Chính phủ Mỹ quyết định kiểm soát hai hãng cho vay lớn nhất Hoa Kỳ

Tổng thống Bush nói việc mua lại là cần thiết nhằm giữ cho Fannie Mae và Freddie Mac khỏi bị sụp đổ.

Đôi nét về Fannie Mae và Freddie Mac

Hiệp Hội Vay Thế Chấp Quốc Gia được biết đến dưới cái tên Fannie Mae, còn Tập đoàn Vay Mua Nhà Trả Góp Liên Bang được gọi với cái tên Freddie Mac.

Fannie Mae được thành lập năm 1938, vào thời điểm hàng triệu gia đình không thể mua nổi nhà hoặc đứng trước nguy cơ mất nhà do thiếu nguồn tài trợ vay vốn. Fannie Mae thuộc chính phủ cho tới tận 1968.

Freddie Mac được thành lập năm 1970 nhằm tạo thế cạnh tranh với Fannie Mae.

Sự rối loạn đó sẽ gây tác hại trực tiếp tới từng gia đình, từ ngân sách chi tiêu tới giá trị địa ốc, từ tiền tiết kiệm tới tiền theo học đại học và hưu bổng   Henry Paulson, Bộ trưởng Tài chính

Tính gộp lại, hai công ty cùng sở hữu hoặc bảo lãnh cho gần phân nửa toàn bộ các khoản cho vay mua nhà trả góp tại Mỹ.

Hoạt động lĩnh vực gì?

Đây không phải là các ngân hàng, mà là các tổ chức tài chính do chính phủ bảo trợ, chuyên mua các khoản vay mua nhà trả góp từ các ngân hàng và các hãng cho vay khác rồi đem bán lại cho các nhà đầu tư.

Nguồn vốn của hai công ty do các thị trường tài chính quốc tế rót vào.

Hai hãng cũng bán bảo hiểm cho các ngân hàng và các hãng cho vay để đề phòng nguy cơ bên vay không trả được nợ.

Tổng cộng, hai hãng chịu trách nhiệm cho các khoản nợ trị giá hơn 5 ngàn tỷ đô la và có hơn 10 ngàn nhân viên.

"Sóng gió" ra sao?

Đây chính là trụ cột của toàn bộ hệ thống cho vay mua nhà trả góp ở Mỹ.

	Tỷ lệ bị tịch biên nhà cửa ở Mỹ tăng vọt trong thời gian gần đây.

Cổ phiếu của Fannie Mae và Freddie Mac đã mất đi 90% trị giá so với năm ngoái.

Chính phủ Mỹ nói việc để hai hãng này sập tiệm là điều không thể chấp nhận được. Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Henry Paulson phát biểu:

"Fannie Mae và Freddie Mac quá lớn, có quá nhiều liên hệ chằng chịt trong hệ thống tài chính của chúng ta; sự sụp đổ của bất kỳ hãng nào cũng sẽ tạo ra những rối loạn to lớn trong các thị trường tài chính cả ở nước Mỹ và trên toàn cầu."

"Sự rối loạn đó sẽ gây tác hại trực tiếp tới từng gia đình, từ ngân sách chi tiêu tới giá trị địa ốc, từ tiền tiết kiệm tới tiền theo học đại học và hưu bổng."

"Sự thất bại sẽ ảnh hưởng tới khả năng vay vốn mua nhà, mua xe, đăng ký tín dụng, kinh doanh và các mối quan hệ tài chính khác của người Mỹ. Sự thất bại sẽ gây hại tới sự tăng trưởng kinh tế và tới công ăn việc làm."

Chính phủ can thiệp thế nào?

	Thị trường chứng khoán phục hồi sau tin chính phủ can thiệp

Chính phủ Hoa Kỳ đang cân nhắc việc đặt Fannie Mae và Freddie Mac dưới tình trạng giám sát. Về một số khía cạnh thì nó giống như là quốc hữu hoá hai công ty.

Ban lãnh đạo mới đã được thiết lập và Bộ Ngân khố sẽ mua cổ phiếu của hai công ty.

Việc can thiệp này là một trong những vụ mua lại lớn nhất trong lịch sử tài chính Mỹ. Nếu mọi việc diễn ra như kế hoạch thì công ty cuối cùng sẽ được trao lại cho các cổ đông.

Hệ lụy gì?

Giá cổ phiếu trên toàn cầu đã tăng mạnh khi tin được công bố.

Phóng viên kinh tế BBC Andrew Walker đánh giá việc một trong hai hãng sụp đổ sẽ gây thua lỗ nghiêm trọng cho các ngân hàng và các nhà đầu tư trên toàn cầu.

Do đó việc chính phủ Mỹ có hành động rõ ràng đã đóng góp một cách tích cực cho việc lấy lại niềm tin vào nền kinh tế Mỹ.

Tuy nhiên, phóng viên Andrew Walker cũng nhận xét rằng đây không phải là liều thuốc tiên, mà còn nhiều yếu tố nữa cần phải được giải quyết.