài đăng.
Iran và Israel ăn miếng trả miếng
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Một người đàn ông bị thương sau một trận oanh kích của Israel đang được điều trị tại Tehran
Lực lượng Phòng vệ
Israel (IDF) vừa đăng trên mạng xã hội X rằng còi báo động đã vang lên khắp khu
vực trung tâm Israel do một vụ phóng tên lửa từ Iran.
Ngay sau đó, quân đội Israel thông báo người dân có thể rời
khỏi nơi trú ẩn, cho thấy mối đe dọa tạm thời đã qua.
Trong 24 giờ qua, Israel và Iran đã liên tục tấn công đáp trả
nhau.
Từ Iran tấn công IsraelSáng Chủ nhật (22/6), Tel Aviv đã bị trúng tên lửa đạn đạo của Iran. Một số
tòa nhà dân cư bị hư hại.
Ít nhất 27 tên lửa Iran đã được phóng đi trong hai đợt, một
số tên lửa đã rơi xuống các khu vực miền bắc và trung Israel, bao gồm Haifa,
Nes Ziona và Rishon Lezion.
Từ Israel tấn công IranIsrael đã điều 20 máy bay chiến đấu thực hiện các cuộc không kích “dựa trên
thông tin tình báo” nhằm vào Tehran, Kermanshah và Hamedan.
Theo các quan chức Israel, mục tiêu bao gồm: kho và bệ phóng
tên lửa, hệ thống radar và vệ tinh, cùng một bệ phóng tên lửa đất đối không gần
Tehran.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Một tòa nhà tại Tel Aviv bị phá hủy sau đòn tấn công tên lửa của Iran hôm 22/6
Giá dầu tăng
Adam Hancock – BBC News, Singapore
Thị trường năng lượng đã mở phiên giao dịch đầu tiên sau cuộc
tấn công của Mỹ vào Iran.
Giá dầu thô Brent – loại dầu chuẩn toàn cầu – đã tăng hơn 3%
trong những giờ giao dịch đầu, vượt mốc 79 USD/thùng.
Việc giá dầu tăng được dự đoán trước sau vụ tấn công của Mỹ
nhằm vào Iran hồi cuối tuần qua, khi các nhà giao dịch lo ngại nguy cơ gián đoạn
chuỗi cung ứng.
Thị trường chứng khoán châu Á đang mở cửa trở lại.
Nguồn hình ảnh, Reuters
Mỹ kêu gọi Trung Quốc ngăn Iran đóng cửa Eo biển Hormuz
Chụp lại hình ảnh, Eo biển Hormuz
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã kêu
gọi Trung Quốc giúp ngăn chặn Iran đóng cửa Eo biển Hormuz – một tuyến thương mại
quan trọng vận chuyển gần một phần tư lượng dầu khí toàn cầu.
Phát biểu của ông Rubio được đưa ra
sau khi truyền hình nhà nước Iran đưa tin Quốc hội nước này đã thông qua một biện
pháp nhằm đóng cửa tuyến đường biển hẹp nằm ở cửa ngõ Vịnh Ba Tư.
“Tôi kêu gọi chính phủ Trung Quốc tại
Bắc Kinh hãy ngăn chặn việc này, bởi vì Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào Eo
biển Hormuz để nhập khẩu dầu,” ông Rubio nói trên Fox News.
“Nếu họ làm vậy [đóng cửa Eo biển Hormuz],
đó sẽ là một sai lầm nghiêm trọng nữa. Đó là hành động tự sát về kinh tế đối với
họ.”
Bất kỳ sự gián đoạn nào trong nguồn
cung sẽ gây hậu quả sâu rộng cho kinh tế toàn cầu, khiến giá dầu tăng cao và gây
tác động nặng nề tới các quốc gia nhập khẩu lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản.
Các nhà phân tích cho rằng quyền
quyết định đóng Eo biển Hormuz thuộc về các cơ quan an ninh-quốc phòng của Iran hơn là của
Quốc hội, và vì Iran cũng phụ thuộc vào tuyến đường này để xuất khẩu và duy trì
nền kinh tế, đây sẽ là một đòn trả đũa đầy rủi ro.
Bài đăng về 'thay đổi chế độ' của Trump gợi nhớ thời kỳ Bush
Nguồn hình ảnh, Carlos Barria/Reuters/Bloomberg via Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, Tổng thống Donald Trump, Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth (từ trái sang phải) trong bài phát biểu trước quốc dân tại Nhà Trắng vào ngày thứ Bảy, 21/6/2025
Alex Lederman – Phóng viên tại Lầu Năm Góc
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng trên mạng xã hội rằng:
"Gọi là 'thay đổi chế độ' thì không đúng chuẩn chính trị,
nhưng nếu chế độ hiện tại của Iran không thể LÀM CHO IRAN VĨ ĐẠI TRỞ LẠI, thì tại
sao lại không có thay đổi chế độ???"
Tuyên bố này trái ngược với phát ngôn của Bộ trưởng Quốc
phòng Pete Hegseth vào sáng cùng ngày (22/6), rằng:
“Nhiệm vụ lần này không và chưa bao giờ là về thay đổi chế độ.”
Phó Tổng thống JD Vance cũng nói trên đài ABC vào hôm 22/6:
“Trước hết, chúng tôi không muốn đạt được thay đổi chế độ. Mục
tiêu là chấm dứt chương trình hạt nhân của Iran.”
Chủ đề thay đổi chế độ từ lâu đã là chủ đề gây tranh cãi
trong nội bộ Đảng Cộng hòa.
Tổng thống Cộng hòa gần đây nhất trước Trump, George W.
Bush, từng theo đuổi chính sách thay đổi chế độ tại Iraq, dựa trên cáo buộc sở
hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt – điều sau đó được chứng minh là không có thật.
Chính sách thay đổi chế độ và các cuộc can thiệp quân sự tại
Trung Đông đã dần mất sự ủng hộ trong hàng ngũ cử tri Cộng hòa. Tổng thống
Trump đã tận dụng điều này, tranh cử với cam kết "không có chiến tranh mới".
Tuy nhiên, nhiều nhân vật truyền thống theo đường lối diều
hâu trong an ninh quốc gia và những người ủng hộ các cuộc tấn công của Israel vẫn
còn ảnh hưởng trong chính giới Đảng Cộng hòa.
Việc tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran không chỉ đơn thuần
là quyết định đối ngoại đối với Tổng thống Trump. Ông còn phải cân bằng giữa
các phe phái đối lập trong nước trong các tính toán chính trị của mình.
Bộ Ngoại giao Mỹ phát cảnh báo toàn cầu cho công dân Mỹ
Người Mỹ trên toàn thế giới được yêu cầu cảnh giác sau các
cuộc không kích của nước này nhằm vào Iran.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã ban hành cảnh báo an ninh toàn cầu dành
cho công dân Mỹ.
“Có khả năng xảy ra các cuộc biểu tình chống lại công dân và
lợi ích của Mỹ ở nước ngoài. Bộ Ngoại giao khuyến cáo công dân Mỹ trên toàn thế
giới nâng cao cảnh giác,” thông báo nêu rõ.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh, Thành viên đoàn Thanh niên Cộng sản Hy Lạp biểu tình bên ngoài Đại sứ quán Mỹ ở Athens hôm 22/6
