Lê Hải Gửi về từ Amazon, Brazil

	Rừng cây nay phải nhường chỗ cho rừng cao ốc - cảnh nhìn từ ngọn đồi có bảo tàng MASP

Sao Paulo đón tôi bằng một trận mưa tầm tã từ sáng sớm, cùng con đường cao tốc từ sân bay về trung tâm thành phố chật cứng xe cộ giờ đi làm.

Hai mươi triệu người dân dùng xe hơi như người Việt Nam đi xe hai bánh, taxi giống xe ôm, còn một số ít người giàu thì đón limousine hay trực thăng tới chỗ làm.

Ngày nay sức mạnh kinh tế của vùng ̣đất này chuyển sang nhà máy và hãng xưởng nối nhau bằng hệ thống đại lộ và đường cao tốc.

Nhưng có một thời, lý do để Sao Paulo tồn tại và phát triển chính là diện tích canh tác cà phê lớn hơn cả lãnh thổ một số nước châu Âu.

Bằng chứng của thời đại huy hoàng nay còn nằm trong bảo tàng mỹ thuật MASP; các đại gia ngày xưa cũng có đủ tranh của những danh họa nổi tiếng thế giới, không chịu thua kém các bảo tàng ở London hay Paris.

Nhưng nay nền nông nghiệp, được đại diện bởi những người nghèo chở hàng trên xe tải, giành chỗ đậu ven lộ bán từng trái dứa, chùm nho.

John Malathronas, tác giả một cuốn sách khá nổi tiếng viết về Brazil, ghi nhận chênh lệch giàu nghèo ở Sao Paulo là 32 lần, nhiều hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới.

	Đại lộ Paulista - Sự thịnh vượng của Sao Paulo khởi nguồn nhờ cây cà phê.

Sao Paulo là cơ hội để kiếm sống, nhưng mỗi ngày đều phải gắng hết sức lao động từ 5h sáng đến 8h tối - chủ sạp báo góc đường, Claudinei tâm sự.

Đi dọc đại lộ de Julho, tôi thấy bên cạnh những tòa condo sang trọng là những cửa hàng nhỏ xíu cho dân lao động, là những anh thợ cắt tóc, ông già sửa giày, người bán rong trên hè phố, chị lao công giặt ủi dưới tầng hầm, và cả những gầm cầu cho người vô gia cư quấn kín chăn ngủ giữa ban ngày.

Phá rừng làm đồn điền trồng cà phê hay trang trại nuôi bò sữa là lực đẩy kinh tế đem lại thịnh vượng cho những thành phố như Sao Paulo và Curitiba, nơi tôi sẽ đến vào ngày chủ nhật.

Nhưng nơi đây không còn mảnh rừng nào để phá nữa, trừ một số công viên chính quyền cố tình rào lại, chắc để kỷ niệm một thời.

Và những người nông dân muốn thoát cảnh đói nghèo có hai con đường để chọn lựa – vào thành phố để bắt đầu từ nấc thang nghèo nhất trong xã hội, hay đi sâu vào rừng rậm Amazon để trở thành điền chủ.