UNDP nói giá cả leo thang đặc biệt là thực phẩm là vấn đề lớn

Trong tuần này ông Pincus được trích lời nói rằng đã có sự "chủ quan" sau khi Việt Nam khá thành công trong kinh tế những năm qua.

Sự chủ quan này theo ông không phải là không biết về những vấn đề đang xảy ra mà là chưa có được các cơ quan đủ kinh nghiệm và phối hợp đủ tốt để đối phó với các thay đổi nhằm đạt ổn định về kinh tế.

Về việc chính phủ tham khảo ý kiến của các tổ chức tài chính quốc tế hay của LHQ giúp Việt Nam đạt thành công về kinh tế trong những năm qua, ông cho biết Chính phủ Việt Nam thực ra không dựa quá nhiều vào lời khuyên từ bên ngoài.

Ông so sánh rằng về cơ bản Việt Nam tự đưa ra quyết định về chính sách quản lý kinh tế vì đó là việc nội bộ.

"Hà Nội không phụ thuộc nhiều vào các tổ chức quốc tế cố vấn kinh tế cho họ về kỹ thuật".

Kinh tế gia trưởng của UNDP nói thêm: "Việt Nam có nhiều chuyên gia rất tự tin về khả năng chuyên môn tại các cơ quan quản lý cấp nhà nước,"

Một bộ phận trong chính phủ bảo nào đi nhanh lên, còn một phận khác bảo dừng lại đi   Jonathan Pincus, Kinh tế gia trưởng UNDP tại VN

Ông Jonathan Pincus từng cho Financial Times của Anh biết là trong thời gian qua chính sách tài chính không hỗ trợ cho chính sách tiền tệ tại Việt Nam.

Ông giải thích thêm ý này rằng: "Nay là lúc cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài chính, bao gồm chính sách đầu tư cũng như các dự án sử dụng vốn công, với chính sách tiền tệ."

"Chúng tôi thấy trong vài tháng vừa qua đã không có sự phối hợp chung giữa các cơ quan của Việt Nam".

Chẳng hạn như Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phụ trách về chính sách tiền tệ, thế nhưng lại có cái gọi là "Ban Chính sách Tiền tệ" tham gia vào và có những người không thuộc Ngân hàng Nhà nước thuộc Ban này.

Bộ Tài Chính (BTC) quản lý ngân sách chi định kỳ của chính phủ trong khi Bộ Kế Hoạch Đầu Tư (MPI) quản lý đầu tư khu vực công.

Để nền kinh tế hoạt động tốt ở tầng vĩ mô thì các cơ quan này phải làm việc với nhau như “môi với răng”.

"Tức là nếu Ngân hàng Nhà nước và Ban Chính sách Tiền tệ muốn siết nguồn cung về lưu thông tiền đồng (VND) trong khi Bộ tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư (BKHĐT) cứ tăng chi ngân sách và chi cho đầu tư thì chẳng khác gì người ta vừa nhấn ga lại vừa đạp phanh cùng một lúc.

Tức là một bộ phận trong chính phủ bảo nào đi nhanh lên, còn một phận khác bảo dừng lại đi.

	UNDP nhận xét các cơ quan bộ ngành như Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước phối hợp không tốt

Về phối hợp ở tầng vĩ mô, người dân bình thường, nhất là nhóm người nghèo đang phải chịu ảnh hưởng hàng ngày do giá cả leo thang mà một trong những nguyên nhân là hệ lụy của việc phối hợp chưa hiệu quả đó.

Khi được hỏi về nỗ lực giảm nghèo của Việt Nam chịu ảnh hưởng như thế nào trước tình trạng lạm phát hai chữ số, kinh tế gia trưởng của UNDP tại Việt Nam cho biết:

"Giá cả leo thang đặc biệt là thực phẩm là vấn đề lớn bởi đối với người nghèo thì họ dành phần lớn thu nhập để mua đồ ăn,"

"Tức là nếu họ nay phải dành thêm tiền mua đồ ăn thì họ sẽ còn ít tiền hoặc không còn tiền để chi cho những việc khác."

Vấn đề không phải là thiếu kiến thức hoặc trình độ mà vấn đề nằm ở khâu phối hợp".

Theo ông, Việt Nam không tạo ra việc đẩy giá lương thực thực phẩm toàn cầu lên nhưng Việt Nam ở thế bị động trong bối cảnh giá mặt hàng này trên toàn cầu tăng.

Thế nhưng Việt Nam cần có chính sách để đảm bảo là mọi người đều có thể mua được lương thực và thực phẩm với giá phải chăng.

Chính phủ hiện đang làm một việc chẳng hạn như bớt xuất khẩu gạo để đảm bảo nguồn cung cho tiêu dùng nội địa. Và một trong biện pháp là điều chỉnh lại thuế xuất khẩu.

Thị trường bất động sản có thể xem là triệu chứng hơn là nguyên nhân. Giá nhà đất tăng vọt thực ra cũng do ngân hàng tăng cho vay tín dụng   Jonathan Pincus, Kinh tế gia trưởng UNDP tại Việt Nam

Khi được hỏi ý kiến về giả thiết cho rằng kinh tế Việt Nam có những điểm dường như chịu chi phối khá ít của chính sách chung nếu không muốn nói là nằm ngoài vòng kiểm soát. Ví dụ như thị trường nhà đất trong thời gian qua, ông Pincus cho hay.

"Thị trường bất động sản có thể xem là triệu chứng hơn là nguyên nhân. Giá nhà đất tăng vọt thực ra cũng do ngân hàng tăng cho vay tín dụng."

Ông giải thích là nếu lãi suất đi vay tăng thì giá nhà đất sẽ chững lại.

Thực ra, theo ông, không có cái gọi là chính sách nhằm làm hạ nhiệt thị trường bất động sản sốt quá cao mà là đây là hệ luỵ của chính sách kinh tế vĩ mô đang có vấn đề thể hiện qua lạm phát.

Một trong những nguyên nhân của lạm phát là do các ngân hàng cho vay nhiều quá. Nếu khống chế được tín dụng thì nguồn tiền lưu thông giảm đi và sẽ hạ nhiệt thị trường bất động sản.

	Lạm phát có nghĩa là người nghèo chịu ảnh hưởng đầu tiên và nhiều nhất

Trả lời câu hỏi về việc liệu cá nhân ông Pincus có thấy diễn biến của mức lạm phát tại Việt Nam cũng như sự thiếu phối hợp giữa các cơ quan hoạch định chính sách là ở mức báo động hay là đáng quan ngại.

Ông cho rằng không thấy ở mức báo động, mà chỉ nghĩ và trông đợi rằng sẽ có sự phối hợp tốt hơn từ các cơ quan hoạch định chính sách.

Hơn nữa các chính sách cần phải đảm bảo là có hiệu quả. Việt Nam cũng đang chịu ảnh hưởng của diễn biến giá cả và kinh tế toàn cầu, tức là những yếu tố nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ Việt Nam.

Ông nói: "Tức là tôi không thấy báo động ở mức sẽ có vấn đề thật lớn đối với nền kinh tế Việt Nam mà chúng tôi xem là cần có sự điều chỉnh nhỏ."

Trước câu hỏi về việc điều chỉnh đó liệu có lại như là những gì đang diễn ra ở thị trường chứng khoán tại Việt Nam hay không, kinh tế gia UNDP Jonathan Pincus đáp:

"Đó là bài học tốt vì giới đầu tư cần biết là giá có thể tăng thì nó cũng có thể giảm. Giới đầu tư vào bất động sản chắc cũng biết điều này."