Các án nặng trong 2 ngày, nhân quyền Việt Nam đi về đâu?

Tòa án Nhân dân TP Hà Nội tuyên án 10 năm tù cho nhà hoạt động Trịnh Bá Phương và 6 năm tù cho Nguyễn Thị Tâm ngày 15/12.

Trực tiếp

  1. Ân xá Quốc tế kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho bà Phạm Đoan Trang

    Phó giám đốc khu vực, phụ trách các chiến dịch vận động của tổ chức Ân xá Quốc tế, bà Ming Yu Hah, nói rằng cách hành xử của giới chức đối với bà Phạm Đoan Trang là "sự tàn bạo điển hình của việc giới chức Việt Nam đàn áp hoạt động nhân quyền ôn hòa ở nước này".

    Bà kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho bà Đoan Trang cùng toàn bộ "những người bảo vệ nhân quyền hiện đang bị giam giữ bất công tại Việt Nam".

    Trước khi diễn ra phiên xử bà Phạm Đoan Trang, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói có ít nhất 146 người đã bị bắt giữ tại Việt Nam chỉ vì họ thực hiện các quyền căn bản của mình.

    Getty Images

    Nguồn hình ảnh, Getty Images

  2. 'Nhân quyền lớn nhất ở VN là lo cho 100 triệu dân ấm no', Thủ tướng Phạm Minh Chính

    Đầu tháng 12/2021, các báo VN đăng lời phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu quan điểm về nhân quyền như sau:

    "Nhân quyền lớn nhất ở Việt Nam là lo cho 100 triệu dân ấm no và hạnh phúc, dân chủ, cuộc sống bình yên, an ninh, an toàn, an dân, đó là điều quan trọng nhất, phát huy tối đa yếu tố con người.

    Đồng thời giữ vững ổn định chính trị. Xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, không hy sinh an sinh xã hội, môi trường, tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần."

    Hôm cuối tháng 10/2021, khi nói chuyện với cộng đồng Việt tại Anh trong chuyến thăm đến Scotland dự hội nghị COP26, ông Chính nói:

    "Nhân quyền lớn nhất là chúng ta ổn định chính trị. Để bảo vệ nhân quyền thì phải có pháp quyền, và chúng ta đang nỗ lực xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN."

    Getty

    Nguồn hình ảnh, Getty Images

    Chụp lại hình ảnh, Thủ tướng Phạm Minh Chính
  3. Anh Quốc đăng bài tiếng Việt về tự do báo chí

    Trang Facebook của Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Việt Nam hôm 14/12 có bài video về Tự do báo chí.

    Bản tiếng Việt của bài viết:

    "Xã hội dân chủ sẽ không thể tồn tại nếu thiếu tự do báo chí.Các nhà báo có quyền tự do và độc lập khi đưa tin về những vấn đề mà công chúng quan tâm mà không bị cản trở bởi những người có quyền lực.

    Tuy nhiên, trên khắp thế giới, nhiều nhà báo đang bị trả thù hoặc đối mặt với tình trạng bạo lực hay tù tội chỉ vì họ đang thực hiện nhiệm vụ của mình."

    Trước đó, hôm 10/12, nhân ngày Nhân quyền quốc tế, Đại sứ Anh, Gareth Ward cùng nữ Đại sứ Canada Deborah Paul công bố video, nói rằng "Chúng tôi cảm ơn tất cả các nhà báo trên khắp thế giới, những người đã phản ánh những bất công, cho chúng ta sự thật để chúng ta được tự do suy nghĩ và phản biện về thế giới xung quanh, đồng thời, tưởng nhớ tất cả những nhà báo đã thiệt mạng trong khi thực thi nhiệm vụ".

    Chụp lại video, Đại sứ Anh tại Việt Nam, Gareth Ward và Đại sứ Canada tại Việt Nam, Deborah Paul
  4. HRW lên tiếng trước hai phiên toà

    Phil Robertson, Phó Giám đốc khu vực châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) trước phiên tòa xét xử hai nhà hoạt động, Phạm Đoan Trang hôm 14/12 và Trịnh Bá Phương, dự kiến vào ngày 15/12:

    "Đã có một tuyên bố chung từ 28 tổ chức phi chính phủ, trong đó có chúng tôi - Human Rights Watch, về vụ việc của Phạm Đoan Trang.

    Điều này cho thấy áp lực có thể tác động đến chính phủ Việt Nam, nhưng nỗ lực đó phải được duy trì.

    Cả Phạm Đoan Trang và Trịnh Bá Phương đều không làm gì sai, và họ nên được trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện."

    Những nhà hoạt động xã hội dân sự như thế này cần được khen ngợi vì sự trung thực, dũng cảm và cam kết hành động cho một nhà nước tốt đẹp hơn, chống tham nhũng và bảo vệ nhân quyền. Họ không nên bị trừng phạt như tội phạm.

    Mỗi khi những nhà hoạt động như vậy bị bắt vào tù, người dân và đất nước Việt Nam lại yếu thế hơn."

    Phạm Đoan Trang và Trịnh Bá Phương

    Nguồn hình ảnh, BB

    Chụp lại hình ảnh, Toà án tại Hà Nội xét xử hai nhà hoạt động, Phạm Đoan Trang hôm 14/12 và Trịnh Bá Phương, dự kiến vào ngày 15/12
  5. Mẹ Phạm Đoan Trang: 'Sẽ giữ sức khỏe thật tốt' để tiếp sức mạnh cho con gái

    Facebooker Thu Đỗ viết:Phiên tòa xét xử chị Trang, lối đi vào cổng toà án bị chặn lại, và tất cả mọi người muốn đi vào đều phải xuất trình giấy tờ mới được đi vào.

    Tôi gặp mẹ của chị Phạm Đoan Trang là bác Căn, tinh thần của bác rất là vững vàng.Tôi rất nể phục tinh thần của bác.

    Bác nói rằng “ Bác sẽ giữ sức khỏe thật tốt để là nguồn điện tiếp thêm sức mạnh cho chị Trang.”

    Facebook Thu Đỗ

    Nguồn hình ảnh, Facebook Thu Đỗ

    Chụp lại hình ảnh, Bà Bùi Thị Thiện Căn và cô Thu Đỗ tại cổng tòa, trước giờ xử án

    Luật sư Đặng Đình Mạnh viết trên trang Facebook cá nhân:

    Mới mở đầu phần thủ tục phiên tòa xét xử cô Phạm Thị Đoan Trang, hội đồng xét xử đã phải vào trong hội ý vì luật sư nêu ra hàng loạt yêu cầu tố tụng cho phiên tòa đã chưa được thực hiện.

    Tranh thủ, Đoan Trang quay lại nhìn về phía người mẹ đang ngồi cách mình khoảng sau 5m.

    Người mẹ, tuổi đã trên bát tuần đưa ngón tay cái Number one động viên con. Vắn tắt, đơn sơ, nhưng quá đầy đủ cho một cử chỉ động viên con gái mình đang đối diện với nghịch cảnh cuộc đời.

    Có lẽ, chỉ có dòng máu anh thư chảy trong huyết quản người mẹ Việt mới có thể luân chuyển, hun đúc nên tinh thần kiên cường của một Đoan Trang mà chúng tôi phải ngả mũ từ rất xa.

  6. Phản ứng của các luật sư

    Có năm luật sư tham gia bào chữa cho bà Phạm Đoan Trang trong phiên sơ thẩm, gồm các luât sư Nguyễn Văn Miếng, Đặng Đình Mạnh, Lê Văn Luân, Ngô Anh Tuấn và Phạm Lệ Quyên.

    Nói chuyện với BBC News Tiếng Việt ngay sau phiên tòa, luật sư Ngô Anh Tuấn nói:

    "Đại diện VKS đề nghị từ 7 đến 8 năm tù. Hội đồng xét xử đã tuyên mức án 9 năm tù. Họ tuyên án như vậy không trái luật. Trước đây, HĐXX chỉ tuyên trong khung VKS đề xuất, nhưng theo luật mới bây giờ, họ có quyền tuyên cao hơn đề nghị của VKS."

    Trước câu hỏi các luật sư và bà Phạm Đoan Trang có được trình bày đầy đủ lý lẽ trong phiên xử hay không, luật sư Tuấn nói vắn tắt, "không đầy đủ".

    Trên trang Facebook cá nhân của mình, luật sư Đặng Đình Mạnh viết:

    "Trao đổi với chúng tôi tại trại tạm giam một ngày trước phiên tòa, có lẽ, đến 90% cô Phạm Thị Đoan Trang sẽ quyết định kháng cáo bản án sơ thẩm."

    Facebook Dang Manh

    Nguồn hình ảnh, Facebook Dang Manh

    Chụp lại hình ảnh, Bà Bùi Thị Thiện Căn, mẹ của nhà báo Phạm Đoan Trang, và các luật sư bảo vệ bà Trang
  7. Ngày 14/12 'đen tối' cho các tổ chức nhân quyền

    Vẫn trong ngày 14/12/2021, Tòa Tối cao Liên bang Nga cho mở lại vụ việc của tổ chức nhân quyền Memorial (Tưởng niệm), đã bị đóng năm 2016.

    Tòa án Nga cho rằng tổ chức này, có lịch sử lâu dài từ năm 1989, khi còn Liên Xô, nay đã "vi phạm luật về đặc vụ nước ngoài".

    Do viện sỹ, nhà hoạt động nhân quyền được Nobel Hòa bình, Andrei Sakharov lập ra để tưởng niệm các nạn nhân chế độ Stalin ở Liên Xô ̣(cũ), Memorial trở thành tổ chức hỗ trợ những nhà đấu tranh nhân quyền, quyền phụ nữ, quyền thiểu số ở Nga thời gian sau này.

    Năm 2016, chính quyền đã coi Memorial International là "đặc vụ nước ngoài".

    Việc mở lại điều tra có thể dẫn tới quyết định đóng hẳn hoạt động của họ, theo các báo châu Âu.

  8. Belarus xử nhà hoạt động 18 năm tù

    Cùng ngày 14/12, tòa án Belarus xử 18 năm tù ông Sergei Tikhanovsky vì "tổ chức bạo động", sau phiên xử bị lên án khắp châu Âu. Là người thách thức tổng thống Aleksandr Lukashenko trong cuộc bầu cử năm 2020, ông bị bắt trước cuộc đầu phiếu.

    Vợ ông, bà Svetlana Tikhanovskaya đã ra tranh cử và "giành thắng lợi", theo phe đối lập Belarus.

    Nhưng sau đó, công an Belarus bắt đầu truy bắt các nhà hoạt động và bà Tikhanovskaya phải sang EU tỵ nạn.

    Sergei Tikhanovsky

    Nguồn hình ảnh, Getty Images

    Chụp lại hình ảnh, Sergei Tikhanovsky bị xử 18 năm tù tại Minsk
  9. Bà Phạm Đoan Trang bị xử 9 năm tù

    Phiên tòa sơ thẩm tại Hà Nội xét xử nhà báo Phạm Đoan Trang kết thúc cuối giờ chiều ngày 14/12 với mức án tù 9 năm dành cho bà về tội "tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", quy định tại điều 88 Bộ luật Hình sự 1999.

    Mẹ và anh trai của bà Phạm Đoan Trang được vào dự trong tòa, tuy nhiên, ông Phạm Chính Trực đã bị đuổi khỏi phòng xử ngay sau khi em gái ông nói lời sau cùng, trước khi tòa bước sang phần nghị án.

    Ông Trực bị lực lượng an ninh đưa ra khỏi phòng xử là bởi ông đã đứng dậy vỗ tay, nói to rằng gia đình tự hào về em gái mình và phản đối thái độ xét xử bất công của tòa.

    Một số nhà ngoại giao quốc tế đã được vào quan sát phiên toà, gồm đại diện của các ĐSQ Mỹ, Canada, Đức và Liên hiệp châu Âu.

    Hai mẹ con bà Đoan Trang

    Nguồn hình ảnh, FB Doan Trang

    Chụp lại hình ảnh, Mẹ của Phạm Đoan Trang được tới dự phiên toà - ảnh chụp từ trước