Bao nhiêu tư tưởng đã xuất hiện nhờ vào nước Mỹ?

Chúng ta sẽ không nghe giọng Texas của George Bush. Sẽ không nghe những bình luận cắc cớ của ông Donald Rumsfeld, hay ăn thức ăn nhanh.

Nhưng sẽ còn âm nhạc nào trong máy iPod? Và thậm chí liệu chúng ta có máy iPod mà nghe không?

iPod quả thực là do một người Anh thiết kế, Jonathan Ive. Nhưng thiết kế của ông có thay đổi thế giới được chăng, nếu không có Apple, công ty Mỹ, ở Cupertino, California?

Tự do để mơ

Và còn những ý tưởng? Thế giới sẽ khác biệt thế nào nếu không có Tuyên ngôn Nhân quyền (Bill of Rights)? Lại còn ông Thomas Jefferson nữa?

Thật khó hình dung cuộc sống mà không có các phim truyền hình như The Sopranos.

Tuyên ngôn Độc lập là một luận thuyết không thể thiếu về quyền tự quyết. Nếu Hoa Kỳ không được thành lập, nó sẽ không được viết ra.

	Thật khó hình dung cuộc sống mà không có các phim truyền hình như The Sopranos

Danh sách còn rất dài: Thomas Edison, Henry Ford, anh em nhà Wright, Bill Gates, hãng Boeing, phim dài tập Desperate Housewives; The Sopranos và dĩ nhiên, SpongeBob SquarePants.

Truyền hình được chế tạo bởi một người Đức, người Anh và người Nga nhưng ý tưởng của họ được đơm hoa kết quả tại Mỹ.

Hoa Kỳ tạo nên một môi trường để các đầu óc sáng tạo dễ dàng có tiền, có thị trường và tự do để mơ mộng và sáng tạo mà không sợ bị đàn áp hay phân biệt.

Từ lâu đã có những người luôn ghét bỏ sự ra đời của Hoa Kỳ. Vào cuối thế kỷ 18, nhà khoa học Hà Lan Cornelius De Pauw viết rằng mọi thứ từ Mỹ đều "suy đồi hoặc quái dị." Giống như nhiều nhà phê phán Hoa Kỳ, ông chưa từng đến đó.

Tư tưởng bài xích Mỹ đã xưa như từ khi nước Mỹ ra đời và nó tiếp tục không nhìn ra vấn đề.

Hoa Kỳ không phải tự nhiên mà có. Đó là đứa con của châu Âu, con ghẻ của một hệ thống hậu phong kiến thối nát. Nước Mỹ nắm bắt các nguyên tắc của kỷ nguyên Ánh sáng - Tự do, Bình đẳng, Bác ái - mang chúng đi tìm hạnh phúc, củng cố thêm bằng một quyền bất khả xâm phạm và biến một Ý tưởng thành một đất nước.

Đúng là có những sai lầm kinh khủng - sự đạo đức giả của chế độ nô lệ, phân biệt sắc tộc, chủ nghĩa chống cộng McCarthy là những ví dụ. Nhưng Hoa Kỳ đã và tiếp tục tìm ra giải pháp cho các sai lầm. Đó là một thí nghiệm xã hội khổng lồ luôn đi tìm sự tự sửa chữa. Như Bill Clinton từng nói: "Không có điều dở nào của Hoa Kỳ mà lại không thể được sửa bằng những điều hay của Hoa Kỳ."

Phù hợp

Hoa Kỳ là quốc gia không xây dựng trên chủng tộc, tôn giáo hay lịch sử, mà là trên một ý tưởng.

	Nhiều người Mỹ xem các vụ giam giữ ở Guantanamo là sai lầm lớn

Điều này không chỉ khiến Hoa Kỳ khác biệt, mà còn giúp nó phù hợp với thế kỷ 21. Chúng ta sống trong một thế giới toàn cầu hóa, và biên giới quốc gia ngày càng trở nên ít phù hợp, và ý niệm về tư cách công dân dựa trên ý tưởng ngày càng rõ hơn.

Al-Qaeda cũng muốn có một thế giới không biên giới, một thực thể dựa trên ý tưởng, mà đa số người Hồi giáo đều thấy khó chịu như chúng ta.

Người châu Âu đã tạo ra nước Mỹ, và nếu hối hận vì chuyện này, thì đó tương đương hành động tự chối bỏ mình. Chúng ta có thể chỉ trích lãnh đạo của Mỹ mà không hối hận vì sự tồn tại của nước này.

Nhà chính trị học Samuel Huntington nói: "Hoa Kỳ không phải là sự dối trá, đó là sự thất vọng." Nhưng cái gì còn tệ hơn là thất vọng? Đó là khi bạn không biết mình đã bỏ lỡ điều gì.

Đây là lược trích từ bài của Matt Frei, phóng viên BBC ở Washington.