Trung Quốc: Đưa Tư tưởng Tập Cận Bình vào Đại học có thể ‘dục tốc bất đạt?’

Trong thời đại dân chủ, văn minh và mở rộng, mở cửa tư tưởng, việc đảng cộng sản Trung Quốc và lãnh đạo đương kim của đảng này quyết định đưa tư tưởng Tập Cận Bình vào tuyên truyền ‘sâu rộng’ và giảng dạy, hoc tập ở các đại học Trung Quốc là trái quy luật và có thể ‘dục tốc bất đạt’, hai nhà bình luận từ Việt Nam nói với BBC News Tiếng Việt hôm thứ Hai.

Tin cho hay, từ học kỳ này 37 đại học ở Trung Quốc, trong đó có các đại học thuộc nhóm tinh hoa như Bắc Kinh, Thanh Hoa, Nam Khai v.v… sẽ chính thức đưa môn học được biết đến như là “Tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc cho thời đại mới” vào giảng dạy trong chương trình đào tạo với dự kiến sẽ trở thành môn bắt buộc.

'Quá muộn để kiềm chế ảnh hưởng toàn cầu của TQ'

ĐH 13: VN định vị thế nào trước 'Giấc mộng Trung Hoa'?

‘Tư tưởng Tập Cận Bình’ ghi vào Điều lệ Đảng?

Động thái này diễn ra gần ba năm sau khi tư tưởng của nhà lãnh đạo Tập Cận Bình được biểu quyết để đưa vào Điều lệ đảng tại phiên bế mạc Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 19 của Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày 24/10/2017, khiến ông trở thành nhà lãnh đạo thứ hai trong lúc còn sống, sau Mao Trạch Đông, được đưa tư tưởng kèm tên tuổi của mình vào điều lệ đảng.

Bình luận về diễn biến mới này, hôm 05/10/2020, từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Nguyên Bình, cựu Trung tá Quân đội Nhân dân Việt Nam, nhà nghiên cứu Trung Quốc, nói với BBC:

“Động thái này làm tôi nhớ lại thời Cách mạng Văn hóa , ông Mao Trạch Đông cũng đã từng làm như thế, với Cách mạng Văn hóa, người ta đã đem quyển ‘Ngữ lục Mao Trạch Đông’ phát cho tất cả mọi người.

“Hồi tôi học ở bên Trung Quốc, tôi phải mang bốn tập dày về Việt Nam, tức là họ phổ cập trong cả nước Trung Quốc. Động thái của ông Tập Cân Bình bây giờ tôi thấy chẳng khác gì hồi Cách mạng Văn hóa cả.

“Mà tôi nghĩ rằng Cách mạng Văn hóa họ làm đến như thế mà cuối cùng vẫn bị sụp đổ, vẫn gây ra bao nhiêu khó khăn, trong đó gây cho kinh tế Trung Quốc đứng bên bờ vực thẳm. Phải chăng ông Tập Cận Bình đang muốn làm ‘Hoàng đế’ kiểu mới và liệu con đường cầm quyền của ông ấy sẽ cũng kéo dài và giống như ông Mao?”

Có khác gì Mao?

Nhà nghiên cứu Trung Quốc cho rằng lãnh đạo đương kim của Trung Quốc đã áp dụng nhiều tư tưởng của Mao Trạch Đông trong bối cảnh mới, tình hình mới về cả nội trị và bang giao, bà nói:

“Thực ra, tôi thấy ông Tập Cận Bình đã áp dựng rất nhiều tư tưởng của ông Mao, ví dụ như ông Mao nói là ‘Thiên hạ đại loạn, Trung Quốc đại trị’, tức là ông ấy khuấy động tất cả thiên hạ cho rối loạn lên, để Trung Quốc được bình ổn, nhưng đó là tưởng tượng của Mao.

“Còn bây giờ, dưới thời Tập Cận Bình, tôi thấy cụ thể là Trung Quốc bây giờ đang gặp rất nhiều khó khăn về kinh tế do cuộc chiến tranh thương mại đụng đầu với nước Mỹ của Tổng thống Donald Trump, bên cạnh những vấn đề về thiên tai, bệnh dịch mà nhiều người nói cũng có liên quan tới hậu quả của phát triển quá tham vọng và thiếu quan tâm, hoặc có trách nhiệm hơn.

“Thế nhưng, dường như ông Tập không chú trọng để khắc phục những khó khăn ở bên trong, ở gốc rễ, trong đó có khó khăn như trên, mà ông cứ khuấy động những mâu thuẫn với nhiều nước trên thế giới và khu vực, trong đó có tranh chấp ở Biển Đông, tranh chấp với Trung Quốc, đối đầu với phương Tây v.v…, rồi đưa ra tham vọng Nhất Đới Nhất Lộ, đầu tư hợp tác ‘bẫy nợ’ v.v… thì bài bản tôi thấy về bản chất cũng giống với tư tưởng của Mao Trạch Đông.

“Mà ông Mao đã thất bại rồi, thì chắc gì ông Tập Cận Bình có thể thành công nếu đi theo con đường tham vọng và khuấy động như vậy.”

‘Cực đoan, lạ lùng’?

Từ Sài Gòn, nhà quan sát thời sự và tâm lý chính trị - xã hội Mạc Văn Trang, đưa ra nhận định của mình với BBC:

“Tôi chỉ cảm thấy buồn cười khi được biết về động thái mới này của ông Tập Cận Bình và đảng Cộng sản Trung Quốc. Tôi không hề ngạc nhiên.

“Lý do là bởi vì khi ông Tập Cận Bình đưa ra việc sửa Hiến pháp để ông có thể làm Tổng Bí thư và Chủ tịch Trung Quốc không có giới hạn nhiệm kỳ, thời gian, thứ hai là đưa tư tưởng Tập Cận Bình vào trong Hiến pháp, Điều Lệ đảng, rồi ông dường như muốn trở thành Mao Trạch Đông, thì với lô-gíc như vậy ông đem tư tưởng của ông truyền bá vào trong các trường Đại học, rồi sẽ làm lên một quyển sách nhỏ, kiểu như cuốn ‘Mao tuyển’, thành ‘Tập tuyển’ để cho hàng ngày đảng viên phải học tập.

“Trước đây, tôi đã nghe nói là các chi bộ đảng hàng ngày phải đọc những câu tư tưởng Tập Cận Bình rồi kiểm điểm, rồi phải báo cáo cho chi bộ, chi ủy, cả các giảng viên cũng vậy, thì nó thể hiện một quan điểm độc tài, cực đoan, toàn trị tới đỉnh điểm như là thời Mao Trạch Đông, rõ ràng đây là một điều rất lạ lùng trong một thế giới ở thời đại đã văn minh hơn trước như hiện nay.

“Ngày này là thời đại của 4.0, mạng Internet toàn cầu, thời đại rộng mở, người ta đào tạo học sinh, sinh viên trở thành những công dân toàn cầu, công dân quốc tế, mà lại trở lại giáo dục những tư tưởng theo lối cực đoan, đảng trị, rồi dân tộc cực đoan, chủ nghĩa cực đoan, toàn trị, độc tài như thế, thì rất là lạ và rất là nguy hiểm.”

Dục tốc bất đạt?

Khi được hỏi liệu đảng Cộng sản Trung Quốc và cá nhân ông Tập Cận Bình sẽ có thành công hay không với chính sách đưa tư tưởng của nhà lãnh đạo đương kim này vào hệ thống chính trị, vào xã hộ và cộng đồng và về mặt nội trị, lẫn bang giao, hệ quả có thể ra sao, bà Nguyễn Nguyên Bình nói với BBC:

“Tôi e rằng tất cả ý đồ này sẽ thất bại và đó là tất yếu, lý do là trong khi các nước khác phát triển theo xu thế dân chủ, dựa vào kinh tế thị trường và những quy luật khách quan thực sự của nó, thì ông Tập Cận Bình qua cách làm đã thể hiện của mình, từ đối nội tới đối ngoại, trong đó có tung ra tư tưởng Tập Cận Bình như thế, đã ‘dục tốc bất đạt’.

“Ông Tập đã muốn dùng mọi mánh lới, ở đây họ nói là ‘tư tưởng Tập Cận Bình’, nhưng tôi nói thật là chẳng thấy tư tưởng gì cả, mà nó chỉ là những mánh lới thôi.

“Đó là những mánh lới để cai trị đất nước, gọi là nội trị, hay là những mánh lới để sử dụng sức mạnh, chiến tranh, hăm dọa, những mánh lới để đục nước béo cò v.v… chẳng có gì xứng để gọi là tư tưởng cả.

“Mà nếu chỉ là những mánh lới thì cũng chẳng có gì là mới mẻ vì từ trước tới nay, những người tiền nhiệm của ông ấy cũng đã từng làm và cũng đã từng thất bại.

“Bây giờ, ông ấy đứng trước nguy cơ thất bại cao hơn, vì ông ấy còn tỏ ra nóng vội hơn, và người ta đã nói là ‘dục tốc bất đạt’, ông ấy càng nóng vội thì lại càng chóng chuốc lấy thất bại và ông ấy lại dùng tất cả những biện pháp mánh lới, quyền mưu, cường quyền, kể cả lòe bịp v.v… để đạt mục đích, thực hiện những tham vọng, những ảo vọng như là ‘Trung Hoa mộng’ đầy tham vọng của ông ấy, thì làm sao mà không thất bại.

“Bởi vì ông đã thể hiện quá sớm và quá rõ, tự lộ bộ mặt tham vọng quá rõ, nên rất nhiều nước trên thế giới, trong đó có Mỹ và phương Tây và kể cả ở khu vực, đã nhìn thấy rõ bộ mặt và mưu đồ của ông.

“Trước kia còn có thể lừa phỉnh được một số người, nhưng bây giờ Trung Quốc và Tập Cận Bình càng ngày càng lộ những điều đó ra, người ta càng thấy rõ chân tướng, động cơ xấu xa của chính quyền của ông ta và ông ta, thì ai lại dại gì hợp tác với Trung Quốc và ông ấy nữa để làm lợi cho Trung Quốc và suy yếu bản thân?”

Bế tắc, lo sợ?

Từ Sài Gòn, ông Mạc Văn Trang bình luận thêm:

“Tôi nghĩ rằng đây là một sự thể hiện cực đoan mà đi đến chỗ bế tắc. Họ lo sợ trước làn song mà các đảng viên, rồi sinh viên Trung Quốc ở trong nước hướng về những giá trị toàn cầu.

“Cho nên chính quyền Tập Cận Bình và đảng cầm quyền cố gắng làm sao để bưng bít thông tin, trong khi nhồi nhét tư tưởng, để bảo vệ sự tồn vong của đảng Cộng sản Trung Quốc.

“Nhưng tôi nghĩ điều đó càng đẩy mạnh hơn quá trình phản ứng của nhân dân, bởi vì không thể nào ngăn nổi làn sóng thông tin, những làn sóng văn minh của nhân loại, dòng chảy văn minh nhân loại tràn vào.

“Và những cái đó sẽ chống lại những gì đi ngược lại xu thế của văn minh nhân loại.

“Cho nên theo tôi, nó sẽ càng làm đẩy nhanh quá trình đổ vỡ của đảng cộng sản Trung Quốc và chính quyền mà thôi, chứ không phải là ngược lại.

“Tức là nhồi sọ như thế sẽ càng làm tạo ra sự bức xúc, sự phản ứng, sự mất lòng tin và trên bình diện chung càng làm cho tình thế của đảng cộng sản Trung Quốc càng bất lợi.

“Mặt khác khi cảm thấy càng bị nguy ngập, càng bị đe dọa sự tồn vong, thì họ càng bằng mọi giá tìm mọi biện pháp khiên cưỡng để củng cố, như thế mâu thuẫn sẽ lại càng dâng cao hơn.

“Và có thể như thế sẽ lại càng sớm dẫn đến sự thay đổi hơn, sự sụp đổ sớm hơn của đảng này và quyền lực cùng chính quyền của họ.”

Tin cho hay, các khóa học ở bậc đại học tại Trung Quốc về tư tưởng Tập Cận Bình sẽ diễn ra tại Trường chính trị Marixm, một tổ chức liên kết 37 trường, viện đại học.

Tư tưởng Tập Cận Bình được đảng Cộng sản Trung Quốc tuyên truyền kêu gọi vươn mạnh sức mạnh kinh tế của Trung Quốc vào mốc định hướng 2035, đồng thời nâng cao mạnh mẽ một cách đáng kể năng lực khoa học, công nghệ quốc gia với mục tiêu quan trọng đặt ra là đưa Trung Quốc trở thành một "quốc gia xã hội chủ nghĩa hiện đại vĩ đại" vào thời điểm nước này đánh dấu niệm 100 năm lập quốc vào năm 2049.

"Thực ra đây là cách nói bên ngoài cho bóng bảy thôi, bên trong là Trung Quốc tuyên bố các mốc vào năm 2035 rồi 2049 sẽ loại bỏ và thay thế sức mạnh kinh tế, tài chính, khoa học, công nghệ, rồi chính trị, quân sự của phương Tây vào các thời điểm được định rõ đó trong kế hoạch của Trung Quốc, nhưng quan trọng nhất là qua các mốc đó họ có kế hoạch thay thế trật tự thế giới hiện nay bằng trật tự của Trung Quốc, điều mà phương Tây và thế giới đang tỏ ra quan ngại," nhà nghiên cứu Trung Quốc Nguyễn Nguyên Bình nói thêm với BBC hôm 05/10 từ Hà Nội.