BBC News, Tiếng Việt
Bỏ qua để xem nội dung

Đồng Tâm: Dư âm, tranh cãi sau vụ tập kích

Việc người dân tuyên bố đã chuẩn bị đủ bom xăng, thuốc nổ liệu có đủ để chính quyền quyết định đối phó bằng bạo lực?

Trực tiếp

  1. Báo chí, truyền thông quốc tế đưa tin về vụ Đồng Tâm

    Sự kiện vụ đụng độ chết người ở Đồng Tâm đã được báo chí quốc tế quan tâm và đưa tin.

    Ngay từ hôm 09/1, báo Mỹ The New York Times đã dẫn tin từ hãng tin Mỹ AP với bình luận:

    "Một cuộc đụng độ trong cùng một cuộc tranh chấp đất đai hai năm trước đã dẫn đến việc dân làng giam giữ hơn 30 con tin của cảnh sát trong một tuần.

    "Tranh chấp đất đai là phổ biến ở Việt Nam vì chính phủ không công nhận quyền sở hữu đất tư nhân.

    "Đất có thể được lấy cho các dự án cơ sở hạ tầng và đầu tư và những bất đồng về bồi thường thường dẫn đến tranh chấp kéo dài."

    Trang mạng tin tức Yahoo News cùng ngày cũng dẫn nguồn tin từ hãng tin Anh Reuters, trong đó đưa ra bình luận:

    "Ba cảnh sát và một trong những người phản đối đã bị giết, trong khi một người phản đối bị thương, Bộ Công an Việt Nam cho biết, nhưng không nói rõ về sự phản đối của người biểu tình.

    "Hiện chưa rõ làm thế nào các cảnh sát viên bị giết và Reuters không thể xác minh độc lập số người thiệt mạng trong vụ đụng độ.

    "Trong một tuyên bố, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền có trụ sở tại New York (Human Rights Watch) nói tranh chấp là về quyền đất đai, và kêu gọi các nhà chức trách mở cuộc điều tra "vô tư và minh bạch".

    "Các quan chức chính phủ Việt Nam cần nhận ra tầm quan trọng của việc thực hiện các cuộc đối thoại và đàm phán với nông dân để giải quyết tranh chấp đất đai như Đồng Tâm một cách hòa bình thay vì sử dụng bạo lực", Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách khu vực châu Á của HRW nói.

    "Nhà chức trách đã mở một cuộc điều tra về vụ án và bắt giữ những kẻ vi phạm pháp luật", Bộ Công An được Yahoo News và Reuters dẫn lời nói.

    "Tranh chấp đất đai thường xảy ra ở Việt Nam, mặc dù đây là lần đầu tiên sau nhiều năm có cảnh sát bị giết trong một vụ tranh chấp như vậy.

    New York Times đưa tin về vụ Đồng Tâm đầu năm 2020

    Nguồn hình ảnh, Other

    Chụp lại hình ảnh, New York Times đưa tin về vụ Đồng Tâm đầu năm 2020

  2. Facebooker Phạm Ngọc Hưng, Ý kiến 10/01

    "Luận điểm đồng Sênh là đất quốc phòng mà chính quyền có nghĩa vụ thu hồi nên trách nhiệm mất mát thuộc về người dân Đồng Tâm là nguỵ biện.

    Luận điểm chính quyền cử công an xuống Đồng Tâm để thi hành công vụ nên việc chết người là do dân chống lại thi hành công vụ cũng là nguỵ biện.

    Bởi lẽ, lý lẽ nào biện minh được việc chính quyền đưa cả trung đoàn trang bị thiết giáp súng ống tận răng tập kích vào làng lúc tờ mờ sáng?

    Lý lẽ nào tránh được mô tả cuộc tập kích đó như là một trận càn?

    Thế nên, trước khi bàn đúng-sai nguồn gốc đất, trước khi nói thế nào là công vụ và chống thi hành công vụ, hãy công nhận một điều sơ đẳng nhất, đấy là:

    KHÔNG ĐƯỢC BẮN VÀO DÂN".

    Ông Lê Đình Kình

    Nguồn hình ảnh, Social Media

    Chụp lại hình ảnh, Ông Lê Đình Kình tử vong trong cuộc tập kích của nhà chức trách vào Đồng Tâm 09/01

  3. Báo nhà nước xác nhận ông Lê Đình Kình ‘tử vong’

    Một trang báo chính thống, VietNamNet, xác nhận đại diện UBND xã Đồng Tâm cho biết, xã vừa bàn giao thi thể ông Lê Đình Kình cho người nhà.

    VietNamNet viết: “Trong vụ việc chống người thi hành công vụ xảy ra vào sáng ngày 9/1, ông Lê Đình Kình đã bị tử vong.”

    “Con gái ông Kình, bà Lê Thị Nhung là người đại diện gia đình nhận thi thể.”

    Cũng theo VietNamNet: “Đại diện UBND xã Đồng Tâm cũng cho biết, chiều nay, lực lượng chức năng đã bàn giao nhà của ông Kình cho gia đình. Việc an táng ông Kình sẽ được tổ chức tại ngôi nhà ông Kình sinh sống tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm.”

    “Cũng trong ngày hôm nay, 4 người dân đã được lực lượng chức năng thả về địa phương, gồm 2 nam, 2 nữ,” theo trang tin này.

  4. Ông Lê Đình Kình ‘chết sau khi công an vào Đồng Tâm’

    Một người dân ở xã Đồng Tâm nói với BBC rằng ông Lê Đình Kình, và con trai thứ hai, Lê Đình Chức, đã qua đời sau biến cố công an đưa quân vào xã Đồng Tâm rạng sáng 9/1.

    Nhiều nguồn tin khác, trong đó có báo chí ở Việt Nam, nói thêm với BBC rằng họ cũng nghe tin ông Lê Đình Kình đã mất.

    Người dân, muốn giấu tên, sống ở xã Đồng Tâm, cho BBC hay một người khác, Bùi Viết Hiểu, 76 tuổi, đang ở trong bệnh viện quân y 103, Hà Nội sau vụ ngày 9/1.

    'Chiều hôm 9/1, công an mở cửa vào nhà bác Kình sau khi đã bao vây, niêm phong nhà.

    "Một lúc, thấy họ quấn cái gì, khuân xuống. Mình cũng ngửi thấy mùi hương. Ông hàng xóm bên cạnh bảo là bác Kình bị chết ngạt trên tầng hai."

    "Con trai thứ hai của bác, Lê Đình Chức, trong lúc bị tấn công, chắc là bị đánh," người dân ở Đồng Tâm nói.

  5. Ý kiến luật sư Ngô Ngọc Trai, Tòa án ở đâu?

    Tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm từ rất nhiều năm qua đã không được giải quyết theo con đường Tòa án.

    Cứ như là Tòa án không hề tồn tại và không có vai trò thẩm quyền gì trong việc giải quyết tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm.

    Từ năm 2017 trong bài viết “Từ vụ Đồng Tâm, nghĩ về quá khứ và tương lai” từ thực tiễn hành nghề tôi đã cho rằng, trong tương lai việc cưỡng chế thu hồi đất chỉ nên được thực hiện sau khi các bên đã khởi kiện ra tòa và có bản án của tòa.

    Như thế để đảm bảo cho các bên được đưa ra ý kiến và cơ sở chứng lý để được lắng nghe và công khai đánh giá. Để phán quyết của tòa có được sự công bằng, giảm đi yếu tố bức xúc chống đối do ý kiến không được lắng nghe.

    Ba năm qua pháp luật không có gì thay đổi, chính quyền vẫn dựa vào quyền lực hành chính để cưỡng chế thay vì ra Tòa, dẫn đến nhiều người chết trong vụ Đồng Tâm mới đây.

    Tổn thất về nhân mạng đau xót này khiến cho nhu cầu về một sự nâng quyền cho cơ quan tư pháp lại càng trở lên bức thiết hơn nữa.

    Nhưng vô cùng đáng lo là nhận thức từ phía các ban ngành nhà nước lại chẳng ai thấy ra được điều ấy, và cũng chẳng có kế hoạch nghị sự nào cho sự thay đổi.

  6. 'Toàn thân và mặt mũi đều bị cháy đen'

    Báo Giao thông ngày 10/1 dẫn lời gia đình, nói có ba người công an đã bị “cháy đen” ở Đồng Tâm.

    Phóng sự mô tả cuộc gặp gia đình Thiếu úy Dương Đức Hoàng Quân (SN 1992) – “một trong ba chiến sỹ, cán bộ công an hy sinh trong vụ gây rối ở Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức, Hà Nội) rạng sáng 9/1”.

    Ông Sửu, chú ruột của Thiếu úy Dương Đức Hoàng Quân cho biết:

    “Đau đớn lắm, tôi không thể nhận ra hình hài cháu tôi. Có 3 người thì toàn thân và mặt mũi đều bị cháy đen, chiếc áo giáp những chiến sĩ mặc đều căng phồng rất khó cởi ra. Mẹ cháu và chị gái cháu định vào nhận dạng nhưng tôi không cho vào vì sợ không chịu được hình ảnh đó”, ông Sửu nấc nghẹn.

  7. Sự thật nào về Đồng Tâm?

    Trên Facebook cá nhân, nhà báo Ngọc Vinh cho rằng trong sự kiện Đồng Tâm, bi kịch là báo chí đã bị bịt miệng. Trong khi đó, công an hoàn toàn chủ động trong" cuộc chiến" ở Đồng Tâm, từ cách "thi hành án" cho đến cách thông tin rất nhanh chóng cho xã hội trên trang web của họ.

    "Khi báo chí bị đẩy ra ngoài lề sự kiện thì tin tức về Đồng Tâm vẫn chưa là tin tức và người ta chẳng biết đâu là sự thật. Vì trách nhiệm kiểm chứng và công bố sự thật khách quan là công việc hàng đầu của báo chí.

    "Trong hoàn cảnh này, để xác thực sự kiện, cần có thông tin hai chiều, từ phía người dân Đồng Tâm và phía lực lượng chức năng; thế nhưng báo chí đã bị bó tay. Vì vậy nếu ai đó hỏi tôi sự thật về Đồng Tâm là như thế nào thì tôi chỉ biết trả lời: "sự thật ở Đồng Tâm là chưa có sự thật nào," nhà báo từng là phóng viên báoTuổi Trẻ viết.

  8. "Sẽ xem xét việc tác nghiệp của báo chí nước ngoài tại Đồng Tâm"

    Đó là phát biểu của bà Lê Thị Thu Hằng, Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao tại cuộc họp thường kỳ diễn ra chiều 9/1, theo trích dẫn từ truyền thông Việt Nam.

    Cụ thể, trả lời câu hỏi về việc phóng viên nước ngoài muốn đến Đồng Tâm tác nghiệp đảm bảo thông tin rộng rãi, khách quan, bà Hằng nói:

    “Đối với các cơ quan báo chí nước ngoài khi tác nghiệp tại Việt Nam cần tuân thủ các quy định của Việt Nam. Yêu cầu của báo chí nước ngoài đưa tin tại Đồng Tâm sẽ được cơ quan có thẩm quyền xem xét.”

    Bà Hằng cũng nói rằng thông tin về vụ việc xảy ra ở Đồng Tâm sáng nay đã được Bộ Công an thông báo công khai.

  9. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Right Watch) đã ra tuyên bố về sự kiện Đồng Tâm

    Tuyên bố dẫn lời của ông Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách Châu Á, của tổ chức này.

    Sau khi điểm lại sự kiện diễn ra ở Đồng Tâm ngày 9/1, tuyên bố đề nghị: “Nhà chức trách Việt Nam mở một cuộc điều tra công bằng và minh bạch về những sự kiện này, [điều tra] đến tận cùng của những gì đã xảy ra, những người phải chịu trách nhiệm về bạo lực và liệu cảnh sát có sử dụng vũ lực một cách quá mức hay không.Những người sử dụng bạo lực phải chịu trách nhiệm.

    "Việt Nam cũng nên ngay lập tức cho phép các nhà báo, các nhà ngoại giao, quan chức của các cơ quan của Liên Hợp Quốc và các nhà quan sát độc lập khác tiếp cận khu vực này để đánh giá những gì đã xảy ra và theo dõi cuộc điều tra của chính phủ về vụ việc này.

    "Tranh chấp giữa nông dân địa phương và chính quyền Việt Nam liên quan đến đất đai ở khu vực Đồng Tâm là một vấn đề đã diễn ra từ nhiều năm qua. Việc tịch thu đất một cách không công bằng và tùy tiện cho các dự án kinh tế, di dời người dân địa phương, là một vấn đề lớn với nước này trong hai thập kỷ qua.

    "Thuật ngữ ‘dân oan,’ dịch theo nghĩa đen là những người phải gánh chịu bất công, gần đây đã xuất hiện và được sử dụng phổ biến trong từ vựng tiếng Việt, cho thấy những vấn đề này đã trở nên phổ biến đến mức nào.

    "Các quan chức chính phủ Việt Nam cần nhận ra tầm quan trọng của việc tiến hành đối thoại và đàm phán với nông dân để giải quyết tranh chấp đất đai như ở Đồng Tâm một cách hòa bình thay vì sử dụng bạo lực.”

  10. 'Chính sách đất đai'

    Ông Hoàng Anh Minh nói về vấn đề đất đai:

    "Làm sao để đất đai này khai mở những tiềm năng của chúng ta vì thịnh vượng dài lâu trong thương yêu và tử tế??? Thực tiễn là cơ hội để việc sửa đổi Luật Đất đai một cách căn cơ, toàn diện nhất!"

  11. 'Phá hỏng cái Tết'

    Ông Nguyễn Văn Dân nhận xét:

    "Chưa nói chuyện đúng sai, nhưng bằng việc điều quân đến bắt người Đồng Tâm vào tháng Chạp này, chính quyền HN đã phá hỏng cái Tết của cả một dân tộc!"

  12. 'Phải chăng có ai đó cần lấy thành tích'

    Ông Trần Đình Thu nhận xét: "Theo các thông tin chính thức của nhà cầm quyền thì công việc đang làm là “xây tường rào cho sân bay Miếu Môn”.

    Nhưng Miếu Môn là sân bay trên giấy tờ, thực tế không hiện hữu và cũng chưa có văn bản nào cho thấy nó phải được xây dựng ngay trong thời gian trước mắt.

    Vậy thì trong tình huống khi người dân phản ứng quá mạnh mẽ, vì sao không dừng lại để bảo đảm an toàn cho đôi bên."

  13. Báo Quân đội Nhân dân bày tỏ quan điểm

    Báo Quân đội Nhân dân ngày 10/1 có bài dài nêu quan điểm:

    "Tháng 7-2017, Thanh tra TP Hà Nội đã có Kết luận thanh tra số 2346/KL-TTTP-P5 ngày 19-7-2017, kết luận thanh tra toàn diện về việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm.

    Tuy nhiên, ông Lê Đình Kình (đại diện cho một số người dân có khiếu kiện ở xã Đồng Tâm) gửi đơn lên Thanh tra Chính phủ đề nghị giải quyết và xem xét tính chính xác, hợp pháp của kết luận mà TP Hà Nội công bố. Tháng 4-2019, sau khi phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát, kiểm tra, Thanh tra Chính phủ có thông báo số 611/TB-TTCP ngày 25-4-2019 khẳng định các nội dung kết luận thanh tra của TP Hà Nội là phù hợp với quy định pháp luật, đảm bảo tính chính xác. Tuy nhiên, do một số người dân vẫn chưa đạt được sự đồng thuận cao nên sau đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tổ chức thông tin báo chí để làm rõ hơn về nội dung này.

    Các kết luận thanh tra của Thanh tra TP Hà Nội, Thanh tra Chính phủ đã được công bố, thể hiện rõ diện tích đất quốc phòng tại khu vực xã Đồng Tâm chỉ là một phần trong diện tích 236,7ha được quy hoạch làm sân bay Miếu Môn và có đầy đủ các quyết định từ năm 1980 đến 1992 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) và các bên liên quan, với đầy đủ bản đồ có chữ ký của Chủ tịch UBND các xã giao đất, trong đó có Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm. Như vậy, việc chống đối, đòi quyền lợi của các đối tượng không hề có quyền lợi hợp pháp thuộc khu vực trên là hoàn toàn sai trái.UBND TP Hà Nội, Thanh tra Chính phủ đã 2 lần tổ chức buổi thông tin, đối thoại với người dân để làm rõ kết luận thanh tra vào tháng 8-2019 và tháng 11-2019.

    Trong các buổi thông tin này, người dân địa phương đã đặt các câu hỏi và được trả lời rõ ràng, cụ thể.Liên quan đến quá trình quản lý, sử dụng đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội, gần 30 cán bộ có hành vi vi phạm đã bị xử lý, trong đó có một số cán bộ bị xử lý hình sự... Như vậy, trong sự việc này, chính quyền các cấp đã thể hiện sự dân chủ, thận trọng, khách quan, minh bạch, kiên quyết, kiên trì.

    Chính quyền, cơ quan chức năng, cơ quan pháp luật đã kiên trì thông tin, trao đổi, gặp gỡ, đối thoại, thanh tra, kiểm tra, xác minh, giải quyết kiến nghị.

    Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã trực tiếp về địa phương đối thoại, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có chỉ đạo, lãnh đạo Thanh tra Chính phủ trực tiếp trao đổi, cung cấp thông tin.

    Ngay cả khi sự việc nghiêm trọng 38 người thi hành công vụ bị người dân bắt giữ, việc xử lý cũng đã được thực hiện theo tinh thần có lý, có tình, nhân văn…

    Sự kiên trì ấy giúp cho những người chưa đồng thuận có thêm thông tin, hiểu rõ đúng sai, thay đổi nhận thức và không ít người từ chỗ hiểu chưa đúng, bị lôi kéo làm sai đã đồng thuận với chủ trương, chính sách đúng của Nhà nước. Một số người có vi phạm pháp luật cũng được tạo điều kiện để sửa sai, rút kinh nghiệm.

    Thế nhưng, chính quyền và các cơ quan chức năng cũng thể hiện rất rõ quan điểm kiên quyết giữ vững sự nghiêm minh của pháp luật trong xử lý.

    Chính quyền đã kiên quyết thực hiện ai sai đến đâu xử lý đến đó và cũng kiên quyết bảo vệ lẽ phải, bảo vệ tài sản Nhà nước, bảo vệ đất quốc phòng, bảo vệ chủ trương triển khai các dự án quốc phòng và lợi ích quốc gia, giữ gìn kỷ cương phép nước..."

  14. ' Từ bao giờ, dân và cán bộ trở thành 2 chiến tuyến'

    Nhà báo Trương Châu Hữu Danh bày tỏ suy nghĩ ngày 10/1: "Những người bạn công an của tôi, họ cũng rất buồn vì nhân cách bị xâm hại. Nhưng những người dân oan, thì lại càng buồn hơn vì họ bị xâm hại toàn diện.

    Từ bao giờ, dân và cán bộ trở thành 2 chiến tuyến - không phải ở trên mạng. Mà là bom xăng giáo mác đấu với súng ống xe bọc thép ngoài đời?"

  15. 'Kẻ chống đối là ai?'

    Ông Lưu Trọng Văn chia sẻ ngày 10/1:

    "Nhưng dù sự thật thế nào, có bị bóp méo hay không bị bóp méo thì khi chính quyền huy động lực lượng an ninh bao vây Dân, coi Dân như phản động dẫn đến ba chiến sĩ công an(cũng là con của Dân)và một người Dân bị chết đã chứng minh một sự thật rất đúng sự thật và luôn là hiển nhiên sự thật:

    Chính quyền yếu kém khả năng thu phục Lòng Dân. Có nghĩa chính quyền đang đánh mất uy tín trong Dân và đang đánh mất Lòng Dân.

    Mất Lòng Dân là mất Tất cả!"

  16. 'Đồng Tâm - nỗi đau từ hai phía'

    Ông Nguyễn Huy Toàn lên án: "Không thể biện minh rằng đó là hành động để bảo vệ quyền lợi, bảo vệ đất đai, mà đây là hoạt động chống phá có tổ chức, có chủ mưu và có sự chuẩn bị về vũ khí, vật liệu nổ, hung khí... nhằm mục đích giết người, gây hấn."

  17. 'Mạng người ai cũng quý ngang nhau'

    Ông Lê Nguyễn Duy Hậu nêu ý kiến: "Để không có những cuộc đụng độ như thế này nữa, cần phải lên án bạo lực và văn hoá tôn sùng bạo lực bằng mọi giá."

  18. Facebooker Jonathan London, TS Jonathan London viết bằng tiếng Việt trên Facebook cá nhân:

    Một trong những điều trớ trêu của sự phát triển Đông Á là, trong số các quốc gia, chính Hàn Quốc và Đài Loan đã có những cải cách ruộng đất hiệu quả nhất, cung cấp cho cộng đồng nông thôn trong hai nước này phương tiện để tích lũy thu nhập và tiết kiệm qua nhiều thế hệ. Khi người dân nông thôn bị đẩy ra khỏi đất một cách thiếu minh bạch, bồi thường không thỏa đáng, kết quả không chỉ là mất nguyên tắc "xã hội văn minh" là mất đất, mất hy vọng, mất công bằng xã hội, và mất tương lai của những người nông dân, người công dân đã nỗ lực, đã hy sinh. Như nhiều người tin, tuần trước thực sự là một "buổi thử trang phục" cho các lực lượng đi xe bán quân sự v.v.

    Đã "quá đến lúc" Việt Nam ngừng "cơ chế đuổi" chuyển sang cơ chế pháp quyền? Rất nhiều người VN đã từ lâu quan tâm đến chuyện mất đất và vấn đề này không hề đơn giản, từ Thái Bình cho đến SGN và đất nước đã có quá nhiều nạn nhân của các tranh chấp ruộng đất. Liệu số tiến sĩ, số đơn vị của các cơ quan trong và ngoài bộ máy có thể nỗ lực hơn nữa để tìm hiểu sớm nhất một cơ chế hiệu quả hơn?...

  19. Phóng sự của VTV về vụ Đồng Tâm

    Truyền hình Quốc gia VTV công bố phóng sự về vụ Đồng Tâm.

  20. 'Một khối mâu thuẫn lớn'

    Cây bút Hoàng Nguyên Vũ chia sẻ suy nghĩ:

    “Hãy đừng mang máu của các chiến sĩ cũng như của người dân cho những toan tính. Những vòng khăn tang và những án tù nghiệt ngã có phải là kỷ cương không hay chính nỗi đau còn lại với lịch sử giữa cái thời bình này.”