Nơi đây ở Quảng Châu ngày trước là trường đào tạo cán bộ cho phong trào cách mạng nông dân dẫn tới sự sụp đổ của chế độ phong kiến. Ngôi trường được gìn giữ cẩn thận nhưng nó chỉ còn là bóng mờ trước sự phát triển của Trung Quốc ngày nay.

Chỉ trong vòng 26 năm kể từ khi nhà nước cộng sản quyết định đổi mới kinh tế, Trung Quốc đã xây dựng những nơi gần như mới, như Thẩm Quyến. Các lãnh đạo khoe rằng 10 triệu dân của thành phố này không còn phải sống bằng nghề nông.

Trên thực tế 80% dân số Trung Quốc vẫn sống bằng nghề nông, sản xuất lương thực để nuôi trên 1,3 tỉ miệng ăn. Nhưng bà Pon Kae ở làng Da Pu, ngoại ô của thành phố Hối Châu, không còn ruộng cày cấy vì bị trưng dụng để xây nhà máy.

Anh Tai, 38t, con bà Pon Kae, phải chuyển qua nghề nuôi trồng hải sản. "Tôi đi đánh cá một thời gian nhưng thu nhập thất thường lắm. Nay với chút vốn liếng giành dụm được tôi và vài người bạn nuôi cua. Nếu được mùa cũng có đồng ra đồng vào."

Cũng có người tìm cách chuyển nghề hoàn toàn như ông Fang đi học lái ôtô và bây giờ chạy xe tải chở hàng điện tử xuất khẩu ra cảng. "Người ta nói xa lộ Quảng Châu-Thẩm Quyến mà tắt nghẽn, computer trên thế giới lập tức tăng giá cho mà xem."

Phụ nữ lớn tuổi và đã có gia đình như chị này ở làng Zili, Kaiping, cũng khó để chuyển nghề nên chỉ còn biết ở nhà làm công việc nội trợ. "Bớt đi công việc đồng áng và có thì giờ chăm sóc con cái cũng tốt nhưng tôi không có thu nhập."

Tai Chintao, 19t, từ dưới quê lên tìm việc ở Hối Châu. "Em thích ở thành phố hơn vì có được internet để chat." Cô ở nhờ nhà bà con cũng là nông dân nhưng đã bỏ nghề và đang lo số tiền nhà nước đền bù vơi dần mà chưa có việc gì làm.

Nhiều thanh niên ở thôn quê đã bỏ ra thành phố. Họ làm đủ mọi việc, hoặc đi học nghề như xin vào xưởng vẽ này ở Da Fen. Tại đây các 'họa sĩ tương lai' sản xuất hàng loạt những tuyệt tác 'nhái' nhưng không hề biết họ đang vẽ cái gì và của ai.

Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, chủ yếu dựa vào xuất khẩu trong đó hàng may mặc chiếm một tỉ trọng đáng kể. Một phần lớn công nhân trong các xưởng may xuất thân là nông dân và còn rất trẻ.

Một số khác, thường là phụ nữ, lên thành phố làm việc chăm sóc cho người già người bịnh. Công việc không đem lại thu nhập cao lắm nhưng tương đối nhàn nhã. Họ đẩy các ông bà ra công viên quảng trường ngồi chơi và tụ lại đánh bài giải trí.

Nhưng cũng có người vất vả kiếm từng đồng như anh nông dân này, ngày ngày đạp chiếc xe cải biên bán khoai lang trên đường phố Quảng Châu bên cạnh dòng người, dòng xe ôtô tấp nập bận rộn với tiến độ chóng mặt của kinh tế thị trường.

Những đứa trẻ ở vùng thôn quê ven các tỉnh lớn nhìn thấy đô thị nhanh chóng phủ lên đồng ruộng nhưng chúng không quan tâm đến nghề nông. Xu Guixue (phải), 14t, học ngoại ngữ rất giỏi, "Sau này cháu muốn trở thành một cô giáo tiếng Anh."