Covid-19: Chỉ có vaccine là 'con đường bền vững giúp thoát dịch'

Con đường mà Việt Nam tự giúp để thoát khỏi đại dịch Covid-19, cũng như đã được thế giới đúc kết, chính là vaccine và tiêm chủng, một thầy thuốc từ Úc nói với BBC hôm thứ Ba.

Đây là giải pháp mà Việt Nam cần coi như một yếu tố quan trọng trong chiến lược và kịch bản chống dịch bệnh bên cạnh các biện pháp khác đã áp dụng như cách ly, xét nghiệm, vệ sinh cá nhân tay miệng, đeo khẩu trang v.v..., vẫn theo ý kiến này.

Trao đổi với BBC News tiếng Việt hôm 08/6/2021 từ Melbourne, thành phố lớn thứ hai và nằm ở Đông Nam nước Úc, bác sỹ Phan Đinh Hiệp nói:

Covid-19: Biến thể Delta lây truyền nhanh hơn 40%

Covid-19: Không có liều vaccine nào thực sự là 'miễn phí'

Covid: Ba Lan thừa vaccine và thưởng qua xổ số cho dân đi tiêm

Covid-19: Dân góp quỹ, phép lạ của Việt Nam?

"Vụ dịch này thế giới cũng đã đúc kết là chỉ có con đường vaccine mới giúp thoát ra được bền vững, còn nếu chưa tiến hành tiêm chủng diện rộng tại cộng đồng được thì vẫn phải cách ly và xét nghiệm cho thật nhiều, bên cạnh các biện pháp vệ sinh cá nhân ở cộng đồng khác cần nhắc nhở công chúng.

"Đây chính xác là con đường mà Việt nam cần làm để thoát ra, để tự giúp với việc đẩy nhanh tỷ lệ tiêm chủng tại cộng đồng, còn với các biện pháp khác tôi nghĩ về vệ sinh cá nhân thì Việt Nam đã làm khá đủ rồi, còn cách ly thì liên quan tới xã hội và các hoạt động, thì luôn là câu hỏi cách ly thế nào, lúc nào cho hợp lý.

"Cái này tùy vào điều kiện mỗi nước để tiến hành cách ly thế nào cho đúng, ngay cả như Úc là nơi tôi đang sinh sống và làm việc nơi có điều kiện cách ly được làm tốt đến bao nhiêu, nhưng dịch vẫn thoát ra được và lây lan.

"Thành ra, tôi nghĩ rất mong Việt Nam phối hợp các biện pháp được tốt, nhất là cần phải đẩy nhanh tiêm chủng diện rộng cộng đồng, còn thành công cũng không chỉ có 'khôn' mà cũng cần phải có yếu tố 'may mắn' nữa.

"Chẳng hạn như may mắn tìm được kịp thời, hay chế được kịp thời vaccine đủ chất lượng và số lượng trong cuộc đua chung trên thế giới và khu vực về vaccine để chủng ngừa, còn nếu chưa giải bài toán vaccine, chủng ngừa này, thì còn có thể bị mắc đi, mắc lại rất phức tạp."

Độ tin cậy của vaccine thế nào?

Nhân dịp này, bác sỹ Phan Đình Hiệp cũng chia sẻ góc nhìn của mình về độ tin cậy của vaccine phòng chống Covid-19, một điều được công chúng rất quan tâm hiện nay:

"Tôi có nghe được những câu hỏi trong cộng đồng ở cả Việt Nam lẫn tại Úc hay ở hải ngoại đặt vấn đề về độ tin cậy của các loại vaccine Covid-19 được chế hiện nay.

"Theo tôi, mặc dù các biến thể, đột biến của Covid-19 lần này có thể làm cho hiệu quả của vaccine chậm đi, nhưng trên phương diện cộng đồng, các vaccine vẫn giúp ích cho miễn dịch cộng đồng.

"Các vaccine vẫn có hiệu quả, ví dụ như vaccine của Pfizer nếu tiêm hai mũi, ngay cả với biến chùng của Ấn Độ, thì vẫn có tác dụng, tức là vẫn trên 60%, chứ không đến nỗi ít.

"Nếu mới tiêm một mũi, thì hiệu quả là khoảng 33%, nhưng nếu tiêm đủ hai mũi, tác dụng lên đến trên 60%, tức là có thể tới 69% hay 70%, cần theo dõi thêm các số liệu thống kê, nhưng rõ ràng là nó có tác dụng.

"Cho nên đối với cộng đồng, miễn dịch cộng đồng gia tăng rất có ý nghĩa, nên nhớ rằng ngay cả với bệnh cúm Covid này, không phải trường hợp nào mắc cũng tử vong hết, đó là một điều chúng ta có thể thấy rõ ràng.

"Thế nhưng nếu nhiều người bị mắc cùng một lúc quá, nhất là khi có những đợt tái bùng phát xảy ra, thì hệ thống y tế nào, dù mạnh đến mấy, cũng có nguy cơ quá tải và khó có thể đáp ứng, mà ở cộng đồng người ta vẫn gọi nôm na là 'vỡ' hệ thống y tế.

"Lúc ấy, bị nặng hay bị nhẹ cũng có thể không được chăm sóc đầy đủ như ý và khả năng bị nặng hơn hay tử vong mới nhiều, do đó nếu chưa miễn dịch cộng đồng nhiều, thì Covid-19 vẫn là một nguy cơ tiềm ẩn.

"Còn nếu miễn dịch cộng đồng tăng lên, nhất là nhờ có vaccine và tiêm chủng kịp thời, diện rộng, tỷ lệ cao với công chúng và những người cần được chủng ngừa, thì con đường thoát ra khỏi dịch bệnh mới chắc chắn.

"Bởi vì với Covid-19, không như là hy vọng hay quan sát trước đây cho rằng nó sẽ tự động tiêu đi hay thậm chí tiêu nhanh sau vài tháng, thực tế là không như vậy và có lẽ Covid-19 lần này sẽ không đi con đường tự tiêu như vậy, mà nó sẽ tồn tại cùng với chúng ta ở vùng này, hay vùng khác và nó chạy từ vùng này qua vùng khác.

"Thành ra, nếu như cộng đồng nào đã tiêm đủ, hoặc tiêm với tỷ lệ cao đáp ứng miễn dịch cộng đồng, thì nếu con virus này có thâm nhập vào, thì có ít người hơn bị bệnh, khi đó hệ thống y tế công công mới có thể đương đầu được, nhất là những người già, yếu, có bệnh nền v.v..., lại không có tiêm phòng, thì tỷ vong sẽ cao hơn, nếu thiếu chủng ngừa, trong lúc hệ thống y tế, bệnh viện bị ngập tràn, khó đối phó nổi.

"Thành ra, tôi cho rằng không chỉ ở Úc hay ở bất cứ đâu, nhất là đối với Việt Nam đang đương đầu với đợt bùng phát dịch thứ tư khá căng thẳng, vaccine và chủng ngừa vẫn là yếu tố chiến lược cao nhất, con đường hiệu quả duy nhất, còn chưa có vaccine, thì xét nghiệm sớm, điều trị từ đầu kết hợp với các biện pháp khác như tôi đã nói ở trên thì vẫn cần đến, song đó là những biện pháp cần thiết, song không thể hoàn toàn thay thế vaccine, chủng ngừa vốn giúp nâng cao miễn dịch cộng đồng đối phó với Covid-19 cơ bản, bền vững và hiệu quả hơn," bác sỹ Phan Đình Hiệp nói với BBC từ Melbourne hôm thứ Ba.