Phỏng vấn hàng tuần Phát vào các buổi tối thứ Bảy trên sóng AM 1503kHz

"Ngành khảo cổ Việt Nam khai quật ở thế bị động"

Tự xếp bản thân vào lớp trẻ thuộc những lứa đầu tiên của ngành khảo cổ Việt Nam, chuyên gia về hưu Đỗ Đình Truật cho biết ngành khảo cổ của Việt Nam được hình thành ở miền Bắc vào những thập niên 1960, do giáo sư Nguyễn Văn Nghĩa từ Sài Gòn ra đào tạo.

Ông Truật cho biết tiền thân của ngành là Đội khảo cổ, chuyển lên thành Việt khảo cổ, phân chia thành nhiều ngành, nhóm, phụ trách nhiều thời kỳ lịch sử khác nhau.

Là chuyên gia trong thời kỳ "phong kiến", ông Truật công nhận các khám phá về văn hóa tộc người mà giới chuyên gia Pháp từng làm ở Việt Nam, nhưng không đồng ý với các quan điểm gần đây của giới khoa học thế giới về "thuyết vùng", như của giáo sư Keith Taylor.

Vốn cũng có mặt trong nhóm chuyên gia khảo cổ vào miền Nam sau năm 1975, ông Truật nói ngành khảo cổ của Sài Gòn lúc bấy giờ hầu như không có, trừ một số ít giáo sư lý thuyết.

Tuy nhiên, nếu nhìn chung lịch sử phát triển toàn ngành qua nhận định của ông Đỗ Đình Truật, thì các thay đổi của thời kỳ Đổi Mới đang "kết trái" trong các ngành nghề khác nhau lại hầu như không ảnh hưởng sang tới ngành khảo cổ.

Và "nhà khảo cổ già 73 tuổi" như ông tự nhận định về mình có vẻ như không tìm được lối thoát cho thế hệ khảo cổ trẻ, khi cơ chế thị trường tạo sức ép nặng lên số lương và ngân sách ít ỏi cho ngành, trong bối cảnh mua bán cổ vật ở Việt Nam vẫn đang bị xem là chuyện phạm pháp.

Thính giả có thêm câu hỏi, bình luận, ý kiến tranh luận với đề tài mà ông Đỗ Đình Truật vừa mở ra, xin mời gửi về Ban Việt Ngữ đài BBC.

--------------------------------------------------------------------------------------