Các vấn đề an ninh có thể được bàn luận
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Bên cạnh các vấn đề xung quanh thương chiến hiện nay, các khía cạnh về an ninh cũng có thể được đề cập đến trong chương trình nghị sự, nhất là sau chuyến thăm tại Việt Nam, ông Tập sẽ ghé Campuchia - nơi có Căn cứ Hải quân Ream và Kênh đào Phù Nam-Techo mà Việt Nam đã bày tỏ quan ngại.
Tiến sĩ Zachary Abuza từ trường National War College (Mỹ) nhận định với BBC hôm 9/4, sau khi hãng Reuters đưa tin về chuyến thăm của ông Tập tại Việt Nam, rằng Việt Nam lo lắng về bất cứ điều gì Trung Quốc làm ở Lào và đặc biệt là Campuchia.
"Hà Nội rõ ràng lo ngại về việc Bắc Kinh xây dựng hàng loạt đập trên sông Mekong, và điều đó đã ảnh hưởng đến khu vực đồng bằng như thế nào, bao gồm cả an ninh lương thực. Bắc Kinh khó có khả năng nhượng bộ về vấn đề này," ông Abuza nói.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng Thủ tướng Campuchia vừa mở cửa căn cứ hải quân Ream, khẳng định rằng sẽ mở cửa cho tất cả và không phải là căn cứ của Trung Quốc.
Một tàu Nhật Bản sẽ đến thăm căn cứ này trong hai tuần tới, và Campuchia đang chuẩn bị cho một tàu Mỹ vào mùa thu.
Các cuộc đàm phán đang được tiến hành để sắp xếp một chuyến thăm của Hải quân Việt Nam đến đó.
Cùng quan điểm với ông Abuza, Giáo sư Carlyle Thayer từ trường Đại học New South Wales (Úc) nhấn mạnh điều quan trọng là Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã chính thức khai trương Căn cứ Hải quân Ream trước chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình, thay vì mời ông Tập đến dự lễ khai trương chính thức.
Cả hai chuyên gia đều chung ý kiến rằng một chủ đề quan trọng khác trong chuyến thăm là Biển Đông - khu vực thường xảy ra tranh chấp.
"Vấn đề này luôn được nêu ra khi các nhà lãnh đạo đảng từ Trung Quốc và Việt Nam gặp nhau. Cả hai bên đều nhận ra rằng Biển Đông là một vấn đề gây khó chịu lớn trong quan hệ song phương. Cả hai bên sẽ tái cam kết đối thoại và tham vấn để giải quyết vấn đề này," Giáo sư Thayer bình luận.
Ông Thayer cho rằng Trung Quốc đã đối xử với Việt Nam khá nhẹ nhàng so với sự hung hăng của họ với Philippines. Tuy nhiên, vào tháng Hai, Trung Quốc đã bày tỏ lo ngại về "các hoạt động xây dựng của Việt Nam trên các đảo và bãi đá ngầm bị chiếm đóng trái phép".
"Biển Đông là một vấn đề thực sự gây khó chịu trong quan hệ song phương. Tôi nghĩ phía Việt Nam đang tự hỏi việc Trung Quốc gần đây phân định biên giới ở Vịnh Bắc Bộ có ý nghĩa gì đối với hiệp định năm 2000 của họ," Tiến sĩ Abuza nói với BBC.
